Zarzuty niekonstytucyjności obrotu gruntami rolnymi czekają na rozstrzygnięcie

Wątpliwości zgłasza m.in. rzecznik praw obywatelskich. Są nierozwiązane od siedmiu lat, a niedawną nowelą przepisy zaostrzono.

Publikacja: 20.11.2023 07:22

Zarzuty niekonstytucyjności obrotu gruntami rolnymi czekają na rozstrzygnięcie

Foto: Adobe Stock

Chociaż od 2016 r. Trybunał Konstytucyjny nie rozstrzygnął, czy zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego są zgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, to podjęto bardziej radykalne kroki w tej kwestii.

W ustawie nowelizowanej w 2016 r. 5 października 2023 r. po raz kolejny zmieniono zasady gospodarowania nieruchomościami rolnymi. Do art. 2a ust. 4 pkt 1 dodano kolejną literę, której przepis zobowiązuje zbywcę do wykazania, że cena sprzedaży nieruchomości rolnej nie jest niższa niż 95 proc. ceny zawartej w ogłoszeniu o zamiarze sprzedaży nieruchomości rolnej.

Czytaj więcej

Powrót ładu do Trybunału Konstytucyjnego powinien uwzględniać interes obywateli

Przypomnijmy, że gdy żaden rolnik nie złoży odpowiedzi na ogłoszenie o sprzedaży nieruchomości rolnej zamieszczanej na portalu erolnik.gov lub w oddziale Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, to można uznać, że nie było możliwości sprzedaży rolnikowi indywidualnemu, co otwiera ścieżkę do sprzedaży osobie niebędącej rolnikiem.

– Zdecydowanie zmiana ta ma na celu zapewnienie, by sprzedawane nieruchomości rolne trafiały ponownie w ręce rolników, a nie innych osób. Chodzi o to, by wyeliminować przypadki podawania w ogłoszeniach o sprzedaży ceny wielokrotnie wyższej niż cena, za którą później (wobec braku zainteresowania nabyciem tej nieruchomości przez rolników z uwagi na wysoką cenę) kupowałaby osoba niebędąca rolnikiem – uważa dr Agnieszka Grabowska-Toś, radczyni prawna z Kancelarii Radców Prawnych Kania Stachura Toś, ekspertka Komitetu ds. Nieruchomości KIG.

Krzysztof Kabaj, członek zarządu Polskiej Federacji Rynku Nieruchomości, uważa, że nowelizacja ma wyeliminować potencjalne obchodzenie przepisów, np. poprzez sztuczne zawyżanie ceny.

Dodanie przesłanki wykazania, że transakcja zakończyła się ceną nie niższą niż zbliżona do tej w ofercie, powoduje, że ustawodawca ma wpływ na cenę sprzedawanej nieruchomości. Może to być sprzeczne z art. 64 § 3 Konstytucji RP, mówiącym o tym, że własność może być ograniczona tylko w drodze ustawy i tylko w zakresie, w jakim nie narusza ona istoty prawa własności.

Wspomniany art. 2a ust. 4 pkt 1, w którym w 2016 r. określono przesłanki warunkujące wyrażenie zgody przez dyrektora generalnego KOWR na nabycie nieruchomości rolnej, już wtedy budził wątpliwości rzecznika praw obywatelskich Adama Bodnara co do zgodności z konstytucją. We wniosku do Trybunału Konstytucyjnego RPO wnosił o stwierdzenie, że ten przepis jest niezgodny ze wspomnianym art. 64 ust. 3 konstytucji, ale także m.in. z art. 22, który mówi, że ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny.

Od lipca 2016 r. Trybunał Konstytucyjny nie ustalił jednak, czy przepisy są zgodne z konstytucją.

Chociaż od 2016 r. Trybunał Konstytucyjny nie rozstrzygnął, czy zmiany w ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego są zgodne z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej, to podjęto bardziej radykalne kroki w tej kwestii.

W ustawie nowelizowanej w 2016 r. 5 października 2023 r. po raz kolejny zmieniono zasady gospodarowania nieruchomościami rolnymi. Do art. 2a ust. 4 pkt 1 dodano kolejną literę, której przepis zobowiązuje zbywcę do wykazania, że cena sprzedaży nieruchomości rolnej nie jest niższa niż 95 proc. ceny zawartej w ogłoszeniu o zamiarze sprzedaży nieruchomości rolnej.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Kup teraz
Prawo dla Ciebie
Koniec abonamentu RTV. Ma go zastąpić opłata w wysokości 8-9 zł miesięcznie
Prawo dla Ciebie
Trybunał: koła łowieckie nie muszą płacić rolnikom za każdą szkodę
Konsumenci
Będą zmiany w zakazie handlu w niedziele. Prezydent Duda podpisał ustawę
Prawo dla Ciebie
Sąd rozstrzygnie spór między córką i wdową po Grzegorzu Ciechowskim
Zawody prawnicze
Adwokatura przyjęła nowe zasady wykonywania zawodu. Zmiany w etyce i zastępstwach
Materiał Promocyjny
Jakie technologie czy też narzędzia wspierają transformację cyfrową biznesu?