Można się spodziewać napływu wniosków o udostępnienie pełnej dokumentacji leczenia. Tymczasem żadne przepisy nie określają jednoznacznie, kto ma płacić za jej sporządzenie: pacjent czy placówka lecznicza.
Pacjent, mający za sobą hospitalizację oraz leczenie w przychodni, wystąpił o nieodpłatne wydanie mu pełnego odpisu dokumentacji medycznej wraz z wynikami badań. Przepisy ustawy o prawach pacjenta i rzeczniku praw pacjenta przewidują, że podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych udostępnia dokumentację medyczną pacjentowi, jego przedstawicielowi ustawowemu bądź osobie upoważnionej przez pacjenta. Może to następować w różnej formie: od wglądu w dokumentację medyczną, po sporządzanie wyciągów, odpisów, kopii lub wydruku i udostępnienie za pośrednictwem środków komunikacji elektronicznej.
Wnioskodawca, który potrzebował kompletnej dokumentacji medycznej do uzyskania zagranicznej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, podkreślił, że jej wydanie jest wolne od opłat. Choć jednak powołał się na przepisy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, centrum medyczne odmówiło nieodpłatnego udostępnienia dokumentacji. Wyjaśniło, że do ubiegania się o rentę z innego państwa nie można zastosować zwolnienia z opłat.
Dokumentacja dotycząca leczenia wnioskodawcy liczyła 181 stron po 32 grosze za stronę oraz jeden nośnik elektroniczny. Nie zgadzając się z odmową, wnioskodawca wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku skargę na bezczynność centrum medycznego w sprawie udostępnienia żądanej dokumentacji. W ocenie skarżącego naruszono przepisy unijnych rozporządzeń w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego.
Centrum medyczne odpowiedziało, że nie ma racjonalnych przesłanek zwolnienia osób prywatnych z obowiązku ponoszenia kosztów udostępnienia dokumentacji medycznej. Nie wynika to ani z ustawy o prawach pacjenta, ani z ustawy emerytalnej. Zwolnienie z opłaty za udostępnienie dokumentacji medycznej w postępowaniu rentowym może nastąpić jedynie wtedy, gdy występuje o nią organ rentowy. Również w rozporządzeniach UE brak wystarczających podstaw prawnych do zwolnienia osób ubiegających się o zagraniczne świadczenia emerytalno-rentowe z opłat za udostępnienie dokumentacji leczenia w Polsce.
Odwołując się do przepisów ustawy o prawach pacjenta, WSA podkreślił, że za udostępnienie dokumentacji medycznej podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych może pobierać opłatę. Osoba ubiegająca się o zagraniczną rentę nie jest z niej zwolniona. Nie zmieniają tego również rozporządzenia unijne. W żadnym nie zapisano bowiem, że realizacja prawa dostępu do dokumentacji medycznej łączy się z jej nieodpłatnym udostępnieniem. Dlatego sąd oddalił skargę.
Sama sprawa nie przestała istnieć. I nie chodzi tylko o pieniądze, ale też o rozważenie, czy szpitale i inne placówki lecznicze będą w stanie udzielić informacji w wymaganym ustawowym terminie.
Sygnatura akt: III SAB/Gd 9/19
