Likwidacja szkód bardziej przejrzysta

To efekt nieprawidłowości stwierdzonych w toku nadzoru nad zakładami ubezpieczeń dotyczących w szczególności: nieterminowego wypłacania świadczeń, brak kompletnego uznania szkody i pełnego odszkodowania, uchybień w wypełnianiu obowiązków informacyjnych w toku likwidacji szkód. KNF miał też zastrzeżenia do organizacji procesu likwidacji szkód, w szczególności jego niedostatecznej transparentności, niejasnych, niepełnych, nieaktualnych procedur wewnętrznych zakładów ubezpieczeń regulujących postępowanie likwidacyjne oraz niedostatecznej kontroli wewnętrznej w procesie likwidacji szkód. Wytyczne mają też poprawić jakość działania zewnętrznych warsztatów, które wykonują na rzecz ubezpieczycieli prace i poprawić nadzór nad procesem likwidacji szkód.

KNF zaznaczył przy tym, że nieprawidłowości w procesie likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych narażają zakład ubezpieczeń na konkretne straty finansowe, związane z koniecznością poniesienia kosztów obsługi prawnej sporu oraz, w razie przegranej, koniecznością zapłaty kosztów sądowych i zastępstwa procesowego, jak również odsetek za opóźnienie.

Dokument KNF - o czym pisaliśmy już wcześniej - zawiera 21 wytycznych podzielonych na następujące obszary: organizacja, zarządzanie, kontrola i nadzór nad procesem likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych, sposób prowadzenia postępowania likwidacyjnego oraz sposób ustalania wysokości świadczenia.

- W zakresie sposobu prowadzenia postępowania likwidacyjnego oraz sposobu ustalania wysokości świadczenia, wytyczne powinny być również stosowane przez zagraniczne zakłady ubezpieczeń wykonujące na terytorium Polski działalność ubezpieczeniową w zakresie ubezpieczeń komunikacyjnych, na zasadach określonych w ustawie o działalności ubezpieczeniowej - uważa KNF.

Komisja oczekuje, że standardy wskazane w wytycznych zostaną wprowadzone przez podmioty nadzorowane do dnia 31 marca 2015 r. Oznacza to stosowanie wytycznych do szkód zgłoszonych zakładom ubezpieczeń po dniu 31 marca 2015 r.

Prawo nadal obowiązuje

Niezależnie od tego, zakłady ubezpieczeń były i nadal są zobowiązane postępować zgodnie z przepisami prawa, z poszanowaniem orzeczeń Sądu Najwyższego. Mając na uwadze możliwe wznowienia zakończonych procesów likwidacji szkód, w tym również przez kancelarie odszkodowawcze, stwierdza się, że wytyczne KNF nie mogą być podstawą do podważenia wysokości wypłaconych odszkodowań. Warunkiem koniecznym podważenia starych szkód i domagania się wypłaty dodatkowych środków od zakładu ubezpieczeń jest nieprawidłowo przeprowadzone postępowanie likwidacyjne.

Poza tym Komisja wydała wytyczne dla zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji dotyczące zarządzania ryzykiem powodzi w sektorze ubezpieczeń.

Rozmiar szkód powodowanych przez powodzie na terenie Polski, wynik prowadzonych działań nadzorczych w zakresie zarządzania i modelowania ryzyka katastroficznego przez zakłady ubezpieczeń oraz wymogi wynikające z systemu Wypłacalność II utwierdziły KNF w przekonaniu, że istnieje potrzeba wypracowania jednolitych standardów w zakresie zarządzania ryzykiem powodzi. Wytyczne stanowią efekt wspólnych, ponad dwuletnich prac przedstawicieli KNF, zakładów ubezpieczeń i Polskiej Izby Ubezpieczeń w ramach powołanej przez UKNF grupy ekspertów od ryzyka powodzi (NatCat Forum).

Wytyczne stanowią ramy w zakresie zarządzania ryzykiem powodzi, które powinny być stosowane przez zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji działające w obszarze ubezpieczeń majątkowych i pozostałych osobowych posiadające istotną ekspozycję na ryzyko powodzi, z zachowaniem zasady proporcjonalności. Za spełnianie wytycznych odpowiada zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji, w szczególności nie jest dopuszczalna sytuacja, w której zleca się podmiotom trzecim spełnienie wytycznych.

Dokument KNF zawiera 20 wytycznych podzielonych na następujące obszary: obowiązki zarządu i rady nadzorczej w zakresie ryzyka powodzi, zarządzanie ryzykiem powodzi, dane, wybór i aktualizacja zewnętrznego modelu ryzyka powodzi oraz dokumentacji.

KNF oczekuje, że odpowiednie działania mające na celu wdrożenie wytycznych zostaną wprowadzone w zakładach ubezpieczeń lub zakładach reasekuracji w sposób skoordynowany z harmonogramem wejścia w życie systemu Wypłacalność II. Dla zakładów ubezpieczeń lub zakładów reasekuracji planujących stosować model wewnętrzny w zakresie ryzyka powodzi wdrożenie to powinno się odbyć do czasu złożenia wniosku albo 1 stycznia 2016 r. (w zależności od tego, która z tych dat nastąpi wcześniej). Dla pozostałych zakładów ubezpieczeń i zakładów reasekuracji powinno ono nastąpić do 1 stycznia 2016 r. Dopuszcza się zakończenie procesu wdrożenia wytycznych w terminie późniejszym, o ile wynika to z uzgodnionego z KNF harmonogramu działań.