Z najnowszego cokwartalnego badania Departamentu Systemuu Finansowego NBP pod tytułem „Sytuacja na rynku kredytowym", wynika, że w czwartym kwartale 2011 r. banki zaostrzały politykę kredytową wobec małych i średnich przedsiębiorstw oraz w segmencie kredytów mieszkaniowych. Po sześciu kwartałach obniżek marż na kredytach dla przedsiębiorstw, banki zaostrzyły politykę kredytową w tym zakresie. Warunki kredytowe zaostrzone zostały również w przypadku kredytów mieszkaniowych, szczególnie w przypadku wymaganego wkładu własnego i zabezpieczeń oraz kosztów obsługi kredytu. Banki nie dokonały znacznych zmian warunków udzielania kredytów konsumpcyjnych.
Podwyższone ryzyko związane z przewidywaną sytuacją gospodarczą było kluczowym czynnikiem powodującym zaostrzenie polityki kredytowej przez ankietowane banki we wszystkich kategoriach kredytów. W przypadku kredytów dla przedsiębiorstw i kredytów konsumpcyjnych istotne znaczenie miała również bieżąca lub oczekiwana sytuacja kapitałowa banku. Z kolei na zmiany polityki kredytowej w zakresie kredytów mieszkaniowych miały dodatkowo wpływ niekorzystne prognozy sytuacji na rynku mieszkaniowym.
Po raz pierwszy od kilku kwartałów zaostrzeniu polityki kredytowej towarzyszyło podwyższenie marż. W przypadku kredytów mieszkaniowych banki zaostrzyły także pozostałe warunki przyznawania kredytów, szczególnie w zakresie wymaganego udziału własnego i wymaganych zabezpieczeń. Nieznaczne złagodzenie polityki kredytowej dotyczyło kredytów konsumpcyjnych.
Raport omawia też przewidywania dotyczące zmian polityki kredytowej banków w pierwszym kwartale 2012 r. Odpowiadając na pytanie o przewidywania odnośnie ich polityki kredytowej w pierwszych trzech miesiącach roku, większość banków zadeklarowała zaostrzenie we wszystkich kategoriach kredytów, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw oraz kredytów mieszkaniowych. Jednocześnie większość banków przewiduje obniżenie się popytu na kredyty mieszkaniowe. Oczekiwania odnośnie obniżonego popytu dotyczą również kredytów konsumpcyjnych, zaś w przypadku kredytów dla przedsiębiorstw banki nie przewidują istotnych zmian.
Opinie zebrano na przełomie grudnia i stycznia z 29 banków, których udział w portfelu kredytowym sektora bankowego wynosił 82 proc.
