Powstał on w czasie, kiedy we wczesnym wszechświecie wodorowy gaz gwiezdny stał się zjonizowany. Soczewkowanie grawitacyjne wykorzystuje zakrzywienie promieni świetlnych w polu przyciągania masywnego obiektu kosmicznego, który prowadzi do ich skupienia. Innymi słowy grawitacja w tym wypadku działa jak szkło powiększające dzięki czemu astronomowie mogą zaobserwować obiekty, które są w rzeczywistości o wiele mniejsze lub nie byłyby wykrywalne w ogóle.
Nowo odkryty kwazar jest rdzeniem energetycznym galaktyki odległej od Ziemi o 12,8 mld lat świetlnych. Ze wstępnych wyliczeń wynika, że jest to najjaśniejszym obiektem jaki kiedykolwiek odkryto we wszechświecie - świeci światłem 600 bilionów słońc (6 000 000 000 000) w sercu galaktyki, która uformowała się we wczesnej fazie historii wszechświata, zwanej epoką rejonizacji, kiedy pierwsze gwiazdy i galaktyki zaczęły powstawać we mgle neutralnego wodoru.
Naukowcy, pod kierownictwem prof. Fan Xiaohui z Uniwersytetu Arizony, poinformowali o swoim odkryciu 9 stycznia br. podczas spotkania Amerykańskiego Towarzystwa Astronomicznego w Seattle.
- Długo tego szukaliśmy - podkreślił Fan Xiaohui - W całym obserwowalnym wszechświecie nie spodziewamy się znaleźć kwazarów jaśniejszych niż obiekt, który został oznaczony jako J043947.08 + 163415.7.
Ten największy kosmiczny potwór jaki znamy czerpie swą jasność z supermasywnej czarnej dziury. Materiał z gazowego i pyłowego dysku akrecyjnego otaczającego czarną dziurę spada na nią, prowadząc do wybuchów energii o wielu różnych długościach fal. Mimo że odkryty kwazar wybuchł, gdy wszechświat miał mniej niż miliard lat część jego światła dopiero teraz dotarła na Ziemię. Naukowcy wyliczyli, że czarna dziura zasilająca ten kwazar jest kilkaset milionów razy większa od masy Słońca.
Mimo że kwazar J043947.08 + 163415.7 jest najjaśniejszym znanym nam obiektem we wszechświecie, nie byłby dostrzeżony, gdyby nie zastosowano pozycjonowania. Światło emitowane z kwazara wygięło się wokół galaktyki znajdującej się po drodze między tym obiektem a Ziemią, dzięki czemu widok został znacznie powiększony. Ta galaktyka zadziałała więc jak szkło powiększające, dzięki czemu kwazar wydaje się trzy razy większy i 50 razy jaśniejszy niż w rzeczywistości.
Obecnie naukowcy mają skatalogowane ponad milion kwazarów, które mają ogromną jasność i promieniowanie rzędu 1041 W, czyli tyle co olbrzymia galaktyka.
