Lotniskowiec USS Polska

Ameryka potrzebuje Polski do ograniczania wpływów Rosji i Chin w Europie – mówi Kai-Olaf Lang, niemiecki analityk.

Aktualizacja: 15.06.2019 06:55 Publikacja: 13.06.2019 21:00

Gdy Donald Trump doszedł do władzy, stosunki niemiecko-amerykańskie się skomplikowały. Na zdjęciu: p

Gdy Donald Trump doszedł do władzy, stosunki niemiecko-amerykańskie się skomplikowały. Na zdjęciu: prezydent USA z małżonką podczas uroczystości 75. rocznicy lądowania aliantów w Normandii. Pierwsza z prawej kanclerz Angela Merkel

Foto: AFP

Przewodnicząca CDU Annegret Kramp-Karrenbauer chwaliła ostatnio Donalda Trumpa w swym pierwszy przemówieniu na temat polityki zagranicznej. Merkel była zawsze krytyczna. Czy szykuje się zmiana polityki Berlina wobec Trumpa?

Chociaż stosunki niemiecko-amerykańskie skomplikowały się, gdy Trump doszedł do władzy, w Niemczech panuje konsensus co do konieczności utrzymania dobrej współpracy z USA. Wypowiedzi pani przewodniczącej można interpretować, że zarówno dyskusja z USA, jak i z innymi partnerami z NATO powinna stać się bardziej rzeczowa. Nie ma przy tym wątpliwości, że stosunki transatlantyckie nadal wyznaczają ramy niemieckiej polityki bezpieczeństwa.

Czy nie ma obaw, że zacieśnianie przez Polskę więzi z USA odbywa się kosztem osłabiania z UE?

Wszystko zależy od tego, w jaki sposób Polska wykorzystywać będzie partnerstwo z USA. Jeżeli będzie bezwarunkowo wspierać bez wątpienia krytyczną ocenę UE obecnej administracji, może to doprowadzić do braku zrozumienia przez niektórych europejskich partnerów. Co się stanie z polityką UE w sprawie Bliskiego Wschodu lub Iranu, jeżeli Polska pójdzie w tych sprawach w ślady USA? Nie doprowadzi to do jeszcze większej fragmentaryzacji polityki zagranicznej UE?

Z drugiej strony bliski sojusz z takim supermocarstwem jak USA może również wzmocnić siłę oddziaływania Unii. Zwłaszcza gdy Polska będzie uczestniczyć aktywnie w jej funkcjonowaniu. Czas pokaże, czy Polska będzie działać proamerykańsko i „eurorealistycznie", a więc tak jak Wielka Brytania, czy też zachowywać się będzie „euroatlantycko", czyli tak jak czyniły to tradycyjnie Niemcy.

Czy Polska może stać się przyczółkiem USA w Europie, swego rodzaju lotniskowcem?

W pewnym sensie tak. Polska chciałaby odgrywać taką rolę. Warszawa zauważa, że wraz z brexitem oraz rozwojem sytuacji w Turcji następuje marginalizacja dwu ważnych sojuszników amerykańskich w Europie. Jednak relacje USA z Polską są asymetryczne. Waszyngton zdaje sobie sprawę z tego, że Polska jest lojalna oraz że potrzebuje Ameryki. Ale czy USA potrzebują Polski? Dziś tak, gdyż Amerykanie pragną przy pomocy Polski i innych partnerów środkowo-wschodniej Europy ograniczyć wpływ Rosji i Chin w Europie. Także dlatego, że USA poszukują przeciwwagi da Niemiec i Francji. Powstaje jednak pytanie, czy to wszystko utrzyma się na dłużej? Polska miała też pewne otrzeźwiające doświadczenia z USA.

Jak traktowana jest w Berlinie zapowiedź przesunięcia części amerykańskich wojsk z Niemiec do Polski?

