Zespół, którym kieruje prof. Bin Han z Chińskiej Akademii Nauk, przeanalizował próbki 446 odmian ryżu dzikiego i ponad tysiąc odmian ryżu uprawianego w różnych rejonach świata. Na tej podstawie badacze doszli do wniosku, że ryż został udomowiony jeden raz, miało to miejsce w okresie 13 500–8000 lat temu na południu ich kraju.
Tezę tę chińscy badacze upowszechniają od dwóch lat. Ich zdaniem najstarsza udomowiona odmiana to Oryza sativa japonica. Prof. Bin Han twierdzi, że odmiana Oryza sativa indica jest hybrydą, powstała ze skrzyżowania japonica z różnymi odmianami dzikimi.
Do tych krzyżówek dochodziło w czasach, gdy uprawa ryżu już rozpowszechniała się w Azji. Odmiany aromatyczne pojawiły się w następnej kolejności.
Jednak tezie tej przeczą wyniki najnowszych analiz genetycznych przeprowadzonych przez zespół prof. Terry'ego Browna z Uniwersytetu w Manchesterze. Zdaniem brytyjskich naukowców ryż był udomowiany trzy razy w trzech różnych regionach.
Istnieją cztery podstawowe odmiany ryżu: japonica, indica, aus i basmati. Dwie pierwsze przeważają w Japonii, Korei, południowych i wschodnich Chinach, Indiach, Pakistanie i Azji Południowo-Wschodniej. Ślady archeologiczne najdawniejszych kontaktów ludzi z ryżem pochodzą z Indii i Chin, na tych terenach przeważa ryż japonica i indica, dlatego brytyjscy naukowcy szczegółowo zajęli się tymi odmianami, podobnie jak chińscy badacze.
