"Rzeczpospolita" ma 100 lat
Przyszedłem na świat, którym rządziły wielkie imperia: Austro-Węgry, Rosja, Niemcy, Wielka Brytania i Francja. Większość tego świata była kolonią Europy. Polski nie było na mapie. Moi rodzice, z racji zamieszkania w Warszawie, byli obywatelami carskiej Rosji. Witając w sylwestra rok, w którym się urodziłem, nie wyobrażali sobie, że w pięć lat później będą obchodzili Nowy Rok w odrodzonej Polsce. Podobnie jak ja, gdy witałem rok klęski jałtańskiej, nie śniłem nawet, że dożyję powrotu Polski wyzwolonej bezkrwawo własnymi siłami.
Dwa największe wyczyny w naszej historii wydarzyły się w ciągu mego życia. Pierwszym było odbudowanie państwowości na zgliszczach kraju, doszczętnie zdewastowanego przez wojnę, scalenie dzielnic rozbiorowych i wyrąbanie granic siłą orężną oraz sztuką dyplomacji. Drugim – to wszystko, czego kolejne rządy i samo społeczeństwo dokonało w ciągu ostatnich dziesięciu lat. [...]
Dwa scenariusze
Łatwiej jest analizować przeszłość, aniżeli przewidywać przyszłość. Chyba najlepszą metodą przewidywania jest wybór spośród wszystkich możliwych scenariuszy najbardziej pomyślnego i najgorszego wariantu.
Scenariusz niepomyślny: rywalizacja i konflikty między Unią Europejską i Stanami Zjednoczonymi wyzwalają amerykański izolacjonizm. NATO ulega osłabieniu i traci swój wpływ odstraszający. W Niemczech odradza się dążenie do hegemonii gospodarczej i politycznej nad kontynentem. Imperialistyczna elita rosyjska usiłuje pod odstraszającą osłoną swego arsenału nuklearnego odzyskiwać dominację nad sąsiadami. Opór społeczny w Polsce uniemożliwia doprowadzenie do pomyślnego końca przebudowy gospodarczej i przystąpienie do wspólnego rynku. Kraj pogrąża się w zastoju, pozostając coraz bardziej w tyle za Europą i oddalając się od niej.
Scenariusz pomyślny: obecny układ międzynarodowy zostaje utrwalony. Obecność potęgi amerykańskiej w Europie zapobiega konfliktom i stwarza przeciwwagę dla rosnącego potencjału Niemiec. Doprowadzenie do końca procesu rozszerzania NATO blokuje skutecznie rosyjskie dążenia do odbudowy imperium i kontroli nad sąsiadami. Nasz rejon przestaje być ogniskiem zapalnym. Potencjalne źródła konfliktów ulegają przesunięciu w rejony Bliskiego i Dalekiego Wschodu. Przystąpienie do Unii Europejskiej otwiera przed Polską największy w świecie rynek zbytu i zapewnia pomoc w wydobyciu kraju z trwającego ciągle niżu oraz szansę podniesienia warunków bytowych do poziomu Europy Zachodniej. Udaje się przełamać opór interesów partykularnych i doprowadzić do końca reformy gospodarcze i zlikwidować pozostałości gospodarki socjalistycznej. Sukces przebudowy gospodarczej i bezpieczeństwo państwa zapewnia rosnący dopływ kapitału inwestycyjnego, który umożliwia dalszy wzrost dochodu społecznego, zatrudnienia i zwiększenie wpływów skarbowych.