Jak zmiana czasu wpływa na nasze zdrowie?

30 października, o godzinie 3 rano, cofamy wskazówki zegarków o godzinę, przechodząc na czas zimowy, który będzie obowiązywał do 26 marca. Czy zmiana ta ma wpływ na nasze zdrowie?

Publikacja: 29.10.2022 08:30

Zmiana czasu może wywoływać bezsenność

Zmiana czasu może wywoływać bezsenność

Foto: Adobe Stock

W UE od lat toczy się debata na temat odejścia od zmiany czasu (na świecie zmiana czasu nie jest wcale zjawiskiem powszechnym - ok. 60 proc. państw jej nie stosuje), na razie jednak nie doprowadziła ona do podjęcia decyzji, choć w 2018 r. przewodniczący KE, Jean-Claude Juncker zapowiadał, że odejście od zmiany czasu w UE jest już przesądzone.

Czytaj więcej

W weekend zmiana czasu. Dlaczego przestawiamy zegarki?

W przeszłości zmiana czasu miała uzasadnienie ekonomiczne (chodziło o dłuższe wykorzystanie światła słonecznego i oszczędność energii związaną z krótszym czasem korzystania ze sztucznego światła). Obecnie jednak zwraca się bardziej uwagę na negatywny wpływ, jaki przechodzenie z czasu letniego na zimowy ma na nasze zdrowie.

Po pierwsze: zmiana czasu zakłóca nasz rytm dobowy wyznaczany naturalnie przez ilość światła słonecznego, na które jesteśmy wystawieni w ciągu dnia i czas, przez który mamy kontakt ze światłem słonecznym. Przestawiając czas "rozregulowujemy" nasz rytm dobowy - przy czasie letnim rankiem jesteśmy bardziej zmęczeni (światło słoneczne pojawia się później), a wieczorem bardziej aktywni (dłużej wystawieni na światło słoneczne), przy czasie zimowym jest odwrotnie. Fakt, iż regularnie musimy zmieniać rytm dobowy nie pozostaje bez wpływu na nasze zdrowie - skutkami zaburzenia rytmu dobowego są problemy ze snem, uczucie większego zmęczenia, zaburzenia metabolizmu, zaburzenia nastroju, kłopoty z koncentracją co może wywoływać silniejsze uczucie stresu i przekładać na dolegliwości fizyczne.

Czytaj więcej

Odejście od zmiany czasu przerosło Unię Europejską. „Hamulcowymi są kraje z południa”

O tym, że zmiany czasu wpływają na nasze zdrowie fizyczne świadczą badania. Z przeprowadzonego w USA w 2014 roku badania badającego skutki przejścia z czasu zimowego na letni wynikało, że w poniedziałek po przejściu na czas letni (gdy - w wyniku przesunięcia wskazówek do przodu "tracimy" godzinę) ryzyko zawału serca rośnie o 24 proc. w porównaniu do innych poniedziałków, z kolei po przejściu jesienią na czas zimowy - spada o 21 proc. (wówczas śpimy o godzinę dłużej). Z kolei badanie opublikowane w USA w 2009 roku wskazywało, że w poniedziałek, po przejściu na czas letni, liczba wypadków przy pracy rośnie o 5,7 proc. w stosunku do średniej (co może się wiązać z problemami z koncentracją wywołanymi zaburzeniem rytmu dobowego).

Zmiana czasu wzmaga też zjawisko tzw. depresji sezonowej - czyli zaburzenia nastroju, które pojawia się cyklicznie w określonej części roku (najczęściej jesienią i zimą). Z badania opublikowanego w 2017 roku wynika, że przy przejściu z czasu letniego na zimowy liczba przypadków depresji sezonowej zwiększa się o 11 proc. Ale również zmiana czasu na letni powoduje wzrost liczby epizodów depresyjnych - w związku z koniecznością wcześniejszego wstawania i zaburzeniem rytmu dobowego.

Zmiana czasu zakłóca też nasz metabolizm - przesunięcie godzin budzenia się i kładzenia się spać zakłóca produkcję melatoniny nazywanej hormonem snu. W efekcie grożą nam nocne pobudki i ciągłe uczucie niewyspania.

Najtrudniejszy dla naszego organizmu jest tydzień, który następuje po zmianie czasu. To tzw. okres adaptacyjny, po którym nasz organizm dostosuje się do nowego rytmu dobowego - aż do kolejnego przestawienia wskazówek zegara.

W UE od lat toczy się debata na temat odejścia od zmiany czasu (na świecie zmiana czasu nie jest wcale zjawiskiem powszechnym - ok. 60 proc. państw jej nie stosuje), na razie jednak nie doprowadziła ona do podjęcia decyzji, choć w 2018 r. przewodniczący KE, Jean-Claude Juncker zapowiadał, że odejście od zmiany czasu w UE jest już przesądzone.

W przeszłości zmiana czasu miała uzasadnienie ekonomiczne (chodziło o dłuższe wykorzystanie światła słonecznego i oszczędność energii związaną z krótszym czasem korzystania ze sztucznego światła). Obecnie jednak zwraca się bardziej uwagę na negatywny wpływ, jaki przechodzenie z czasu letniego na zimowy ma na nasze zdrowie.

Pozostało 81% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Zdrowie
W Szwecji dziecko nie kupi kosmetyków przeciwzmarszczkowych
Zdrowie
Nerka genetycznie modyfikowanej świni w ciele człowieka. Udany przeszczep?
Zdrowie
Ptasia grypa zagrozi ludziom? Niepokojące sygnały z Ameryki Południowej
Zdrowie
Prof. Zbigniew Gaciong: Chcę ukończyć moje projekty
Zdrowie
Gwałtowny wzrost zachorowań na cholerę