Afera madrycka nie zmobilizowała wyborców PO

PiS jest faworytem przed wyborami do Sejmu, jednak nie oznacza to, że będzie rządzić – mówi politolog Rafał Chwedoruk.

Aktualizacja: 17.11.2014 01:33 Publikacja: 17.11.2014 01:04

Afera madrycka nie zmobilizowała wyborców PO

Foto: Fotorzepa/Robert Gardziński

Przed wyborami, jak większość politologów, mówił pan, że afera madrycka zaszkodzi PiS. Uderzy się pan teraz w pierś?

Dr hab. Rafał Chwedoruk, politolog z UW: Nie, bo wyraźnie podkreślałem, że afera nie zdemobilizuje wyborców PiS. Pytanie było, czy zdoła ponadstandardowo zmobilizować elektorat PO. Nie zdołała. W 2012 roku nastąpiło przesunięcie w polskiej polityce. Z powodu m.in. podniesienia wieku emerytalnego PiS wskoczyło na pierwsze miejsce. Na chwilę tę nową normę zakłócił przed eurowyborami niecodzienny czynnik ukraiński. Teraz wszystko wróciło na swoje tory. Efekt Tuska przestał działać, a PiS ma ważną przewagę – zdolność większej mobilizacji wyborców.

Dlaczego więc do ostatnich dni przed wyborami sondaże wskazywały zwycięstwo PO?

Już w latach 90., a potem w 2005 roku występował efekt nadreprezentacji w sondażach orientacji wielkomiejsko-liberalnej. Deklarowanie poparcia dla PO było modne, a przy urnach część wyborców głosowała inaczej. Trudno się dziwić, że sondaże znów nie tyle nie doceniają PiS, ile przeszacowują PO.

A może na finiszu kampanii PiS stało się coś, co przyciągnęło wyborców?

Kampania w znacznym stopniu dotykała problemów, które olbrzymia część Polaków uważa za najważniejsze. To PiS mówiło najgłośniej o służbie zdrowia, a kwestie kulturowe i smoleńskie nie wykraczały poza swoją średnią w retoryce tej partii. Poza tym PiS mniej uwagi zwracało na Ukrainę. Jednak fenomen partii polega na tym, że może liczyć na wierność wyborców, niezależnie, czy kampania jest dobra, czy też nie.

Jeśli PiS będzie posługiwało się wciąż tą samą retoryką, wygra wybory parlamentarne?

PiS byłoby faworytem, nawet gdyby teraz przegrało. Jednak nie oznacza to, że będzie rządzić. Głównym deficytem PiS są zdolności koalicyjne. Gdyby mogło zawrzeć koalicję z PSL lub SLD, polska polityka wyglądałaby inaczej. A tak możemy mieć destrukcyjną sytuację, w której zwycięzca nie tworzy rządu. Nie musi się skończyć jak na Słowacji. Tam partia Roberta Fico po zwycięstwie nie sformowała gabinetu, ale w następnych wyborach zdobyła ponad połowę mandatów. Jarosław Kaczyński jest dużo starszy niż Fico.

Mimo wszystko w PiS strzelają korki od szampana. Czy z kolei w Platformie członkowie frakcji zaczynają ostrzyć noże?

Skład nowego rządu jest raczej składem zimnej wojny niż taktycznego pokoju. Warto zauważyć, że w niedzielnych wyborach PO prawdopodobnie nie wygrała w pierwszej turze w Gdańsku. Oznacza to, że nawet najwierniejsi z wiernych zaczęli się wahać. Ośrodek prezydencki i Grzegorz Schetyna będą mogli za kilka dni wystawić Ewie Kopacz rachunek, próbując ją zobligować do ustępstw, np. przy obsadzie list w wyborach parlamentarnych. Zwycięzcą tych wyborów jest Janusz Piechociński, drugie miejsce zajmuje Kaczyński, a trzecie – właśnie Schetyna.

Nawiązał pan do świetnego wyniku PSL. Największym przegranym jest za to SLD. W ostatnich wyborach samorządowych miał ponad 15 proc., a teraz – poniżej 9.

SLD zmarnował czas miedzy eurowyborami a obecną elekcją. Przestał zajmować się naturalnymi dla lewicy kwestiami, m.in. wiekiem emerytalnym albo prywatyzacją służby zdrowia. Rezygnując z polityki historycznej, porzucił kody wywoławcze i tracił czas na dyskusję o zjednoczeniu z Palikotem. To kontrastuje z PSL, który mimo perturbacji wewnętrznych zebrał premię za zakorzenienie lokalne i asertywny stosunek do Ukrainy. A to wyborcy PSL i SLD mają najwięcej wątpliwości co do polityki rządu w tej materii.

—rozmawiał Wiktor Ferfecki

Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!