Przybyło zmian na fotelach szefów na świecie

Najbardziej stabilne fotele prezesów są w Chinach – wynika z najnowszego raportu firmy doradczej Booz&Co., która od lat bada rotację na najwyż-szych stanowiskach w największych firmach na świecie. W minionym roku zanotowała tu wyraźny wzrost – szefa wymieniło ponad 350, czyli 14,2 proc. z 2,5 tys. czołowych przedsiębiorstw.

Rok wcześniej na taki krok zdecydowało się 11,6 proc. z nich. – Ten wzrost to naturalne zjawisko związane z poprawą koniunktury w gospodarce. Coraz więcej firm szuka w tej sytuacji nowych liderów, którzy sprostają nowym wyzwaniom i przyspieszą rozwój firmy –oceniają eksperci Booz & Co.

Stabilne IT

Autorzy raportu zwracają uwagę, że najmniej stabilne dla prezesów są największe korporacje, gdzie w ostatnich latach systematycznie skraca się staż top menedżerów. Tam też najczęściej dochodzi do wymiany wymuszonej przez akcjonariuszy. (W mniejszych firmach roszady są częściej wynikiem fuzji i przejęć albo zaplanowanej sukcesji).

To głównie decyzje personalne w największych przedsiębiorstwach sprawiły też, że średni staż prezesa światowej firmy skrócił się w ciągu minionej dekady z 8,4 roku do 6,4. A gdyby nie Chiny, które tradycyjnie górują stabilnością swych kadr, byłby jeszcze niższy.

Jak zwracają uwagę autorzy raportu, rady nadzorcze są teraz mniej tolerancyjne wobec porażek menedżerów i rzadziej im dają szansę naprawienia błędów. W niektórych spółkach, jak choćby w Yahoo, szefa wymieniono po kilku miesiącach. Do zmian częściej też dochodzi w sektorach, gdzie mają miejsce istotne rynkowe zmiany i przetasowania. Dlatego też po kryzysie 2008 r. wzrosły rotacje w sektorze finansów.

W ubiegłym roku najmniej stabilne okazały się energetyka i telekomunikacja – tam prawie co piąta z największych firm wymieniła szefa. Najbardziej spokojnie było w finansach i IT, gdzie zmian było niemal o połowę mniej.

Przewaga insiderów

Obok częstszych roszad raport zwraca też uwagę na rosnący udział menedżerów z zewnątrz wśród nowych szefów – w ubiegłym roku prawie co piąty z nich pochodził spoza firmy, często z innej branży, w wielu przypadkach z zagranicy.

W ten sposób firmy chcą zapewnić sobie dopływ „świeżej krwi" i różnorodnych doświadczeń, choć – jak wynika z analiz Booz & Co. – to prezesi z wewnętrznego awansu dłużej utrzymują się na stanowisku (zwykle ich staż jest o dwa lata dłuższy), a kierowane przez nich firmy osiągają wyższy wzrost wartości akcji.

Ich atutem jest dobra znajomość firmy i jej kultury korporacyjnej, której brak utrudnia czasem wprowadzenie ambitnych planów menedżerom z zewnątrz.

Szefowie z awansu wewnętrznego dominują też wśród menedżerów z najdłuż- szym stażem – aż 85 proc. prezesów, którzy zajmują stanowisko co najmniej dziewięć lat, to ludzie od lat związani z firmą.

Podobnie jest w Polsce, gdzie w ubiegłym roku co piąta ze spółek notowanych na GPW zmieniła szefa (to nieco powyżej poziomu z 2010 r., gdy taką zmianę przeprowadziło 18,7 proc. firm). W polskich firmach prezesi z najdłuższym stażem to zwykle założyciele i znaczący akcjonariusze firm, którzy sami decydują o sukcesji w swych spółkach. Często też przechodzą potem z fotela prezesa na stanowisko szefa rady nadzorczej.