- Rada gminy podjęła uchwałę o charakterze niewładczym, zawierającą tylko apel rady w sprawie dotyczącej gminy. Czy taką uchwałę także trzeba przesłać organowi nadzoru (wojewodzie)?
Tak.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym (dalej u.s.g.) do właściwości rady gminy należą wszystkie sprawy pozostające w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Przyjmuje się, że przepis ten nie jest samodzielną podstawą do wydawania przez radę ogólnie obowiązujących aktów o charakterze normatywnym, gdyż takie akty muszą mieć umocowanie w przepisach materialnego prawa administracyjnego. Na jego podstawie rada gminy może jednak podejmować działania niewładcze (np. o charakterze programowym, intencyjnym), pozostające w granicach zadań gminy przewidzianych w przepisach prawa (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 kwietnia 2011 r., sygn. II OSK 269/11, LEX nr 992533).
Czytaj także: Do zmiany statutu gminy potrzebna jest uchwała rady
W wyroku NSA z 1 lutego 2017 r. (sygn. I OSK 2779/16, LEX nr 2226615) podkreślono, że, aby stwierdzić legalność określonego aktu pochodzącego od rady gminy, konieczne jest ustalenie czy dotyczy on zadań powierzonych radzie, gdyż tylko w takim zakresie możliwe jest wydawanie nawet niewiążącego stanowiska czy opinii. Rada gminy może wypowiadać się w kwestiach pozostających w zakresie działania gminy, czyli w sprawach publicznych o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżonych ustawami na rzecz innych podmiotów (por. art. 6 ust. 1 u.s.g.). Każdy organ władzy publicznej musi działać na podstawie i w granicach prawa, w związku z czym zakazane jest domniemywanie kompetencji i zadań publicznych na rzecz jakiegokolwiek organu (por. np. wyrok NSA 17 grudnia 2018 r., sygn. II OSK 2685/18, LEX nr 2628652).
W myśl art. 85 u.s.g. nadzór nad działalnością gminną jest sprawowany na podstawie kryterium zgodności z prawem. Wójt (burmistrz, prezydent miasta) ma obowiązek przedłożenia organowi nadzoru (wojewodzie albo regionalnej izbie obrachunkowej) uchwał rady gminy, w ciągu 7 dni od dnia ich podjęcia (art. 90 u.s.g.). Uchwała sprzeczna z prawem jest nieważna. O nieważności uchwały, w całości lub w części, orzeka organ nadzoru w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia doręczenia mu uchwały (art. 91 ust. 1 u.s.g.). W razie nieistotnego naruszenia prawa organ nadzoru nie stwierdza nieważności uchwały, ograniczając się do wskazania, że wydano ją z naruszeniem prawa (art. 91 ust. 4 u.s.g.).
