Projekt zmian w przepisach, który właśnie trafił do Sejmu – ma pomóc walczyć z korupcją, zarówno czynną, jak i bierną. Napisali go posłowie Kukiz '15, popierają posłowie PiS. Za jego sprawą ma być przejrzyście i transparentnie. Za złamanie przepisów grozić może wyalienowanie z życia publicznego.
Specjalne rejestry w partiach
W projekcie zakładane są zmiany m.in. w kodeksie karnym, ustawie o wykonywaniu mandatu posła i senatora, ustawie o partiach politycznych, ustawie o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne i ustawie o finansach publicznych. Projekt przewiduje, że osoby skazane za określone przestępstwa korupcyjne mogą być pozbawione praw publicznych, a sąd będzie musiał orzec wobec osób skazanych za przestępstwa korupcyjne zakaz zajmowania wszelkich lub określonych stanowisk albo wykonywania wszelkich lub określonych zawodów lub wykonywania wszelkiej lub określonej pracy w organach i instytucjach państwowych i samorządu terytorialnego (a także w spółkach prawa handlowego, w których Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego posiadają co najmniej 10 proc. akcji lub udziałów).
Czytaj też:
Ustawa antykorupcyjna PiS i Kukiz'15 wpłynęła do Sejmu
Projekt zakazuje też łączenia wykonywania pracy w takich spółkach z wykonywaniem mandatu posła i senatora oraz ze sprawowaniem funkcji wójta, burmistrza czy prezydenta miasta. Ten przepis miałby jednak nie objąć osób, które uzyskały mandat w parlamencie lub funkcję w samorządzie przed wejściem w życie ustawy.
Projektowane jest też m.in. wprowadzenie obowiązku prowadzenia i aktualizowania przez każdą partię polityczną rejestru wpłat oraz rejestru umów.
Zdania prawników na temat najnowszych propozycji są podzielone. Grażyna Kopińska, która przez lata w Fundacji Batorego przyglądała się korupcji w Polsce, mówi, że nie zna kraju, który byłby w stanie wyplenić u siebie korupcję tzw. lekką.
– Żeby sobie z tym poradzić, należy zapewnić przejrzystość życia publicznego, odpowiedzialność polityczną przed społeczeństwem oraz edukację – podkreśla.
W 2020 r. w policyjnych danych stwierdzono 8038 przestępstw korupcyjnych, a wykryto 8015 z nich. Rok wcześniej (stwierdzono 6577 przestępstw, a wykryto 6563. W 2018 r. z kolei stwierdzono 10 323 przestępstwa korupcyjne, a wykryto 10 273 z nich.
Konkurs dla startupów i innowacyjnych firm
Krzysztof Izdebski, dyrektor Fundacji ePaństwo, mówi „Rzeczpospolitej", że wprowadzenie rejestru umów to bardzo dobre rozwiązanie, bo to prosty sposób na śledzenie wydatkowania pieniędzy. Co do surowszych kar, jest sceptyczny. – W przypadku korupcji najważniejsza jest profilaktyka – mówi.
Głos biznesu
28 stycznia 2021 r. ogłoszono wyniki kolejnej edycji Indeksu Percepcji Korupcji. Badanie prowadzi Transparency International. Powstaje w oparciu o ankiety uzupełniane przez przedstawicieli środowisk biznesowych, a także o oceny sporządzane przez ekspertów z danego kraju.
W zestawieniu za 2020 r. Polska zajęła 45. miejsce, otrzymując 56 punktów. Średni wynik dla Europy Zachodniej i UE, do której należy Polska, wynosi 66 pkt. Czołowe miejsca zajęły: Dania i Nowa Zelandia (1. miejsce, 88 pkt), a także Finlandia, Singapur, Szwecja i Szwajcaria (3. miejsce, 85 pkt). Najgorzej zostały ocenione: Somalia i Sudan Południowy (179. miejsce, 12 pkt) oraz Syria (178. miejsce, 14 pkt).
Etap legislacyjny: przed I czytaniem w Sejmie
