Polska wyprodukuje więcej jabłek

– W tym roku polskie jabłka i koncentraty z nich wytwarzane mogą być najtańsze w Europie – uważa Piotr Trojanowicz, prezes firmy Sokpol Koncentraty. – To efekt dużego urodzaju tych owoców – dodaje.

The World Apple and Pear Association (WAPA), organizacja zrzeszająca producentów jabłek i gruszek, szacuje, że w 2012 r. Polska – największy producent jabłek w Unii Europejskiej – wyprodukuje 2,8 mln ton tych owoców. To o 12 proc. więcej niż przed rokiem, a o 21 proc. niż w latach 2009–2011.

Efektem tak dużej produkcji są niskie ceny. Mirosław Maliszewski, prezes Związku Sadowników RP, szacuje, że średnio jabłka przemysłowe kosztują dziś 35–40 gr za kilogram. W tym czasie rok temu płacono za nie 50–60 gr. Tańsze są także jabłka deserowe. We wrześniu 2011 r. kosztowały ponad 1 zł, w tym roku płaci się za nie w skupie 70–90 gr.

Szczyt tegorocznego zbioru jabłek zacznie się ok. 20 września. Wówczas na rynek zaczną trafiać słodsze owoce wyższej jakości z sadów towarowych. – Popyt na nie będzie z pewnością większy niż na oferowane teraz jabłka kwaśne z przydomowych sadów. Rywalizacja między przetwórniami o najlepszy surowiec może doprowadzić do wzrostu cen w skupie – uważa prezes Sokpolu Koncentraty. Jego zdaniem ceny kilograma jabłek przemysłowych mogą w tym roku sięgnąć 60 gr wobec 70 gr w roku ubiegłym. Według Maliszewskiego ceny powinny rosnąć także za sprawą eksportu. – Gdyby nie sprzedaż zagraniczna, sytuacja na rynku byłaby znacznie trudniejsza – zaznacza szef Związku Sadowników RP. Na rynek krajowy trafia tylko ok. 40 proc. jabłek z naszych sadów.

Już w I półroczu wartość eksportu jabłek i gruszek z Polski urosła o prawie 57 proc. Kolejne miesiące mogą być też udane. WAPA szacuje, że w UE produkcja jabłek będzie w tym roku o 9 proc. niższa niż przed rokiem.

Na Zachód sprzedajemy głównie jabłka przemysłowe. Kluczowym rynkiem zbytu jest dla nas Rosja. Eksport tam – głównie jabłek deserowych – jest większy niż łączna sprzedaż na rynku unijnym.

Polscy sadownicy coraz odważniej patrzą także na Daleki Wschód. – Rośnie spożycie jabłek w Chinach, dlatego tamtejsi producenci coraz bardziej koncentrują się na rynku wewnętrznym. Pozwala to nam stopniowo odzyskiwać wschodnie krańce Rosji – mówi Maliszewski. – W ciągu najbliższych pięciu lat nasze jabłka mają szanse zaistnieć też w Chinach – dodaje.

Tymczasem niższe ceny owoców tylko w niewielkim stopniu łagodzą trudną sytuację na rynku koncentratu jabłkowego. – Popyt na soki jest coraz mniejszy nie tylko w Polsce, ale także w Europie Zachodniej – mówi Piotr Trojanowicz.

Firma badawcza Nielsen policzyła, że w pierwszych siedmiu miesiącach tego roku wielkość sprzedaży soków, nektarów i napojów owocowych zmalała u nas o 4,4 proc. Stowarzyszenie Krajowa Unia Producentów Soków (KUPS) podaje, że w 2011 r. wielkość sprzedaży soków i nektarów zmalała też m.in. w Rumunii o 14,4 proc., na Słowacji o 16,4 proc., a w Niemczech o 2,8 proc.

KUPS zwraca też uwagę, że rosną nam nowi – oprócz Chin – rywale na rynku koncentratu jabłkowego. Coraz silniejsza jest Mołdawia. Produkcję jabłek, a co za tym idzie koncentratu, zwiększa także Ukraina.

Biorąc pod uwagę łączną produkcję i ceny, producenci owoców będą mogli uznać ten sezon za udany. – Część upraw sadowniczych zniszczyły gradobicia. W sumie jednak sadownicy powinni zakończyć ten rok na niewielkim plusie – mówi Maliszewski.

Mniej spokojni o poziom zysków są przetwórcy. – Na polskim rynku jesteśmy już za półmetkiem, jeśli chodzi o skup owoców i warzyw, ale powodów do optymizmu jest jak na lekarstwo – mówi Joanna Bancerowska, rzecznik prasowy firmy Agros-Nova, czołowego producenta soków oraz dżemów w Polsce.

Wprawdzie jabłka kupowane przez tę spółkę są dziś niewiele tańsze niż przed rokiem. Za to znacznie droższe były w tym sezonie truskawki, a ceny wiśni czy aronii sięgały momentami poziomu dwukrotnie wyższego niż przed rokiem.

– Bardzo negatywnie wpływa to na rentowność, bo wzrostu kosztów wytwórcy nie mogą proporcjonalnie przełożyć na ceny produktów gotowych ze względu na słabnący popyt – mówi Bancerowska.

Julian Pawlak prezes stowarzyszenia Krajowa Unia Producentów Soków

Ceny jabłek, kluczowych dla branży sokowo-napojowej, są niższe niż w ub. r. Nie oznacza to jednak, że przestała się ona borykać ze skutkami drożejących surowców. W ciągu ostatnich dwóch lat znacznie wzrosły m.in. ceny owoców cytrusowych oraz opakowań. Podwyżki cen gotowych produktów tylko w niewielkim stopniu rekompensują producentom wyższe koszty, a ich marże są coraz mniejsze. Na problem z surowcami nakłada się spadek popytu na soki i nektary w Polsce. Trend ten trwa od ponad dwóch lat, ale jego tempo zaczyna maleć.

Od truskawek po wódkę

Na nasz kraj przypada niemal jedna dziesiąta unijnej produkcji warzyw i owoców, co daje nam czwarte miejsce za Hiszpanią, Francją i Włochami. Zespół Monitoringu Zagranicznych Rynków Rolnych (Fammu/FAPA) podaje, że w 2011 r. łączna wartość unijnego eksportu tych produktów (wraz z orzechami) na rynki trzecie przekroczyła 5,87 mld euro wobec ok. 5,27 mld euro rok wcześniej. Nie do pobicia przez inne europejskie kraje była w minionych latach nasza pozycja lidera w produkcji zagęszczonego soku jabłkowego. Na świecie wyprzedzają nas tylko Chiny i Stany Zjednoczone. Jesteśmy także największym eksporterem koncentratu w Unii Europejskiej. Na świecie pod tym względem wyprzedzają nas tylko Chiny. Polska stoi na czele unijnych producentów owoców miękkich, m.in. truskawek. Sprzedajemy je w postaci mrożonek i przecierów wykorzystywanych do przetwórstwa. Żaden inny kraj na świecie nie produkuje tyle agrestu i porzeczek co Polska. We Wspólnocie więcej mrożonek warzywnych produkuje tylko Belgia. Oprócz warzyw naszą mocną stroną jest także produkcja drobiu – zajmujemy miejsce w pierwszej trójce UE. Jesteśmy również liderem europejskiego rynku wódki.

Eksport Rolnictwo Sokpol

Pozostało 92% artykułu