- Uproszczone procedury, krótkie terminy i niskie koszty – to główne zalety pozasądowych metod rozstrzygania sporów czyli ADR. Łączna wartość spraw rozpatrywanych przez Stałe Polubowne Sądy Konsumenckie, funkcjonujące przy Inspekcji Handlowej, w ciągu pięciu ostatnich lat wyniosła ponad 15 mln zł.
W latach 2009-2013 do SPSK wpłynęło ponad 13 tys. wniosków. Zapadło 5,5 tys. rozstrzygnięć. Ponad połowa wniosków nie była jednak rozpatrywana. Najczęstszą przyczyną ich odrzucenia był brak zgody przedsiębiorcy na polubowne rozpatrzenie sporu (w 2013 roku 990 odmów na 2597 wnioski), inne powody to brak kompetencji SPSK do zajęcia się sprawą i uchybienia formalne.
Funkcjonujący obecnie system ADR w Polsce opisuje raport przygotowany przez UOKiK. Zawiera także propozycje przyszłych rozwiązań, które są wynikiem szerokich konsultacji społecznych trwających od końca 2013 roku. Zakłada się, że nowe regulacje zachęcą konsumentów oraz przedsiębiorców do częstszego korzystania z tej formy rozwiązywania sporów: założenia przewidują, że w ciągu pięciu lat podwoi się liczba spraw i wyniesie ok. 45 tys. rocznie. Maksymalny czas rozpatrzenia sporu powinien być krótszy niż 90 dni, a koszt sprawy – ok. 30 zł.
Zgodnie z unijnymi regulacjami (tzw. rozporządzeniem ODR), uzupełnieniem systemu ADR będzie elektroniczna platforma umożliwiająca konsumentowi zgłoszenie podmiotowi rozpatrującego spory z przedsiębiorcą z innego krajów członkowskiego. Skargę będzie można złożyć drogą elektroniczną za pomocą specjalnego formularza. Będzie ona kierowana do wybranej przez obie strony jednostki rozpatrującej spór. Informacja o rozstrzygnięciu również zostanie dostarczona przez Internet. Zgodnie z rozporządzeniem ODR, w dokumentach handlowych sprzedawcy oraz na jego stronie internetowej będzie musiała się znaleźć informacja czy przedsiębiorca wyraża zgodę na polubowne rozpatrzenie ewentualnej skargi oraz jaka jednostka będzie rozstrzygać spór.
Obecnie w Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach, istnieje szereg instytucji wspierających konsumentów. Są to podmioty ADR o charakterze sektorowym (działają na szczeblach rządowym, samorządowym bądź niezależnym od administracji) oraz struktury Inspekcji Handlowej: Stałe Polubowne Sądy Konsumenckie (SPSK) oraz mediacja.
