Przedstawiciele unijnych rządów i Parlamentu Europejskiego porozumieli się w sprawie nadzwyczajnego mechanizmu zawieszania ruchu bezwizowego. To wentyl bezpieczeństwa dla ruchu bezwizowego. Bez niego niektóre kraje UE nie zgodziłyby się na zniesienie wiz wobec Ukraińców i Gruzinów, a w przyszłości również innych państw, z obawy przed niekontrolowanym napływem imigrantów czy zagrożeniem terrorystycznym.
– Umowa jest wyważona i jest niezmiernie ważna zarówno dla skuteczności, jak i wiarygodności ruchu bezwizowego – powiedział Robert Kaliniak, minister spraw wewnętrznych Słowacji, która w tym półroczu sprawuje przewodnictwo w UE. Mechanizm musi być jeszcze formalnie zatwierdzony i zawierające go umowy o ruchu bezwizowym między UE i Gruzją oraz Ukrainą będzie można podpisać.
Oba kraje spełniają szereg warunków, takich jak szczelne granice, walka z korupcją czy umowy o readmisji, które muszą być spełnione w ruchu bezwizowym. Ale dla krajów takich jak Francja wyrażenie zgody na zniesienie wiz dla liczącej 44 mln mieszkańców Ukrainy na kilka miesięcy przed wyborami prezydenckimi byłoby bardzo trudne. Stąd determinacja dyplomatów w wynegocjowaniu specjalnego mechanizmu: uspokaja on obawy w niektórych państwach UE (Niemcy, Francja, Włochy, czy Belgia), a jednocześnie pozwala Unii zachować wiarygodność w relacjach z krajami trzecimi, które w dobrej wierze przez ostatnie lata wypełniały postawione przez UE warunki dla ruchu bezwizowego.
Na to zwracał uwagę Donald Tusk. Kilka dni temu zaapelował on do przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Martina Schulza o przyspieszenie prac nad uzgodnieniem mechanizmu, który pozwoliłby na wprowadzenie ruchu bezwizowego. „Stawką są tu uzasadnione nadzieje i aspiracje narodów, które są naszymi sąsiadami, a także reputacja UE, która zdecydowanie i wielokrotnie się do tego zobowiązała" – napisał przewodniczący Rady Europejskiej w liście ujawnionym przez agencję Reuters. Jego zdaniem brak takiego porozumienia byłby „niewybaczalnym błędem". A były sekretarz generalny NATO Anders Fogh Rasmussen, który doradza ukraińskiemu prezydentowi, nazwał wcześniejsze wahania UE „zdradą".
Mechanizm przewiduje nadzwyczajne sytuacje, w których będzie można wprowadzić czasowo wizy dla obywateli danego kraju. Lista obejmuje gwałtowny skok liczby przyjazdów z danego kraju do UE, nieuzasadniony wzrost liczby wniosków o azyl, brak współpracy przy przyjmowaniu z powrotem imigrantów czy pojawienie się zagrożenia terrorystycznego ze strony obywateli danego kraju.
