Pracownicze plany kapitałowe (PPK) będą obowiązkowe dla każdego podmiotu zatrudniającego osoby, wobec których odprowadzane są składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe do ZUS. Poza pracownikami w rozumieniu kodeksu pracy PPK obejmą również m.in. osoby wykonujące pracę na podstawie umowy zlecenia, umowy agencyjnej czy wykonujące pracę nakładczą.
Obowiązek w równym stopniu obejmuje agencje pracy tymczasowej, także w stosunku do pracowników tymczasowych, wykonujących pracę zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umowy zlecenia. Zatem pracodawca zatrudniający co najmniej jedną osobę, za którą odprowadzane są składki emerytalne i rentowe do ZUS, dokona wyboru instytucji finansowej zarządzającej PPK pracownika oraz otworzy za jej pośrednictwem dla niego imienny rachunek, na którym będą gromadzone jego oszczędności – prywatne konto PPK.
Zapis z automatu
Do PPK będzie obowiązywać tzw. automatyczny zapis osób zatrudnionych w wieku od 18 do 54 lat. Powyżej tego wieku pracownik samodzielnie składa wniosek o przystąpienie do programu. Warunkiem jest odpowiedni staż pracownika w danej firmie, który wynosi co najmniej trzy miesiące w ostatnim roku. Osoby, które ukończyły 70 lat, nie mają możliwości przestąpienia do programu. W każdym momencie pracownik będzie mógł odstąpić od udziału w PPK, podpisując specjalne oświadczenie o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK oraz związanych z tym korzyści, takich jak wpłaty pracodawcy czy dopłaty ze strony państwa.
Każdy pracownik, który zrezygnował z wpłat do PPK, co cztery lata będzie jednak ponownie automatycznie zapisywany do PPK przez pracodawcę. Po ponownym zapisaniu do PPK znów będzie miał prawo do rezygnacji z programu. Dobrowolność uczestnictwa nie pozwala jednak pracodawcy nakłaniać uczestników do rezygnacji z PPK. Takie działanie jest zabronione i karalne.
Istnieją wyjątki, w których pracodawca nie będzie musiał utworzyć PPK. Z tego obowiązku będzie zwolniony m.in. mikroprzedsiębiorca, jeżeli wszystkie osoby zatrudnione złożą mu deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Obowiązkiem tym nie będą także objęte firmy, które prowadzą już pracowniczy program emerytalny (PPE) oraz naliczają i odprowadzają składki podstawowe do PPE w wysokości co najmniej 3,5 proc. dla min. 25 proc. osób zatrudnionych.