Rzeczpospolita Wydarzenia

Młody człowiek w starym stylu

Cały jest z Warszawy. Jedna rodzinna gałąź – ta szemrana – wywodzi się z Pragi. Druga – z zasobnego przedwojennego mieszczaństwa

Publikacja: 24.04.2009 12:50

Antek Pawlicki

Antek Pawlicki

Foto: Fotorzepa, Jerzy Dudek JD Jerzy Dudek

Jolanta Gajda-Zadworna

[i]Z Antkiem Pawlickim spaceruje Jolanta Gajda-Zadworna[/i]

Familijne korzenie odkrywał, pisząc pracę magisterską o babci Barbarze Rachwalskiej. Dziś jego największym marzeniem jest zagrać w filmie o Powstaniu Warszawskim. Choćby epizod.

Jego pierwsze wspomnienia z rodzinnego miasta bynajmniej nie są barwne – praski koloryt odkrył znacznie później. Nie łączą się też z bohaterską przeszłością. W pamięci Antka tkwi mocno bura megabryła Ursynowa.

– Kiedy rodzice dostali tam mieszkanie, byli strasznie szczęśliwi, ale z dzieciństwa zapamiętałem coraz silniejsze ich dążenie, żeby uciec z tej betonowej dżungli – wspomina urodzony w 1983 roku Pawlicki.

Z Ursynowem do dziś kojarzy mu się lęk dziecka, które obserwowało wielką rysę rosnącą na frontowej ścianie budynku i oczami wyobraźni widziało dzielące się w połowie mieszkanie oraz ścianę przywalającą mieszkańców.

Pamięta też emocje, które towarzyszyły przechodzeniu z balkonu na balkon, do sąsiadów. Mieszkali na piątym piętrze.

[srodtytul]Szmugiel i Szmulki[/srodtytul]

Ursynów to czas dzieciństwa. Potem zaczęło się odkrywanie innych miejsc i rodzinnej przeszłości. – Koło Targowej mieli kamienicę pradziadkowie ze strony mamy. To była rodzina robotnicza, która – jak głosi rodzinne podanie – po bombardowaniach w 1939 roku musiała się przenieść na Szmulki. Ale tak naprawdę wyeksmitowano ją wcześniej, bo były problemy z płaceniem czynszu z powodu alkoholowych pokus. To była taka rodzina szemrana – opowiada.

[wyimek]Jeśli wiem, jak wyglądała Warszawa dawniej, wiem, że stąd pochodzę, to dla mnie to miejsce ma zupełnie inny wymiar[/wyimek]

Rodzina ze strony ojca to całkiem inna historia: bogate mieszczaństwo. – Pradziadek Rachwalski miał restaurację pod Filharmonią. Nazywała się Kaukaska, ale była też znana jako Cavo Cocasion. W dzień można w niej było zjeść, a w nocy pojawiały się fordanserki i rozpoczynała się impreza.

– Świętej pamięci Jerzy Waldorff wspominał, że było to miejsce barwne – podkreśla Pawlicki.

Pradziadek Rachwalski mieszkał z rodziną w kamienicy na Tamce. Kiedy w 1939 roku Niemcy bombardowali elektrownię na Powiślu, pocisk trafił w kamienicę i doszczętnie ją rozbił. Rodzina zaczęła się ukrywać w restauracji, bo pod Filharmonią był schron.

– Po 1939 r. babcia i prababcia przeniosły się w rejon Dworca Zachodniego, gdzie stróż z kamienicy, którą wcześniej mieli, zaproponował im mieszkanie. Pradziadek próbował zarabiać na utrzymanie rodziny, szmuglując alkohol. Miał bardzo duże i zasobne piwnice i myślał, że rozkręci z tego interes. Ale Niemcy na tym położyli łapę i go wykończyli. Zmarł w 1940 roku – opowiada Antek.

[srodtytul]Po obu stronach Wisły[/srodtytul]

Przeszłość rodziny odkrywał dzięki relacjom dalszych krewnych. O Powstaniu Warszawskim słyszał od stryjecznego dziadka ze strony mamy, który wylądował po wojnie w Anglii.

– Należał do zgrupowania „Chrobry II”, ale jego udział w walkach nie był szczególnie szlachetny czy wielki – komentuje.

Przez dwa tygodnie oddział utrzymywał szkołę w Śródmieściu, a kiedy Niemcy wjechali czołgami, dziadek został postrzelony. Prawdopodobnie dzięki temu przeżył, bo trafił do szpitala, potem go wywieźli i nie brał udziału w gehennie powstania. Niemniej co roku przyjeżdża na doroczne obchody warszawskiego zrywu. Nikt jak on nie opowiada o przedwojennej stolicy i mieście z czasów okupacji – o Pradze i czasach, gdy przecinało się opony niemieckim samochodom. Podkładało się wtedy petardy, butelki z benzyną i okradało niemieckie wagony.

– Chłonę te jego opowieści, bo dla mnie to jest niezwykle ważne, skąd jestem – zapewnia Pawlicki.

Bardzo go te warszawskie historie ciekawią. Są alternatywą do powszechnych opinii na temat stolicy, która jest postrzegana jako brzydkie blokowe miasto, gdzie przyjeżdża się,

by zrobić kasę, a stali mieszkańcy to „buce”. – Jeśli jednak wiem, jak wyglądała Warszawa dawniej, wiem, że stąd pochodzę, to dla mnie to miejsce ma zupełnie inny wymiar: pięknej przedwojennej, europejskiej metropolii; miejsca, które przeszło piekło wojny, ale też dało przykład bohaterstwa, jakiego nie uświadczysz gdzie indziej – zapala się.

