Nowe podatki straszą polskie firmy. Boją się bankructwa

Niemal 40 proc. firm w Polsce wskazuje wzrost podatków jako zagrożenie. To – podobnie jak przy zwyżce kosztów energii – najwyższy odsetek wśród badanych krajów, czyli wynik niemal dwukrotnie wyższy niż średnia z 18 państw – wynika z badania Dun & Bradstreet.

Globalnie we wzroście podatków zagrożenie dla przyszłości firmy widzi 23,5 proc. ankietowanych menedżerów. Poza Polską poziom 30 proc. wskazań został w tym przypadku przekroczony jeszcze tylko we Włoszech.

Czytaj więcej

Biznes

Największe obawy polskich przedsiębiorców w 2023 r.

Droga energia i wzrost ogólnych kosztów to największe powody do obaw polskich firm na ten rok. W zasadzie bez względu na branżę nastroje są równie negatywne.

W Polsce są to głównie małe firmy i jednoosobowe z 45 proc. wskazań. Mówi tak również 52 proc. firm z przychodami do 5 mln zł – zauważa Tomasz Starzyk, rzecznik Dun & Bradstreet Polska. Ekspertów wcale takie postawienie sprawy nie dziwi. – Poczucie zagrożenia wzrostem podatków może wynikać z racjonalności myślenia przedsiębiorców. Niemal co dzień dowiadują się o kolejnych planach wydatkowych rządu, które można przecież opłacić głównie daninami – mówi dr hab. Hanna Kuzińska, ekonomistka z Akademii Leona Koźmińskiego.

– W sukurs przychodzi rządowi wchodzący od 2024 r. 15-procentowy podatek minimalny, którym zostaną objęte w zasadzie wszystkie spółki i grupy kapitałowe, z różnymi wyłączeniami wskazanymi w przepisach. Ponadto takie obawy zapewne podsyca świadomość faktu, że w Polsce opodatkowanie zysków osób prawnych w relacji do PKB jest wyjątkowo niskie w porównaniu z innymi krajami UE – dodaje.

Ekonomistka jednak nie sądzi, by rozważano kolejny zamach na małe i średnie przedsiębiorstwa opodatkowane PIT progresywnie, liniowo lub w formie zryczałtowanej. – Tym firmom Nowy Ład przyniósł wzrost podatków o nieodliczaną składkę zdrowotną, czyli np. przedsiębiorca na progresji w PIT nie zapłaci stawki 12 proc., lecz 21 proc. i nie 32 proc., ale 41 proc. podatku – dodaje.

Na ten ostatni aspekt zwracają uwagę też inni. – Nowa formuła ustalania składki zdrowotnej dla osób prowadzących działalność gospodarczą wiązała się zarówno ze zwiększeniem obciążeń ponoszonych przez przedsiębiorców, jak i z ograniczeniem przejrzystości samego systemu – mówi Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich.

– Wciąż ujawniają się nowe problemy z rozliczaniem zmienionej składki, np. w kontekście niespójności jej podstawy wymiaru z podatkową kategorią dochodu, jak również nieelastycznymi progami przychodowymi dla podatników ryczałtu, których skutkiem może być naliczenie wyższej dodatkowej składki niż kwota osiągniętego przychodu z działalności – dodaje.

Ekspert podkreśla, że jednocześnie polskie firmy są poddane silnej presji ze strony rosnących kosztów – zwłaszcza energii, materiałów, usług obcych i wynagrodzeń – oraz jednocześnie słabnącego popytu ze strony konsumentów i zagranicznych kontrahentów.

– W tych warunkach zmiany podatkowe zwiększające obciążenia przedsiębiorców mogłyby stanowić dodatkowy impuls, który łącznie z pozostałymi negatywnie oddziałującymi czynnikami, stanowiłby istotne ryzyko dla dalszej działalności firmy – mówi.

Jak już pisaliśmy w „Rzeczpospolitej" największą grupę menedżerów niepokoi droga energia. O ile średni wynik na świecie to ponad 40 proc., o tyle w Polsce wynosi niemal 60 proc. i jest to najwyższy wynik. W kilku państwach europejskich przekracza jeszcze 50 proc., ale już w skandynawskich to ok. 30 proc., a w USA nawet poniżej tego poziomu. Ogólnie na świecie 43 proc. ankietowanych menedżerów z 18 krajów widzi we wzroście cen energii największe wyzwanie dla funkcjonowania firm w 2023 r.