Zobaczymy, ilu żołnierzy wyjedzie z Niemiec. Jednak zapowiedź przeniesienia ich do Polski jest politycznym sygnałem. Trump pragnie wynagrodzić wiernego sojusznika, podkreślając przy tym, że polskie rozwiązanie może być przykładem dla innych partnerów Ameryki. Chodzi o gotowość ponoszenia kosztów finansowych amerykańskiej obrony.

W jaki sposób silny sojusz polsko-amerykański wpłynie na realizację projektu Nord Stream 2?

USA są przeciwne temu projektowi z przyczyn geopolitycznych oraz ekonomicznych. Ścisła współpraca z Polską wzmacnia opór Waszyngtonu, lecz nie jest to decydującym czynnikiem w ocenie szans jego realizacji. Zobaczymy, czy wprowadzone zostaną sankcje dla firm uczestniczących w budowie Nord Stream 2. Być może można ich uniknąć, gdy Niemcy zdecydują się na zbudowanie terminalu do odbioru płynnego gazu i skonkretyzują zapowiedzi kupna amerykańskiego skroplonego surowca.

Jakiej reakcji Putina należy się spodziewać w odpowiedzi na sojusz wojskowy Polski z USA?

Nie można wykluczyć, że wzmocni swe siły stacjonujące w pobliżu wschodniej flanki NATO. Mogą być też zapowiedzi jak i zapewniania o przyśpieszeniu programów zbrojeniowych. Wszystko to z nadzieją, że w Niemczech czy innych krajach europejskich wzmocnieniu ulegnie krytyka kursu politycznego USA.

Dostrzega pan coraz większy rozdźwięk pomiędzy polityką Polski i Niemiec wobec Rosji?

Trzeba uważać, aby w relacjach polsko-niemieckich nie doszło do poważnych nieporozumień strategicznych. W sprawach polityki energetycznej rysują się dwa różne modele współpracy. Pierwszy ma charakter polsko-amerykański w postaci zwiększenia zakupów amerykańskiego gazu, co właśnie ogłoszono. Drugi – to rosyjsko-niemiecka, czyli dostawy rosyjskiego gazu za pomocą gazociągu. W sprawach szeroko rozumianej polityki bezpieczeństwa ważne jest, aby Polska zintegrowała swe relacje bilateralne z USA z NATO i ściślej konsultowała się z europejskimi sojusznikami. Mając to na uwadze, Polska i Niemcy powinny zainicjować bardzo intensywny dialog strategiczny.

Kai-Olaf Lang jest ekspertem berlińskiego rządowego think tanku Wissenschaft und Politik

Przewodnicząca CDU Annegret Kramp-Karrenbauer chwaliła ostatnio Donalda Trumpa w swym pierwszy przemówieniu na temat polityki zagranicznej. Merkel była zawsze krytyczna. Czy szykuje się zmiana polityki Berlina wobec Trumpa?

Chociaż stosunki niemiecko-amerykańskie skomplikowały się, gdy Trump doszedł do władzy, w Niemczech panuje konsensus co do konieczności utrzymania dobrej współpracy z USA. Wypowiedzi pani przewodniczącej można interpretować, że zarówno dyskusja z USA, jak i z innymi partnerami z NATO powinna stać się bardziej rzeczowa. Nie ma przy tym wątpliwości, że stosunki transatlantyckie nadal wyznaczają ramy niemieckiej polityki bezpieczeństwa.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Kraj
Śląskie samorządy poważnie wzięły się do walki ze smogiem
Kraj
Afera GetBack. Co wiemy po sześciu latach śledztwa?
śledztwo
Ofiar Pegasusa na razie nie ma. Prokuratura Krajowa dopiero ustala, czy i kto był inwigilowany
Kraj
Posłowie napiszą nową definicję drzewa. Wskazują na jeden brak w dotychczasowym znaczeniu
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Kraj
Zagramy z Walią w koszulkach z nieprawidłowym godłem. Orła wzięto z Wikipedii