Jak naprawić budowę dróg

Bez zmiany warunków przygotowania i realizacji inwestycji budżet może w ciągu 10 lat stracić 186 miliardów złotych. W ostatnich dwóch latach upadło ponad 430 firm budowlanych.

Aktualizacja: 17.02.2014 18:04 Publikacja: 17.02.2014 11:38

Jak naprawić budowę dróg

Foto: Bloomberg

Adam woźniak

Problemy z realizacją inwestycji drogowych ograniczają wzrost gospodarczy Polski – ostrzega firma doradcza EY. Z jej raportu wynika, że branża budowy dróg znalazła się w głębokim dołku i wywiera negatywny wpływ na całą gospodarkę.

Choć autostrady i drogi ekspresowe wydłużyły się w ciągu ostatnich dwóch lat o blisko tysiąc kilometrów, od początku 2012 roku do końca trzeciego kwartału 2013 roku (tj. do końca badań) produkcja budowlana w infrastrukturze spadła o prawie 39 proc. Spora część firm ledwie zipie: rentowność sektora w 2012 roku zmalała do -1,6 proc. z 1,6 proc. rok wcześniej, a w roku ubiegłym ten spadek prawdopodobnie jeszcze się pogłębił.

Setki upadłości

Budownictwo infrastrukturalne stanowi ok. jednej czwartej całego rynku budowlanego w Polsce, ale pociąga za sobą w dół pozostałą część sektora. W 2012 roku upadłość ogłosiło 218 firm budowlanych. W roku ubiegłym splajtowało 213 firm.

– Blisko połowa z nich albo pracowała przy budowie dróg, albo była z takimi pracami powiązana – mówi prezes PZPB Jan Styliński. Jego zdaniem kondycja budownictwa w infrastrukturze stała się kulą u nogi całej branży budowlanej i może wytłumić zaczynający się właśnie wzrost inwestycji w budownictwie prywatnym, a także osłabić eksport usług budowlanych.

Szybki wzrost, ?szybki spadek

W latach 2008–2011 produkcja budowlana w infrastrukturze wzrosła o przeszło 55 proc. Ale złe skutki przyniósł harmonogram wykorzystania środków unijnych. Po kumulacji przetargów w latach 2008–2009 i narastaniu prac do roku 2011 inwestycje zaczęły od roku 2012 gwałtownie spadać. Do kryzysu doprowadziły także inne czynniki, m.in. kierowanie się przy wyborze wykonawcy najniższą ceną, zła jakość dokumentacji, słabe przygotowanie osób odpowiedzialnych za kontrakty.

Fatalne w skutkach okazało się dopuszczanie do przetargów firm bez odpowiedniego potencjału, które nie mogły sobie poradzić z inwestycją.

Zdaniem przedstawicieli Budimeksu, spółki, która nie przerwała prac na żadnym kontrakcie z powodów ekonomicznych (a takich przypadków było w ostatnich 5 latach kilkanaście), istotnym warunkiem powodzenia realizacji inwestycji jest dobór sprawdzonych wykonawców.

– Niektóre kontrakty wygrywały firmy, które nie miały wystarczających zasobów ludzkich, sprzętu czy też pieniędzy, którym brakowało doświadczenia i osiągnięć w zakresie budowy dróg w Polsce – twierdzi dyrektor biura komunikacji zewnętrznej Budimeksu Krzysztof Kozioł.

Grozi czarny scenariusz

Gdyby załamanie w budownictwie infrastrukturalnym miało trwać, groziłby nam czarny scenariusz. EY przeprowadził symulację, w której produkcja w całym sektorze budowlanym spada w latach 2012–2014 o 25 proc. w stosunku do scenariusza utrzymywania się dobrej sytuacji w budownictwie. Kryzys w sektorze budowlanym może mieć trwały negatywny wpływ na gospodarkę. – Przykładowo, w wyniku obniżonej aktywności w gospodarce skumulowane dochody sektora finansów publicznych do 2025 roku byłyby łącznie aż o 186 mld zł niższe niż w sytuacji braku załamania produkcji budowlanej – tłumaczy główny ekonomista EY Marek Rozkrut.

Jego zdaniem poprawiająca się sytuacja w gospodarce i środki unijne z nowej perspektywy budżetowej powinny od 2014 roku pozwolić branży budowy dróg zacząć stawać na nogi. Aby to się udało, trzeba usprawnić proces przygotowania inwestycji, sprawiedliwie podzielić ryzyko pomiędzy zlecającą prace Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad a wykonawców, a także opracować efektywne sposoby rozwiązywania sporów. – Bez tych zmian istnieje niemałe ryzyko, że poprawa będzie przejściowa, a po niej przyjdzie kolejny, być może jeszcze głębszy kryzys – ostrzega Rozkrut.

masz pytanie, wyślij e-mail do autora

a.wozniak@rp.pl

Adam woźniak

Problemy z realizacją inwestycji drogowych ograniczają wzrost gospodarczy Polski – ostrzega firma doradcza EY. Z jej raportu wynika, że branża budowy dróg znalazła się w głębokim dołku i wywiera negatywny wpływ na całą gospodarkę.

Pozostało 93% artykułu
Biznes
„Rzeczpospolita” o perspektywach dla Polski i świata w 2025 roku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Czy Polacy przestają przejmować się klimatem?
Biznes
Zygmunt Solorz wydał oświadczenie. Zgaduje, dlaczego jego dzieci mogą być nerwowe
Biznes
Znamy najlepszych marketerów 2024! Lista laureatów konkursu Dyrektor Marketingu Roku 2024!
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Biznes
Złote Spinacze 2024 rozdane! Kto dostał nagrody?