Trzeba bronić pasażerów

Tak wynika z nowych propozycji Unii Europejskiej. To największa reforma od czasu wprowadzenia osiem lat temu przepisów chroniących pasażerów. Komisja Europejska obiecała zapewnić klientom linii lotniczych bezpieczeństwo prawne. Wcześniej często narzekali oni, że linie lotnicze próbowały wywinąć się od odpowiedzialności, zmuszając klientów do sądowego dochodzenia odszkodowania.

Zmiany od 2015 roku

Same linie lotnicze także lobbowały za zmianami, bo musiały wypłacić setki milionów euro odszkodowań po wybuchu islandzkiego wulkanu Eyjafjallajökull w kwietniu 2010 roku. Pył wulkaniczny sparaliżował miliony pasażerów w całej Europie, a tysiące lotów zostało zawieszonych na prawie tydzień.

W tym tygodniu przewoźnicy mogą przeżyć powtórkę z rozrywki. Wielu pasażerów w Europie Północnej zostało uziemionych z powodu późnego ataku zimy. Ich loty zostały odwołane lub poważnie opóźnione. – Duży problem pojawia się, kiedy podróżujesz służbowo. Ale jeżeli wyjeżdżasz z rodziną na wakacje, to zamienia się w koszmar – powiedział na konferencji prasowej w Brukseli unijny komisarz ds. transportu Siim Kallas. – Dlatego takie ważne jest, by prawa pasażerów nie istniały wyłącznie na papierze. Wszyscy musimy móc się na nie powołać, gdy na lotnisku coś pójdzie nie tak.

Propozycja wywołała natychmiastową reakcję ze strony przewoźników. Stowarzyszenie Europejskich Linii Lotniczych wyraziło obawę, że „potencjalne koszty administracyjne i operacyjne przygniotą branżę".

Nowa propozycja, która musi zostać zaakceptowana przez 27 państw członkowskich UE oraz Parlament Europejski, prawdopodobnie z kolejnymi poprawkami, wejdzie w życie na początku 2015 roku. Kallas proponuje między innymi, by linie lotnicze były zobligowane do przekierowania klientów w ciągu 12 godzin albo znalezienia im alternatywnego połączenia do celu ich podróży. Jednocześnie przewoźnicy dostaną więcej czasu – pięć godzin zamiast trzech w przypadku lotów w ramach UE – na znalezienie alternatywnego połączenia, które dowiezie pasażera  do domu.

Linie lotnicze będą zobowiązane do poinformowania pasażerów, że ich lot został odwołany, w ciągu 30 minut od planowanego odlotu. Będą musiały rozpatrzyć skargi w ciągu tygodnia i odpowiedzieć na nie w ciągu dwóch miesięcy W przypadku opóźnień pasażerowie będą mieli prawo do darmowych posiłków i napojów po dwóch godzinach zamiast czterech. Te same przepisy będą dotyczyły opóźnień na pasie startowym, ale przewoźnicy będą musieli zapewnić wodę i klimatyzację, jeżeli czas oczekiwania na start przekroczy godzinę.

Ceny biletów w górę?

Europejska Organizacja Konsumentów z zadowoleniem przyjęła propozycję, twierdząc, że dotychczasowe niejasne regulacje i brak przepisów wykonawczych powodowały, iż transport lotniczy był jedną z najczęstszych przyczyn skarg konsumenckich w Europie. Wyraziła jednak żal, że według nowych przepisów czas, w którym przewoźnik musi zapewnić opiekę pasażerom, został ograniczony do trzech nocy.

Chris Bryant, partner w londyńskiej kancelarii prawniczej Berwin Leighton Paisner, powiedział, że komisja będzie musiała prawdopodobnie odeprzeć ofensywę branży, która będzie się domagać rozwodnienia tych propozycji. – Komisja stara się znaleźć kompromis pomiędzy interesami pasażerów i linii lotniczych. Można się jednak spodziewać bardzo głośnego sprzeciwu ze strony przewoźników, gdy propozycja będzie miała wejść w życie – mówi.

Międzynarodowe Stowarzyszenie Transportu Lotniczego (IATA), które reprezentuje około 240 linii lotniczych, podało, że wiele z proponowanych zmian będzie trudnych do wdrożenia i podniesie koszty. – Koszty opóźnień i rozczarowani klienci to coś, czego każda linia lotnicza chce uniknąć, ale to nie jest uwzględnione w proponowanych regulacjach – powiedział dyrektor generalny IATA Tony Tyler.

Tani przewoźnik Ryanair, który był stroną w kilku spektakularnych procesach o odszkodowanie, podał, że proponowany 12-godzinny termin na przekierowanie jest „zbyt krótki i w nieuczciwy i nieproporcjonalny sposób zwiększa koszty tanich przewoźników, które nie są członkami sojuszy lotniczych".

Linie lotnicze działające w UE nie będą musiały jednak jeszcze przez rok płacić za emisję gazów cieplarnianych. UE wstępnie zgodziła się na przesunięcie kontrowersyjnego planu, w ramach którego przewoźnicy byliby obciążani kosztami szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu.