Sąd Najwyższy, jako instytucja skostniała, powinien zostać zreformowany. Ale nie przez polityków. Zróbmy prawniczy okrągły stół.
Pan proponował już okrągły stół dotyczący zmian w prawie...
Sądy są ostoją mocy Rzeczypospolitej. Sądy są pierwszym i najważniejszym gwarantem praw i wolności obywatela.
Grupa posłów PiS złożyła w Trybunale Konstytucyjnym wniosek o zbadanie legalności wyboru pierwszej prezes Sądu Najwyższego, sędzi Małgorzaty Gersdorf. Czy to nie jest wendeta polityczna?
Odbieram to jako element gry politycznej. Nie chcę dokonywać analiz politycznych. Pani sędzia Gersdorf została wybrana na pierwszego prezesa SN zgodnie z prawem i funkcjonuje zgodnie z prawem. Jeśli ktoś się z nią nie zgadza, to jego sprawa. Czyjeś poglądy należy oddzielić od sprawowanej funkcji. Martwi mnie, że jedna władza sądownicza ma kontrolować drugą władzę sądowniczą. Sądy i trybunały muszą być niezawisłe i nie mogą uczestniczyć w politycznej grze.
Krytykował pan prof. Rzeplińskiego jako sędziego TK...
Zrobiłem to raz i całkowicie niepotrzebnie. Ocena prof. Rzeplińskiego jest i powinna być moją prywatną sprawą.
Czy dzisiejszy TK jest wiarygodny i niezależny politycznie?
Chcę wierzyć, że tak.
Wypowiedź prof. Morawskiego, który przedstawił się jako reprezentant rządu, i mówił o korupcji w SN i TK...
To było całkowicie niedopuszczalne. Prof. Morawski przeprosił i pewnie nie poniesie konsekwencji.
Sędziowie dublerzy powinni orzekać?
Nie znam pojęcia „dublerów" sędziów konstytucyjnych. Orzekają sędziowie zaprzysiężeni przez prezydenta. Nie zaprzysiężeni orzekać nie mogą. Sprawie nadano wymiar polityczny.
Wróćmy do reformy KRS. Tworzenie dwóch izb ma sens?
Jestem temu przeciwny. Nie bardzo rozumiem, po co mają być dwie izby. Może dla zachowania równowagi...
Lub wpływów politycznych.
Być może. Obawiam się, że podział KRS na dwie izby może skomplikować funkcjonowanie tego organu.
Sejmowa większość powinna wybierać sędziów?
Jest to prerogatywa parlamentu.
Minister Ziobro powinien być zwierzchnikiem dyrektorów sądów?
To problem organizacyjny.
Zlikwidowane zostaną konkursy na dyrektorów.
Dyrektorzy są cząstką władzy wykonawczej w sądach. Mam wątpliwości, czy zrezygnowanie z konkursów to dobry pomysł. Powinno się wystrzegać obsadzania sądów swoimi ludźmi, bo po zniesieniu konkursów będzie się rodziło tego typu podejrzenie.
Minister Ziobro powinien móc powoływać i odwoływać prezesów i wiceprezesów sądów?
Nie bardzo. To samorządy sędziowskie powinny o tym decydować.
Zbigniew Ziobro, który jest prokuratorem generalnym, ministrem sprawiedliwości, posłem i szefem partii Solidarna Polska, powinien mieć tak szerokie uprawniania?
Razi, że we władzy wykonawczej funkcjonują osoby, które są zarazem członkami władzy ustawodawczej. To kłoci się z zasadą demokratycznego państwa prawnego i art. 2 konstytucji RP.
Jak powinny przebiegać zmiany w sądownictwie?
W porozumieniu ze środowiskiem sędziowskim trzeba zwołać okrągły stół prawników. Trzeba wypracować program debaty. Środowiska prawnicze muszą znaleźć wspólny język.
Pan ma dostęp do ucha prezydenta.
Mam.
Okrągły stół jest teraz w Pałacu Prezydenckim.
Może trzeba będzie go odkurzyć. Przed nami trudny okres po uchwaleniu ustaw nowelizujących KRS i ustawę o ustroju sądów powszechnych. Sądy są gwarantem naszych praw i wolności i muszą zostać niezależne, pozbawione wpływu polityków.