Obywatel zwrócił się w 2015 r. do CKE w sprawie udostępnienia informacji publicznej - m.in. procedury przygotowania zadań i testów oraz ustalania zestawów do przeprowadzania sprawdzianu i egzaminów: gimnazjalnego, maturalnego oraz eksternistycznych, obowiązującej dla arkuszy egzaminacyjnych na potrzeby matur w 2015 r. CKE odmówiła, twierdząc że to „wewnętrzna instrukcja", która nie jest dokumentem urzędowym, wobec czego nie stanowi informacji publicznej.
Skarżący odwołał się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który 6 lipca 2016 r. (sygn. akt II SAB/Wa 427/16) oddalił skargę w tej sprawie. WSA podzielił stanowisko CKE, że chodzi o wewnętrzną instrukcję.
Do postępowania przystąpił Rzecznik Praw Obywatelskich. W jego ocenie stanowisko WSA prowadzi do ograniczenia konstytucyjnego prawa dostępu do informacji publicznej (art. 61 Konstytucji RP). Celem procedur jest bowiem określenie jednolitych zasad i standardów przygotowywania egzaminów zewnętrznych, mających znaczenie dla ogółu egzaminowych. Brak dostępu do tych procedur uniemożliwia zaś kontrolę prawidłowości przygotowywania egzaminów przez organy wykonujące zadania publiczne.
- Jawny dostęp do procedur przygotowywania egzaminów zewnętrznych pozwoliłby na społeczną ocenę egzaminów, w tym procesu przygotowywania materiałów egzaminacyjnych oraz przeprowadzania egzaminów i pracy egzaminatorów. Ponadto pozwoliłoby to na jawne monitorowanie i ewaluację procesów edukacyjnych w szkołach oraz dostarczyłoby rzetelnej informacji organom administracji publicznej odpowiedzialnym za kształtowanie polityki państwa w dziedzinie edukacji - argumentował RPO w stanowisku przedstawionym Naczelnemu Sądowi Administracyjnemu w skardze kasacyjnej.
26 października 2018 r. NSA przychylił się do skarg kasacyjnych złożonych przez RPO i skarżącego. Nie tylko uchylił zaskarżony wyrok WSA, zgodnie z żądaniem RPO, ale także dodatkowo rozpoznał sprawę. Prawomocnie nakazał Centralnej Komisji Egzaminacyjnej udostępnienie skarżącemu żądanych informacji, w tym procedury, której dotyczyła skarga RPO (sygn. akt I OSK 2678/16)
W ustnym uzasadnieniu NSA wskazał, że żądana informacja stanowi informację publiczną i nie ma charakteru dokumentu wewnętrznego. Procedura ma doniosły charakter ze względu na swój zasięg (liczbę osób, których dotyczy) i efekt - podkreślił Sąd.
Czytaj też:
Gdzie odwołać się od oceny z matury
Jak zakwestionować wynik egzaminu ucznia
Egzamin ósmoklasisty, gimnazjalny i matura 2019 r. - CKE podała terminy
