Sankcje przygniotły rosyjskie firmy, bez importu sobie nie radzą

W roku rosyjskiej napaści na Ukrainę, skutkującej międzynarodowymi sankcjami, problemów krytycznej zależności gospodarki Rosji od importu nie udało się rozwiązać. Jedna trzecia rosyjskich firm w ogóle nie podjęła żadnych działań w celu dostosowania się do sankcji.

Publikacja: 06.04.2023 12:17

Sankcje przygniotły rosyjskie firmy, bez importu sobie nie radzą

Foto: AFP

Eksperci z prywatnej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Moskwie ocenili proces dostosowywania się w 2022 r rosyjskich firm do sankcji. Zespół autorów badał zachowanie rosyjskich przedsiębiorstw w ramach sankcji. Badanie potwierdza, że przedsiębiorstwa zajmujące się handlem międzynarodowym okazały się bardziej narażone na ograniczenia, podczas gdy przedsiębiorstwa mniej zależne od importu i nieobjęte działalnością eksportową prawie nie zostały dotknięte sankcjami. Tym ostatnich jest jednak w Rosji znikoma liczba.

Czytaj więcej

Rosyjscy bogacze, którzy stracili firmy i majątki są bogatsi niż przed wojną

Import ponad wszystko

Wszechobecny w rosyjskiej gospodarce import do końca 2022 roku udało się „dość skutecznie” zastąpić substytutami w obszarach, w których istniał wybór technologii i dostawców.

Problemów krytycznej zależności od importu nie udało się rozwiązać: jedna czwarta rosyjskich firm przetwórczych w 2022 roku nie znalazła zastępstwa dla importowanych do wojny urządzeń czy komponentów ani w Rosji, ani w „przyjaznych” krajach.

Szczególnie trudna sytuacja jest w sektorze wydobywczym - gdzie sankcje uniemożliwiają dostęp do zaawansowanych technologii wydobycia z dna morskiego w warunkach arktycznych. Rosyjskie zasoby lądowe, odkryte jeszcze w czasach sowieckich, są na wyczerpaniu.

Podobnie jest w motoryzacji, która w blisko 100 procentach opierała się na montowaniu importowanych z Zachodu komponentów; w wypadku IT było to około 80 proc. - tutaj Rosjan wsparli Chińczycy. W energetyce także występuje duża zależność od importu, a wycofanie się takich inwestorów jak fińskie Fortum zatrzymało inwestycje w unowocześnianie rosyjskich elektrowni.

Czytaj więcej

Zachodnie firmy wychodzące z Rosji zapłacą janosikowe

Rośnie technologiczna przepaść

Autorzy raportu podkreślają, że sytuacja nie pobudziła rosyjskich zakładów do unowocześniania produkcji, poszerzania asortymentu. Wiele z nich to fabryki przestarzałe, dotąd bazujące na importowanych komponentach. Autorzy raportu podkreślają, że wzmożony w 2022 r protekcjonizm Kremla, odgórne wymuszanie na biznesie zakupu wyłącznie produktów krajowych czy dodatkowe preferencje dla krajowych dostawców, dają korzyści nieefektywnym gałęziom przemysłu i ogranicza możliwość wytwarzania konkurencyjnych produktów, powiększa lukę technologiczną. Może też prowadzić do dystrybucji publicznych pieniędzy na rzecz nieefektywnych firm. A jest ich w Rosji bardzo dużo.

Czytaj więcej

Rosyjski koncern straci połowę mocy. Sprzedali zakłady w Europie

W 2022 roku jedna trzecia firm w ogóle nie podjęła żadnych działań w celu dostosowania się do sankcji. To przedsiębiorstwa nie włączone w globalny rynek i podlegające mniejszym ograniczeniom, ale w rezultacie nieaktywne na rynkach i przestarzałe.

Wyjaśnia to również reakcję rosyjskich firm na ograniczenia: w sumie w przemyśle przetwórczym 56 proc. przedsiębiorstw wdrożyło określone działania dostosowawcze (częściej przestawiało się na nowych dostawców, najczęściej także zagranicznych). Reszta pozostała bierna wobec zmian na rynku.

W perspektywie średniookresowej (3-5 lat) rozważane jest utworzenie w Rosji zakładów produkujących niezbędne materiały i komponenty z przyciągnięciem inwestycji z „przyjaznych” krajów, a także uruchomienie takich zakładów produkcyjnych w krajach „przyjaznych" w celu zwiększenia wydajności produkcji.

Eksperci z prywatnej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Moskwie ocenili proces dostosowywania się w 2022 r rosyjskich firm do sankcji. Zespół autorów badał zachowanie rosyjskich przedsiębiorstw w ramach sankcji. Badanie potwierdza, że przedsiębiorstwa zajmujące się handlem międzynarodowym okazały się bardziej narażone na ograniczenia, podczas gdy przedsiębiorstwa mniej zależne od importu i nieobjęte działalnością eksportową prawie nie zostały dotknięte sankcjami. Tym ostatnich jest jednak w Rosji znikoma liczba.

Pozostało 87% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Biznes
Legendarny szwajcarski nóż ma się zmienić. „Słuchamy naszych konsumentów”
Biznes
Węgrzy chcą przejąć litewskie nawozy. W tle oligarchowie, Gazprom i Orban
Materiał partnera
Dlaczego warto mieć AI w telewizorze
Biznes
Kiedy rząd przedstawi strategię wobec AI i metawersum? Rosną naciski firm
Biznes
PFR żąda zwrotu pieniędzy od części firm. Esotiq i Prymus chcą wyjaśnień