Watykan broni Piusa XII

Przedstawianie Piusa XII jako osoby obojętnej na los ofiar narodowego socjalizmu: Polaków i przede wszystkim Żydów czy też mówienie o nim jako o „papieżu Hitlera” jest oburzające – powiedział kardynał Bertone na rzymskim Uniwersytecie Gregoriańskim. Przypomniał, że uznanie człowieka za świętego jest „sprawą religijną i leży w całkowitej jurysdykcji Watykanu”.

Słowa te były skierowane do władz Izraela i środowisk żydowskich, które starają się nie dopuścić do wyniesienia Piusa XII na ołtarze, wywierając silną presję na Stolicę Apostolską. Bertone podkreślił, że oskarżenia wysuwane przez Żydów „mają niewiele wspólnego z historią” i „są coraz mniej zrozumiałe”. Zaapelował, by skończyć wreszcie z „oszczerczą legendą” papieża czasów wojny.

[wyimek]Na przełomie 1939 i 1940 roku papież popierał spisek, który miał na celu obalenie Adolfa Hitlera[/wyimek]

Sekretarz stanu przypomniał, że Kościół katolicki podczas Holokaustu starał się działać dyskretnie, dzięki czemu udało mu się uratować kilkaset tysięcy Żydów. Głośne potępienie ludobójczych działań Trzeciej Rzeszy mogłoby mieć „katastrofalne skutki”. Niemcy w odwecie mogliby dokonać przeszukań w klasztorach, w których ukrywano Żydów.

Kardynał ujawnił również sensacyjne fakty dotyczące objętych tajemnicą działań watykańskiej dyplomacji. Okazuje się, że na przełomie 1939 i 1940 roku papież popierał spisek niemieckich konserwatystów i brytyjskich służb specjalnych, który miał na celu obalenie Adolfa Hitlera. A po niemieckiej inwazji na ZSRR – mimo niechęci do komunizmu – starał się przełamać opór amerykańskich katolików przed sojuszem ze Stalinem.

Ostra wypowiedź osoby numer dwa w Watykanie to element informacyjnej kontrofensywy Kościoła katolickiego, która ma obalić czarną legendę Piusa XII i ukazać światu jego prawdziwe oblicze. W Watykanie otwarta została właśnie wystawa poświęcona działalności tego papieża. Zwiedzający mogą obejrzeć na niej między innymi sensacyjny list z 22 czerwca 1944 roku, który do Piusa XII napisał znany francuski rabin Andre Zaoui.

Żydowski duchowny opisuje w nim wrażenia z udziału w audiencji u papieża, która odbyła się dwa tygodnie wcześniej i w której wzięło udział „wielu oficerów i dygnitarzy państw sprzymierzonych”. Zaoui dziękuje Ojcu Świętemu za działania Instytutu Piusa XI, który „uratował około 60 żydowskich dzieci, w tych wielu małych uchodźców z Francji”.

Rabin jest zachwycony „rodzicielską troską” księży wobec żydowskich dzieci.

– Wypełniliśmy tylko nasz obowiązek – mieli mu powiedzieć pracownicy instytutu, gdy osobiście składał im podziękowanie. W liście można przeczytać również o innym księdzu, ojcu Benoit, który uratował w Rzymie wiele żydowskich rodzin. Na koniec pełnego wdzięczności listu do Piusa XII, rabin podkreślił, że „Izrael nigdy nie zapomni” o zasługach papieża dla ratowania Żydów.

Zaraz po wojnie wielu Żydów rzeczywiście dziękowało Piusowi XII za jego działalność, z czasem jednak w Izraelu zaczął dominować pogląd, że papież zrobił zbyt mało. Czarna legenda Piusa XII, której początek w latach 60. dała słynna sztuka Rolfa Hochhuta „Namiestnik”, trafiła w Izraelu na podatny grunt i szybko stała się obowiązującą wersją historii.

W jerozolimskim instytucie Yad Vashem na tablicy ze zdjęciem Piusa XII umieszczono ostatnio następujący napis: „Nawet gdy do Watykanu zaczęły napływać raporty na temat mordowania Żydów, papież nie protestował. (...) Do końca wojny zachował neutralne stanowisko”.