Uchwałę reklamową gminy będzie można zaskarżyć

Nie można wprowadzić zupełnego zakazu sytuowania szyldu na konkretnej nieruchomości. Ale można określić ich dopuszczalną liczbę.

Aktualizacja: 22.03.2016 06:54 Publikacja: 22.03.2016 01:00

Zagospodarowanie przestrzenne: Gminy mają decydować, gdzie będą postawione reklamy i billboardy

Zagospodarowanie przestrzenne: Gminy mają decydować, gdzie będą postawione reklamy i billboardy

Foto: www.sxc.hu

dr Maciej J. Nowak radca prawny

Obowiązująca od 11 września 2015 r. ustawa z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu wprowadza wiele zmian i nowych regulacji. Najważniejsze z nich odnoszą się do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Należą do nich uchwalany na szczeblu województwa audyt krajobrazowy oraz uchwalana na szczeblu gminy – uchwała reklamowa.

Audyt krajobrazowy to narzędzie ochrony krajobrazu zaplanowane w perspektywie długookresowej. Natomiast uchwała reklamowa jest fakultatywna. Dotyczy ona zasad i warunków sytuowania obiektów małej architektury, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych i powinna określać ich gabaryty, standardy jakościowe, a także rodzaje materiałów budowlanych, z jakich mogą być wykonane. Od konkretnej gminy zależeć będzie, czy zostanie podjęta czy też nie. Jeśli jednak organy gminy zdecydują się na działanie w tym zakresie, muszą pamiętać, że uchwała ta:

- stanowi akt prawa miejscowego (wywołuje więc skutki powszechnie wiążące),

- musi się zawsze odnosić do obszaru całej gminy (a nie np. jak miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego tylko do jego części).

Z perspektywy gmin można wyróżnić pewne korzyści związane z podjęciem uchwały reklamowej. Po pierwsze – w sytuacji, gdy jakaś tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe zostało umieszczone na danej nieruchomości niezgodnie z przepisami zawartymi w uchwale reklamowej, można będzie podmiot, który je umieścił, obciążyć karą finansową, Po drugie – od tablic reklamowych i urządzeń reklamowych ustanowionych na terenie gminy można będzie ustanowić specjalną opłatę reklamową (określoną w art. 17a–17b ustawy o podatkach i opłatach lokalnych). Pojawi się więc w ten sposób nowy instrument fiskalny i możliwość podwyższania dochodu gminy.

Zastrzec jednak trzeba, że samo przygotowanie uchwały reklamowej nie będzie procesem zbyt łatwym. W tym miejscu skupić się można przede wszystkim na art. 37a ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, określającym cechy specyficzne uchwały. I tak, w ust. 6 wskazano, że przedmiotowa uchwała może przewidywać różne regulacje dla różnych obszarów gminy, określając w sposób jednoznaczny granice tych obszarów. Ustawodawca nie przewiduje więc dodatkowych szczególnych kryteriów związanych z różnicowaniem obszarów. Oczywiście, tej swobody działania nie można nadmiernie nadużywać. Nie byłoby więc uzasadnione wprowadzanie całościowego zakazu sytuowania tablic i urządzeń reklamowych na terenie całej gminy.

Podobnie nie można różnicować w uchwale nieruchomości w ten sposób, że indywidualnie, położone obok siebie grunty podlegałyby odmiennym ograniczeniom. Wtedy właściciele tych nieruchomości mogliby zarzucać przekroczenie zasady proporcjonalności przy ograniczaniu ich prawa własności i w ten sposób podważać uchwałę reklamową. Zróżnicowanie powinno się więc odnosić do większych obszarów gminy, wyodrębnionych na podstawie bardziej skonkretyzowanych kryteriów (które mogą być związane np. z faktem, że na którymś z obszarów znajduje się krajobraz wymagający pogłębionej ochrony).

Warto też podkreślić, że w art. 37a ust. 2 wskazano, iż w przedmiotowej uchwale może być ustalony zakaz sytuowania ogrodzeń, tablic reklamowych i urządzeń reklamowych, ale z wyłączeniem szyldów. Tak więc nie można wprowadzić zupełnego zakazu sytuowania szyldu na konkretnej nieruchomości. Można jednak określać ich dopuszczalną liczbę. Szyldem jest tablica reklamowa lub urządzenie reklamowe informujące o działalności prowadzonej w ramach danej nieruchomości. Tak więc właściciele nieruchomości zawsze będą mieli prawo umieszczania na nieruchomościach takich szyldów (czasem tylko w ograniczonym zakresie). Natomiast gmina może zabronić im sytuowania innych obiektów reklamowych, niezwiązanych z ich działalnością.

Osobna kwestia to określenie w uchwale reklamowej terminu na dostosowanie istniejących w dniu wejścia w życie uchwały tablic reklamowych i urządzeń reklamowych. Termin na dostosowanie nie może być krótszy niż 12 miesięcy. Jeżeli tablice reklamowe i urządzenia reklamowe nie będą trwale związane z gruntem – będą stanowiły obiekty małej architektury. W takim wypadku w uchwale reklamowej będzie istniała możliwość wyodrębnienia ich, jako niewymagających dostosowania do wprowadzanych rygorów. Może to więc wyglądać w ten sposób, że na danym obszarze gminy wprowadza się w uchwale określone ograniczenia i zakazy i jednocześnie wskazuje, do jakich rodzajów obiektów małej architektury ograniczenia te i zakazy nie znajdują zastosowania. Trzeba jednak określić je rodzajowo, a nie indywidualnie.

W praktyce mogą w różnych gminach występować zróżnicowane koncepcje dopuszczalnych możliwych ograniczeń wprowadzanych dla tablic i urządzeń reklamowych. Są one w pełni możliwe do realizacji. Trzeba jednak pamiętać o tym, aby przypadkiem nie naruszyć wskazanych powyżej zasad. Jak już wspomniano, uchwała reklamowa stanowi akt prawa miejscowego, także będzie można ją kwestionować przed sądem administracyjnym.

dr Maciej J. Nowak radca prawny

Obowiązująca od 11 września 2015 r. ustawa z 24 kwietnia 2015 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem narzędzi ochrony krajobrazu wprowadza wiele zmian i nowych regulacji. Najważniejsze z nich odnoszą się do ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Należą do nich uchwalany na szczeblu województwa audyt krajobrazowy oraz uchwalana na szczeblu gminy – uchwała reklamowa.

Pozostało 92% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara