Niezwykle krwawa „Kołysanka”

Czytałam, że tragedia, w której przecina się los dzieci i ich opiekunki, wydarzyła się naprawdę w Nowym Jorku. Czy to prawda?

Tak. I było o niej głośno, bo dotknęła rodzinę z najwyższej amerykańskiej półki – absolutnej elity finansowej. Ale ja, kręcąc „Kołysankę", oparłam się na powieści Leili Slimani, która tamtą historię z Manhattanu przeniosła do Paryża. Dzięki temu mogłam sportretować dzisiejsze społeczeństwo francuskie. Moi bohaterowie należą do klasy średniej. Są dość skromnymi ludźmi, oddaną dzieciom nianię traktują nie jak służącą, lecz jak przyjaciółkę, niemal członka rodziny.

Slimani powiedziała w jednym z wywiadów, że każdy potwór ma swoją historię.

To właśnie ujęło mnie w jej powieści. Leila stworzyła portret kobiety, która nie jest żadnym mostrum. Pokazała kobietę samotną, która mieszka w strasznych warunkach, w obskurnej, „złej" dzielnicy. Ewidentnie coś jej w życiu nie wyszło. W dzieci, którymi się opiekuje, wlewa więc całą swoją miłość. Powoli zagarnia je dla siebie, odsuwając od rodziców. Są dla niej wszystkim. Ucieczką od pustki. Może dlatego potrafimy na początku kibicować tej miłości: każdy zna doświadczenie samotności, potrafi zrozumieć jej rozpacz i jej nadzieje. To potworna, patologiczna sytuacja, ale Louise zabija dzieci poniekąd z miłości. Wyrzucona z pracy, chce je zabrać ze sobą. Staje się niepoczytalna.

Louise ma z tymi dziećmi lepszy kontakt niż ich matka. Nie akceptuje pani modelu młodej rodziny, w której kobieta, wychowując dzieci, daje sobie prawo do rozwoju zawodowego i pełni życia?

Odwrotnie! Myriam wraca do pracy i ma do tego prawo. Nie każdy chce być żoną i matką na pełny etat. Jeśli żałujesz, że się poświęcasz, stajesz się zgorzkniały. Ja sama mam dwoje dzieci. Kiedy urodziłam pierwszą córkę, nie pracowałam jeszcze jako reżyserka. Ale bardzo chciałam kręcić filmy. Ludzie mówili: „Daj sobie spokój, masz dziecko". Odpowiadałam: „To co? Także dla niego to robię". Zawsze chciałam pokazać swoim dzieciom, że w życiu trzeba biec za marzeniami. Ale „Kołysanka" ma też wydźwięk społeczny. Moja filmowa rodzina nie może oddać dzieci do przedszkola, bo takich państwowych placówek w Paryżu brakuje. Niania też popada w obłęd, nigdzie nie znajdując pomocy.

Ostatnio na ekranie pojawia się coraz więcej mocnych bohaterek.

To prawda, tradycyjnie kobieta najczęściej była przedstawiana albo jako femme fatale, albo jako ofiara lub co najwyżej dodatek do mężczyzny. Żona, kochanka. Dzisiaj trzeba o kobietach mówić inaczej, pokazywać złożoność ich charakteru i sytuacji. I przypominać, że macierzyństwo też nie jest proste.

A jak teraz wygląda we Francji sytuacja kobiet reżyserek na tle reżyserów?

Lepiej niż kiedyś. W mojej generacji nie ma jeszcze równowagi, ale też ja nigdy nie czułam się gorzej traktowana. Moją wielką szkołą filmową była współpraca z Claire Denis, która mnie – skromną asystentkę – dopuściła do pracy nad scenariuszem „White Material". Claire była w swoim pokoleniu ewenementem, przecierała szlaki. My, trzydziestokilku- czy czterdziestolatki, mamy wiele wzorów. Ale walka się jeszcze nie skończyła. Dążymy przecież do 50:50.

Czy młodym artystom trudno jest dzisiaj przebić się w branży filmowej?