Od 1 stycznia br. obowiązują znowelizowane przepisy ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r. o ochronie zdrowia psychicznego. Jedna z kluczowych zmian jakie zostały wprowadzone dotyczy zasad przedłużenia stosowania przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia lub izolacji na kolejne okresy jego trwania.
Rzecznik Praw Pacjenta uważa, że wprowadzane zmiany legislacyjne powinny realnie wpływać na poziom bezpieczeństwa i satysfakcji pacjentów, a te wzbudzają szereg wątpliwości. Dlatego wystąpił do Ministra Zdrowia z prośbą o analizę tego problemu.
Przymus bezpośredni może być stosowany cztery godziny, a następnie przedłużany na okresy nie dłuższe niż sześć godzin. Ponadto przedłużenie stosowania przymusu bezpośredniego w formie unieruchomienia lub izolacji na każdy z kolejnych okresów, wymaga uzyskania opinii innego lekarza będącego lekarzem psychiatrą.
Zauważając ten problem Rzecznik Praw Pacjenta w lutym br. zwrócił się do dyrektorów ponad 100 szpitali psychiatrycznych w całej Polsce z pytaniami m.in. w jaki sposób przymus bezpośredni realizowany był na terenie ich podmiotu leczniczego oraz w jaki sposób wprowadzenie wymogu uzyskania opinii innego lekarza psychiatry, przy przedłużeniu stosowania przymusu, przyczyniło się do wzrostu poziomu bezpieczeństwa pacjentów i stopnia przestrzegania ich praw.
Uzyskane informacje wskazują, że znacząca liczba szpitali psychiatrycznych doświadcza problemów z realizacją nowego przepisu. Dyrektorzy szpitali przede wszystkim wskazywali na brak możliwości lub poważne trudności w realizacji obowiązku zasięgania opinii drugiego lekarza psychiatry przy każdorazowym przedłużeniu stosowania unieruchomienia lub izolacji. Trudności te wynikają z niedoboru odpowiedniej liczby lekarzy specjalistów np. podczas pełnionych dyżurów, gdzie lekarze pracują zmianowo. Dyrektorzy uważają, że wprowadzenie tych zmian przyczyniło się do wzrostu obciążenia fizycznego i psychicznego lekarzy.