- Osoba, którą organ nie uznał za stronę postępowania i która w związku z tym nie brała w nim udziału, dowiedziała się o decyzji i wniosła podanie o wznowienie postępowania. Czy w razie wątpliwości co do jej statusu strony organ powinien wznowić postępowanie i wyjaśnić te wątpliwości?
Tak, taki pogląd dominuje w orzecznictwie. Zgodnie z art. 145 § 1 pkt 4 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej k.p.a.) jedną z podstaw do wznowienia postępowania w sprawie zakończonej ostateczną decyzją jest okoliczność, że strona bez własnej winy nie brała udziału w postępowaniu. W takim przypadku wznowienie następuje tylko na żądanie strony (art. 147 k.p.a.). Strona powinna wnieść podanie o wznowienie do organu, który wydał w sprawie decyzję w pierwszej instancji. Ma na to miesiąc od dnia, w którym dowiedziała się o decyzji (art. 148 k.p.a.).
Wznowienie następuje w drodze postanowienia, które stanowi podstawę do przeprowadzenia postępowania co do przyczyn wznowienia oraz co do rozstrzygnięcia istoty sprawy (art. 149 § 1-2 k.p.a.). Organem właściwym w tych kwestiach jest organ, który wydał w sprawie decyzję w ostatniej instancji (art. 150 § 1 k.p.a.).
Postępowanie wznowieniowe dzieli się zatem na 2 etapy. W pierwszej kolejności organ bada, czy podanie o wznowienie jest oparte na ustawowej przesłance wznowienia wskazanej w k.p.a., czy wniesiono je z zachowaniem terminu oraz czy osoba wnosząca o wznowienie jest stroną postępowania. Wydanie postanowienia o wznowieniu powoduje przejście do następnego etapu, o charakterze merytorycznym. Zgodnie z art. 28 k.p.a. stroną postępowania jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek. Jeżeli dana osoba nie została uznana przez organ, który wydał decyzję, za stronę postępowania i w związku z tym domaga się wznowienia na podstawie art. 145 § 1 pkt 4 k.p.a., to dochodzi do swoistej kolizji, gdyż:
- z jednej strony podanie o wznowienie powinno pochodzić od podmiotu legitymującego się przymiotem strony, po to, aby można było wznowić postępowanie i przejść do badania powołanej podstawy wznowienia, a