Zawiadomienie o pozostawieniu pisma wraz z informacją o możliwości jego odbioru (w terminie 7 dni, licząc od dnia pozostawienia zawiadomienia) umieszczono w oddawczej skrzynce pocztowej. Następnie, wobec niepodjęcia przesyłki w tym terminie, pozostawiono powtórne zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki (w terminie nie dłuższym niż 14 dni od daty pierwszego zawiadomienia). W razie spełnienia wskazanych wyżej wymogów, doręczenie uważa się za dokonane z upływem ostatniego dnia tego 14-dniowego okresu.
W myśl art. 129 § 2 k.p.a. odwołanie wnosi się w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji stronie. Strona, która nie zachowała tego terminu, może ubiegać się o jego przywrócenie zgodnie z art. 58 k.p.a. W razie uchybienia terminu, trzeba przywrócić go na prośbę zainteresowanego (w rozpatrywanym przypadku strony), jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu 7 dni od dnia ustania przyczyny jego uchybienia. Jeżeli strona nie wiedziała o uchybieniu terminu, to termin na złożenie prośby o jego przywrócenie liczy się od dnia uzyskania przez nią wiadomości o tym (wyrok NSA z 22 stycznia 2018 r., sygn. II OSK 1476/17, LEX nr 2433840). Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin (w rozpatrywanym przypadku – wnieść odwołanie).
W myśl art. 9 k.p.a. organ ma obowiązek należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania. Organ czuwa nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udziela im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. W wyroku NSA z 25 lutego 2014 r. (sygn. II OSK 2291/12, LEX nr 1447266) zwrócono uwagę, że obowiązku pouczenia o trybie składania wniosku o przywrócenie terminu nie można uznać za niezbędny, jeżeli strona nie zwraca się do organu o udzielenie informacji w tym zakresie, gdyż w takim przypadku organ nie ma podstaw do przyjęcia, że to wyjaśnienie jest niezbędnym wyjaśnieniem, o którym mowa w art. 9 k.p.a.
W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z 13 lutego 2019 r. (sygn. II SA/Po 1049/18, LEX nr 2626578) zwrócono jednak uwagę, że w sytuacji gdy organ I instancji ma świadomość, że decyzja jest ostateczna, gdyż strona odbiera ją po upływie terminu do wniesienia odwołania, powinien pouczyć stronę o przysługującym jej prawie do złożenia prośby o przywrócenie terminu oraz o terminie i trybie wniesienia tej prośby. Dowodem prawidłowego pouczenia może być tylko taki dokument, z którego wynikałoby, jakie konkretnie informacje dotyczące praw i obowiązków zostały przedstawione stronie, np. w formie notatki służbowej podpisanej przez pracownika organu oraz przez stronę.
Autorka jest radcą prawnym
Podstawa prawna: art. 9, art. 44, art. 58, art. 107 § 1 pkt 7 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego. (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 2096 ze zm.)
