Reklama

Twierdza pod wodą

Warownię z epoki brązu odkryli w Grecji szwajcarscy badacze.

Aktualizacja: 03.09.2015 08:19 Publikacja: 02.09.2015 17:41

Technika komputerowa pomaga w odtwarzaniu kształtu glinianych naczyń wydobytych z dna

Technika komputerowa pomaga w odtwarzaniu kształtu glinianych naczyń wydobytych z dna

Foto: Uniwersytet w Nottingham

Obiekt znajduje się koło Lambayanna na wybrzeżu Peloponezu, na wysokości Zatoki Kiladha. Ruiny zajmują obszar 1,2 hektara, są masywne, przetrwały w bardzo dobrym stanie. Znajdują się na głębokości zaledwie 3 m. Pochodzą z III tysiąclecia przed Chrystusem, liczą około 4500 lat. Dla porównania, warownia ta była współczesna wielkim piramidom w Egipcie, które wzniesiono 4600–4500 lat temu. Odkrycia dokonali naukowcy z Uniwersytetu w Genewie, zespołem kieruje prof. Julien Beck. Badania prowadzone są w ramach projektu „Baie Kiladha", programu poszukiwań podmorskich realizowanego pod egidą greckiego Ministerstwa Kultury.

Odkryte ruiny są pozostałością struktury warownej. Zachowały się fragmenty kamiennych murów obronnych wraz z wkomponowanymi w nie trzema bastionami, być może wysokimi niegdyś wieżami w kształcie podków, o wymiarach 18 x 10 m.

Powierzchnia zamknięta murami obronnymi wyłożona była kamiennym brukiem. Na podstawie wstępnych oględzin dokonanych przez nurkujących archeologów rysuje się plan osady przecinanej uliczkami, przy których wznosiły się budynki o charakterze mieszkalnym i gospodarczym – prostokątne, okrągłe oraz na planie półkola lub wieloboku. Budowle te służyły jako mieszkania, magazyny oraz warsztaty rzemieślnicze.

Glina i obsydian

Wiek odkrytej twierdzy określono wstępnie na podstawie charakterystycznych cech architektury, nie było jeszcze czasu na przeprowadzenie szczegółowych badań laboratoryjnych, między innymi na określenie wieku metodą węgla radioaktywnego. Jednak o istotnej pomyłce raczej nie ma mowy, ponad 5 tys. fragmentów ceramicznych naczyń wydobytych z tego stanowiska także wskazuje na połowę III tysiąclecia p.n.e.

Narzędzia znalezione na tym stanowisku wykonane są z obsydianu, tzw. szkliwa wulkanicznego. Surowiec ten, który wyglądem przypomina krzemień, ale jest o wiele bardziej błyszczący, pochodzi z wyspy Melos w archipelagu Cykladów, która była już zamieszkana w III tysiącleciu.

Reklama
Reklama

– Badania na tym stanowisku będą prowadzone w przyszłym sezonie. Byłoby wspaniale, gdyby udało się odkryć struktury z cegieł pod kamiennymi fundamentami, ale szanse na takie odkrycie pod wodą są bardzo małe. Nie znamy jeszcze całkowitych rozmiarów tej twierdzy ani dokładnego rozplanowania murów obronnych. Chcielibyśmy też ustalić, ile osób zamieszkiwało warownię – wyjaśnia prof. Julien Beck.

Ruiny w Lambayanna to niejedyny taki obiekt z tego okresu. W 1968 r. świat obiegła wiadomość o zatopionym mieście Pavlopetri na Peloponezie. Ruiny miasta sprzed ponad 4500 lat znajdują się na głębokości 4 m. Odkrycia dokonali archeolodzy z Uniwersytetu Cambridge, ale badań wówczas nie podjęli – archeologia podwodna raczkowała.

Pomogła technika

Dopiero po upływie ponad czterech dekad władze greckie uznały, że metody tej dyscypliny nauki są na tyle rozwinięte, że można wpuścić badaczy do podwodnego miasta. Archeolodzy podwodni dysponują teraz sprzętem, jakiego używa wojsko oraz firmy poszukujące ropy i gazu. W ten sposób spełnia się postulat Grahama Hancocka, autora książek o tajemnicach przeszłości, który twierdzi: „Jeśli chcemy poznać najstarszą historię ludzkości, musimy szukać zatopionych miast".

Archeolodzy odkryli w Pavlopetri wiele narzędzi i fragmentów ceramiki, w obrębie samej osady oraz na zewnątrz, w jej bezpośredniej bliskości. Wiek tych zabytków sięga połowy III tysiąclecia przed Chrystusem, a więc podobnie jak twierdzy w Lambayanna.

– Pavlopetri to unikalne miejsce, w którym w nienaruszonym stanie zachował się pierwotny plan miasta, zarys głównych ulic, kontury wielu budynków mieszkalnych, dziedzińców, a nawet grobowce. Jednym z najważniejszych obiektów na tym stanowisku jest megaron, wielka prostokątna sala – podkreśla dr Jon Henderson z Centrum Badawczego Archeologii Podwodnej Uniwersytetu w Nottingham.

Archeolodzy dotychczas jeszcze nie odkryli, w jakich okolicznościach obydwie osady – Lambayanna i Pavlopetri – znalazły się pod wodą. Jest bardzo prawdopodobne, że powodem było trzęsienie ziemi.

Archeologia
Największa znana konstrukcja cywilizacji Majów. Naukowcy dokonali przełomowego odkrycia
Archeologia
„Niesamowity poziom wyrafinowania”. Nowe odkrycie zmienia pogląd na historię ludzkości
Archeologia
„Nowy obraz przeszłości”. AI pomogła odkryć zagadkę zmian w dawnej Europie
Archeologia
Nowe ustalenia na temat ewolucji człowieka. Naukowcy porównali czaszki małp człekokształtnych
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Archeologia
Przełomowe odkrycie zmienia spojrzenie na przodków człowieka. Co ujawniło nowe badanie?
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama