Putin pariasem dla Zachodu

Dla Władimira Putina trudna przeprawa zaczęła się już po wylądowaniu w stolicy australijskiego stanu Queensland. Na lotnisku czekał na niego tylko wiceminister obrony, przedstawiciel rządu wyjątkowo niskiej rangi. Znajdujący się nieopodal prokurator generalny George Brandis, osoba o wiele ważniejsza w australijskim systemie władzy, do Putina nie podszedł, choć niedługo później serdecznie witał Angelę Merkel i prezydenta Chin Xi Jinpinga.

Aby uniknąć otwartego afrontu, premier Tony Abbott zapowiedział co prawda, że „jako gościa Australii przyjmie Putina z uprzejmością i szacunkiem". Ale zapowiedział też, że w prywatnej rozmowie z rosyjskim przywódcą będzie domagał się wyjaśnienia, dlaczego do tej pory nie przeprowadzono międzynarodowego śledztwa w sprawie katastrofy malezyjskiego samolotu i nie doszło do postawienia przed wymiarem sprawiedliwości sprawców tragedii, w której zginęło 38 Australijczyków.

Przez kolejne kilkadziesiąt godzin Putin raczej wytchnienia nie miał.

– Zdaje się, że muszę panu podać rękę. Ale uważam, że powinien pan natychmiast wyprowadzić wojska z Ukrainy – oświadczył Rosjaninowi premier Kanady Stephen Harper.

Do szorstkiej, wręcz brutalnej wymiany zdań Putin przywykł. Ale poważnym problemem jest dla niego to, że już żaden z przywódców czołowych krajów zachodnich nie ma złudzeń co do polityki Kremla na Ukrainie i nie wyklucza nałożenia jeszcze surowszych sankcji, gdyby miała być ona kontynuowana.

Rosyjski prezydent, jak to już ma w zwyczaju od wielu miesięcy, rosyjski prezydent przekonywał w Australii, że jego kraj nie wysłał wojsk na Ukrainę. Zaczął także oskarżać władze w Kijowie o „nałożenie blokady" na miasta Donbasu. Putin zasygnalizował nawet, że jest gotowy uznać prawo Ukrainy do integracji z Unią pod warunkiem, że na terenie tego kraju nigdy nie zostaną rozmieszczone stałe bazy NATO.

– Jakkolwiek dziwnie by to zabrzmiało, uważam, że rośnie szansa na pokojowe rozwiązanie ukraińskiego konfliktu – przekonywał Putin.

Gestem dobrej woli ze strony Kremla ma być rozpoczęcie operacji zbierania szczątków wraku strąconego malezyjskiego samolotu, aby przekazać je holenderskim ekspertom.

Ale taktyka udawania gołębia tym razem nie zrobiła na zachodnich przywódcach większego wrażenia, tym bardziej że rosyjski przywódca równocześnie mnożył sygnały gotowości do konfrontacyjnego rozwiązania kryzysu. W połowie ubiegłego tygodnia Kreml wysłał strategiczne bombowce na misje nad Zatoką Meksykańską. A w ślad za Putinem do Australii popłynęły cztery okręty rosyjskiej marynarki wojennej.

– Jesteśmy bardzo zdeterminowani, aby obronić zasady prawa międzynarodowego, a jedną z nich jest to, że nie przeprowadza się inwazji na inny kraj – oświadczył po spotkaniu z Putinem Barack Obama.

Do tej pory amerykański prezydent jeszcze nigdy nie określił terminem „inwazja" rosyjskich działań na Ukrainie.  Ta semantyczna zmiana jest tym bardziej znacząca, że od kilku dni większość w obu izbach Kongresu mają republikanie, zwolennicy zaostrzenia polityki wobec Kremla.

Spotkanie z Putinem Obama określił jako „rzeczowe i twarde".

– Nie jest naszym wyborem utrzymanie Rosji w izolacji, w jakiej się znalazła – powiedział amerykański prezydent. Jednak spotkał się specjalnie z przywódcami Niemiec, Francji, Wielkiej Brytanii oraz nowym szefem Komisji Europejskiej, aby omówić dalszą strategię wobec Rosji. To sygnał, że Waszyngton w żadnym wypadku nie chce znieść restrykcji nałożonych na Rosję, choć o ich natychmiastowym zaostrzeniu też nie myśli.

– Te sankcje, które już mamy, są bardzo dotkliwe – uznał amerykański przywódca.

Jeszcze ostrzejszy przebieg niż z Obamą miało dla Putina 50-minutowe spotkanie z Davidem Cameronem.

– Bardzo jasno mówimy Rosji, że dalsze destabilizowanie Ukrainy jest po prostu nie do zaakceptowania. Jeśli tak będzie nadal, będą także dalsze sankcje. Są one są kosztowne, ale jeszcze bardziej kosztowne jest utrzymywanie zamrożonego konfliktu w Europie. Putin znajduje się na rozstaju dróg, do niego należy wybór – uznał brytyjski premier.

W Brisbane nawet Angela Merkel nie przyszła Putinowi w sukurs. Rosyjski prezydent rozmawiał z kanclerz do drugiej nad ranem, ale do zniesienia sankcji jej nie przekonał. W końcu nie wytrzymał: