Udostępnienie bądź odmowa udostępnienia takiego dokumentu wymaga decyzji administracyjnej. Jej brak oznacza bezczynność.
O udostępnienie kserokopii lub skanu rachunku oraz umowy cywilnoprawnej, na podstawie której samorząd adwokacki zapłacił w 2013 r. wynagrodzenie sędziemu za przeprowadzenie szkoleń aplikantów adwokackich, zwróciła się do Okręgowej Rady Adwokackiej we Wrocławiu Fundacja Badań nad Prawem.
W piśmie do fundacji samorząd adwokacki wyjaśnił, że nie udostępni żądanych kserokopii, gdyż umowy cywilnoprawne zawarte z osobami prowadzącymi szkolenia zawodowe nie mają charakteru informacji publicznej. Nie wydaje się wówczas decyzji administracyjnej, wystarczy pismo informujące.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu fundacja argumentowała, że samorząd zawodowy jest zobowiązany do udostępnienia informacji publicznej, a kształcenie aplikantów adwokackich wynika z jego ustawowych obowiązków. Żądany rachunek zatwierdzony do wypłaty przez samorząd jest takim dokumentem.
Ponieważ szkolenia aplikantów prowadził sędzia orzekający w WSA we Wrocławiu, wszyscy sędziowie tego sądu złożyli pisemne wnioski o wyłączenie ich od rozpoznawania skargi fundacji. W tej sytuacji Naczelny Sąd Administracyjny wyznaczył do tego Wojewódzki Sąd Administracyjny w Opolu.
Sąd stwierdził, że fundacja mogła zaskarżyć bezczynność ORA. Taka skarga przysługuje nie tylko w razie milczenia podmiotu zobowiązanego do udzielenia informacji publicznej, ale również gdy stwierdza on, że żądane dokumenty nie są taką informacją. Wówczas sąd jest zobligowany do rozpoznania sprawy i rozstrzygnięcia, czy dana informacja jest informacją publiczną.
WSA ustalił, że ORA we Wrocławiu jest zobowiązana do udzielania informacji publicznej. Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej organy samorządu zawodowego należą do „innych podmiotów wykonujących zadania publiczne". Z kolei art. 6 tej ustawy wymienia w przykładowym katalogu m.in. dane o majątku samorządów zawodowych. Zdaniem WSA nie budzi więc wątpliwości, że samorząd adwokacki wykonuje zadania publiczne.
Umowa cywilnoprawna oraz rachunki dokumentujące wynagrodzenie z tytułu jej wykonania dotyczą sposobu realizacji jednego z istotnych zadań samorządu, jakim jest szkolenie aplikantów. Wiążą się z jego majątkiem, co przesądza o ich publicznym charakterze.
Do tej kategorii spraw należą również umowy cywilnoprawne zawarte przez samorząd adwokacki z osobą prowadzącą szkolenie aplikantów oraz rachunki do tych umów. ORA, dysponująca takimi informacjami, miała więc obowiązek ich udostępnienia – bądź odmowy udostępnienia – stwierdził WSA w Opolu.
Sprawdzona, pogłębiona i kompleksowa wiedza dla MŚP
Należało to jednak zrobić w formie decyzji, a nie pisma. Nieudostępnienie informacji i brak takiej decyzji oznacza bezczynność. Toteż sąd zobowiązał Okręgową Radę Adwokacką we Wrocławiu do rozpatrzenia wniosku Fundacji w terminie 14 dni od otrzymania prawomocnego wyroku.
Orzeczenie jest nieprawomocne.
Sygn. akt II SAB/Op 2/16