– Niektórzy mówią, że Powstanie Warszawskie było bez sensu, ale ja jestem dumny z tej historii, z tego, że młodzi ludzie rzucili się do walki. Dla mnie jest ważne, żeby o tym pamiętać. Ważne, żeby to w swojej głowie gdzieś mieć – dodaje.

Rodzinne historie przydały mu się w budowaniu postaci, które grał w historycznych produkcjach. Rola w chwalonym „Jutro idziemy do kina” – filmie o inicjacji maturzystów z 1938 roku – zbiegła się z przygotowaniem pracy magisterskiej poświęconej babci, a zatytułowanej „Śladami aktorki: Barbara Rachwalska”. Tekst obronił w warszawskiej Akademii Teatralnej na piątkę.

– Dużo wtedy czytałem o okresie międzywojennym, słuchałem opowieści, jak żyli moi pradziadkowie, oglądałem zdjęcia – opowiada.

Przygotowując się do obrony, mocno wszedł w czas dwudziestolecia. Stwierdził, że odpowiada mu tamten styl, ówczesne zasady. Na planie filmu „Jutro idziemy do kina”, a potem serialu „Czas honoru”, którego akcja rozgrywa się w czasie okupacji, odkrył, że nieźle czuje się w kostiumie z tego okresu. Od kilkunastu dni znów wraca do przeszłości – trwają zdjęcia do drugiej serii „Czasu honoru”. Ma wielkie marzenie: chciałby zagrać w filmie o Powstaniu Warszawskim. – Choćby epizod – mówi.

[srodtytul]Znów na Pragę[/srodtytul]

Rodzinna przeszłość rzutuje na jego postrzeganie stolicy, wyznacza obszary znane, oswojone, ale ma także miejsca, które sam dla siebie wynalazł, np. Saską Kępę. Chciałby się na nią przeprowadzić.

– To bardzo ciekawa dzielnica, wydaje się wyspą w tym mieście. I jest blisko centrum. Jak tam wjeżdżam, wydaje mi się, jakbym był w Sopocie – stwierdza.

Jednak na razie mieszka w kamienicy na Nowym Mieście.

Przeniósł się tam sześć lat temu na czas studiów. – Pamiętam, jak wcześniej marzyłem: Nieważne, czy będę miał doła, czy będzie padał deszcz, będę po uliczkach Nowego Miasta szedł w płaszczu, do swojego mieszkania i będę studiował w Akademii Teatralnej. I to się ziściło – wspomina.

Nowe Miasto to według niego niezwykłe miejsce, ale z czasem zaczął mu przeszkadzać wszechobecny zgiełk: hałasujące na wąskich uliczkach bryczki i uliczni śpiewacy. Ma do tej części miasta sentyment, ale coraz częściej wybiera spokojniejsze rejony. Szuka miejsc, gdzie mógłby odetchnąć po emocjonujących filmowych projektach, które – ma nadzieję – wkrótce go czekają.

[ramka][b]Antek Pawlicki[/b]

Cztery lata temu ostro zadebiutował na filmowym ringu u Sławomira Fabickiego („Z odzysku”). Od tamtej pory nie pozwala o sobie zapomnieć. W kinie widzieliśmy go ostatnio w „Drzazgach” (za tę rolę był nominowany do nagrody Zbyszka Cybulskiego). Serca telewidzów podbił jako jeden z cichociemnych w serialu „Czas honoru”. Na premierę czekają filmy, w których nie daje się przyćmić aktorom tej miary, co Jan Nowicki i Danuta Szaflarska („Jeszcze nie wieczór”) czy Jan Machulski i Marian Kociniak („Ostatnia akcja”). [/ramka]

© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita

Film

[i]Z Antkiem Pawlickim spaceruje Jolanta Gajda-Zadworna[/i]

Familijne korzenie odkrywał, pisząc pracę magisterską o babci Barbarze Rachwalskiej. Dziś jego największym marzeniem jest zagrać w filmie o Powstaniu Warszawskim. Choćby epizod.

Pozostało 97% artykułu
Wydarzenia
RZECZo...: powiedzieli nam
Sprawdź Ofertę Powitalną z Kontem Oszczędnościowym ważną do 22.05.2024 r.
Materiał Promocyjny
Sprawdź Ofertę Powitalną z Kontem Oszczędnościowym ważną do 22.05.2024 r.
Advertisement
Rosyjscy strażacy gaszą płonące szczątki samolotu
Wydarzenia
Nie mogłem uwierzyć w to, co widzę
Polscy eksporterzy podbijają kolejne rynki. Przedsiębiorco, skorzystaj ze wsparcia w ekspansji zagra
Wydarzenia
Polscy eksporterzy podbijają kolejne rynki. Przedsiębiorco, skorzystaj ze wsparcia w ekspansji zagranicznej!
Jakie możliwości rozwoju ma Twój biznes za granicą? Poznaj krajowe programy, które wspierają rodzime
Materiał Promocyjny
Jakie możliwości rozwoju ma Twój biznes za granicą? Poznaj krajowe programy, które wspierają rodzime marki
Nowe, w pełni elektryczne BMW iX2 już od 2200 PLN netto/mies.
Materiał Promocyjny
Nowe BMW iX2 już od 999 PLN netto/mies. z dopłatą w programie „Mój Elektryk”.
Już w ten piątek rusza Tydzień Kuchni Polskiej. Jednym z serwowanych dań będzie bigos.
Wydarzenia
Żurek, bigos, gęś czy kaczka – w lokalach w całym kraju rusza Tydzień Kuchni Polskiej
Nowy Lexus LBX. Crossover dostępny już od 139 900 zł. Umów się na jazdę testową.
Materiał Promocyjny
Nowy Lexus LBX. Crossover dostępny już od 139 900 zł. Umów się na jazdę testową.
Advertisement
e-Wydanie