Irena Lasota: Kto właściwie obalił komunizm?

W Waszyngtonie obchodzi się właśnie 30. rocznicę. Czego? Nie bardzo wiadomo. Sformułowania mnożą się ponad potrzebę. Upadku komunizmu? Jego pokonania? A może końca lub obalenia? W języku polityki nie są to synonimy i każde z tych sformułowań poddaje się różnym interpretacjom. Skończył się jednak komunizm – i co po nim nastąpiło? Wiemy już, że nie zapowiadany przez Francisa Fukuyamę koniec historii. Ja w każdym razie nie zgadzam się, by jakiś tam politolog deklarował, że ostatnie 30 lat spędziłam w próżni historycznej. Która miałaby zresztą jak wyglądać?

Publikacja: 22.11.2019 17:00

Foto: Fotorzepa, Bogusław Chraboota

Irena Lasota

Celebrujący 30. rocznicę nie są również pewni tego, co nastąpiło po komunizmie. Mówią o powrocie demokracji, o jej budowaniu raz bardziej udanym, raz mniej. „Polacy pierwsi wyszli z szafy – mówi Daniel Fried, były ambasador USA w Warszawie i jeden z akuszerów dziecka, które wyszło z łona komunizmu po Okrągłym Stole – i polski sukces skłonił węgierskich komunistów, żeby szybko wynegocjować oddanie władzy". To z kolei – twierdzi Fried – wywołało aksamitną rewolucje i upadek muru berlińskiego. Nie jest to może najbardziej politycznie, socjologicznie i historycznie trafna interpretacja wydarzeń. Pomija nie tylko fakty dotyczące tych czterech (a właściwie pięciu – jeśli liczyć Czechy i Słowację osobno) państw, ale też ignoruje to, co zaszło poza nimi.

Dodatkowe -10% na BLACK WEEK

Kup roczną subskrypcję w promocji Black Week - duet idealny i korzystaj podwójnie!

Zyskujesz:

- Roczny dostęp do The New York Times, w tym do: News, Games, Cooking, Audio, Wirecutter i The Athletic.

- RP.PL — rzetelne i obiektywne źródło najważniejszych informacji z Polski i świata z dodatkową weekendową porcją błyskotliwych tekstów magazynu PLUS MINUS.

Subskrybuj teraz! Zaloguj się

Reklama

Plus Minus

Posłuchaj „Plus Minus”: Granice wolności słowa w erze algorytmów

Czy wolność słowa w internecie powinna mieć swoje granice? W rozmowie z Konstantym Pilawą analizujemy, gdzie koń...

Materiał Promocyjny

Twoja gwiazda bliżej niż myślisz — Mercedes Van ProCenter

Jakość premium, wpisana w trójramienną gwiazdę, to nie tylko samochody, ale i wszystkie usługi, które ich dotyczą. W Van ProCenter – wyspecjalizowanych salonach sprzedaży i obsługi klientów samochodów dostawczych marki Mercedes-Benz – wszystko zostało zaprojektowane tak, by klient mógł doświadczyć ich z najlepszej strony na każdym kroku.

„Grupa krwi” Anny Wakulik wpisuje się w modne dyskusje o klasowych dziedzictwach i konfliktach

Plus Minus

„Grupa krwi": Duch ludowej historii Polski

Ufam Teatrowi Ateneum w Warszawie. Mam wrażenie, że ponad jałowe zabawy formą preferuje rozmowę z widzem o ważny...

„Mroczna strona”, reż. Uta Briesewitz, dystr. So FILMS

Plus Minus

„Mroczna strona”: Internetowy ściek

W internecie nic nie ginie. Co gorsza, można tam wiele znaleźć.

„Football Manager 26”, prod. Sports Interactive, wyd. Sega, platf.: PC, PS5, XS, Switch

Plus Minus

„Football Manager 26”: Zmagania na boisku

„Football Manager 26” pokazuje, jak trudna jest praca menedżera piłkarskiego.

Materiał Promocyjny

Cyberprzestępcy zwiększają skalę ataków na urządzenia końcowe – komputery i smartfony

Dla biznesu oznacza to ryzyko strat finansowych i utraty ciągłości działania. Dlatego kluczowy jest wzrost świadomości firm w zakresie cyberzagrożeń i korzystanie ze sprawdzonej ochrony.