Ważą się losy koalicji, która (lub które) miałaby powstać po stronie opozycyjnej. Na środę wieczorem zaplanowano posiedzenie zarządu PO, który miał wskazać, z kim pójdzie największa partia z bloku anty-PiS. A jaki wpływ na preferencje wyborcze w połowie lipca będzie mieć układ, który ostatecznie wybiorą politycy?
IBRiS na zlecenie „Rzeczpospolitej" przeanalizował wszystkie główne (potencjalne) warianty, w których opozycja może pójść do wyborów. W żadnym z nich nie zmienia się znacząco poparcie dla partii rządzącej: niezmiennie wskazuje ją 42–43 proc. badanych.
Wariant rozpaczy
To wariant osobnego startu wszystkich partii opozycyjnych. Wśród nich oczywiście najlepszy wynik notuje PO – ponad 26 proc., a kolejny jest SLD – 5,9 proc. Reszta nie wchodzi do Sejmu: PSL – 4,4 proc., Wiosna – 4,2, Razem – 1,4.
W wariancie tym do Sejmu oprócz PiS wchodzą więc tylko dwie partie: PO i SLD. A opozycja wspólnie osiąga 32 proc., co przy 43 proc. PiS jest wynikiem bardzo słabym, znacząco gorszym niż ponad 38 proc. z wyborów europejskich. – Taki wariant to katastrofa dla opozycji – analizuje prof. Jarosław Flis z UJ. I dodaje, że po przeliczeniu tego poparcia na mandaty PiS zdobyłoby 278 miejsc w Sejmie, czyli większość 3/5 głosów.
Wariant wielkiej koalicji
W wyborach do Parlamentu Europejskiego opozycja wystartowała w koalicji PO–Nowoczesna– PSL–SLD i uzyskała wynik gorszy od PiS, ale wciąż niezły. Okazuje się, że gdyby koalicja ta została powtórzona w wyborach parlamentarnych, wynik byłby identyczny. Jeżeli jednak wspólną listę wystawiłyby Wiosna i Lewica Razem, mogłaby ona liczyć na 8 proc. głosów. Daje to opozycji siłę 48,6 proc. i zwycięstwo połączonych sił dwóch list nad PiS, które notuje 42,7 proc. poparcia.
Nagrodę dostają zarówno partie centrum (z SLD), jak i lewica. Te wyniki nie znaczą wcale, że po wyborach możliwa byłaby koalicja dwóch list opozycji. Najważniejsze, że opozycja mogłaby wtedy uzyskać większość w Sejmie, zdobywając według wyliczeń prof. Flisa wspólnie o jeden mandat więcej niż PiS. Taki układ najbardziej ze wszystkich skomplikowałby PiS perspektywę utrzymania władzy i zlikwidował premię dla niego wynikającą z ordynacji D'Hondta.
Wariant chadecko-lewicowy
Trzeci wariant zbadany przez IBRiS to dwie koalicje: chadecka: PO–PSL–N, oraz lewicowa: SLD–Wiosna–Lewica Razem.
Ten układ przynosi równowagę, a być może oznacza powyborczy pat. PiS otrzymuje w nim swoje 43,2 proc., polityczne centrum ma 31,3 proc., a wspólna szeroka lista lewicy – 12,3 proc. To oznacza, że opozycja wspólnie zbiera 43,6 proc. wobec ponad 43 proc. PiS. Ale przełożenie tego na mandaty większość znów daje PiS, które otrzymuje 239 mandatów i może nadal rządzić. – To, że są dwie listy, bardziej wyrównane, daje PiS dziewięć mandatów więcej – wskazuje prof. Flis.
Warto podkreślić, że w tym układzie lewica nie musi obawiać się o przekroczenie progu, nawet koalicyjnego – czyli 8 proc.
Wariant samotnej koniczynki
Ludowcy opowiedzieli się już za samodzielnym startem, dopuszczając możliwość porozumienia z Kukiz'15. Lista PSL-Koalicja Polska ma być chadecka, z elementami konserwatywnymi. Na jaki wynik może liczyć? Zgodnie z naszym badaniem PSL, startując samodzielnie, może przekroczyć próg wyborczy i otrzymać 5,4 proc. poparcia. Jest to decyzja ryzykowna, bo taki wynik to balansowanie na granicy błędu statystycznego, ale sami ludowcy zawsze podkreślają, że w badaniach opinii ich partia jest niedoszacowana.
W tym układzie, gdyby powstała koalicja PO–N–SLD, mogłaby liczyć na prawie 35 proc. głosów. Do Sejmu nie weszłaby jednak lewica, czyli Wiosna z Lewicą Razem, otrzymując 4,3 proc. poparcia. Potencjał całej opozycji w takim wariancie to niewiele ponad 39 proc. głosów wobec 42,6 proc. dla PiS. I bezpiecznej większości dla partii Jarosława Kaczyńskiego – 250 mandatów.
