Zjednoczenie Niemiec - minęło 20 lat

Dlaczego słonie w zoo wschodniego Berlina są mniejsze niż w zoo w zachodniej części miasta? Dlaczego nie można opakować płótnem berlińskiego teatru z czasów NRD jak to zrobił Christo z Reichstagiem? Kto to jest Jochen Wolff i czym jest „Super illu”? – takimi tematami zajmują się niemieckie media w 20. rocznicę zjednoczenia kraju.

Przy okazji poprzednich okrągłych rocznic było inaczej. Zastanawiano się raczej, czy Niemcy się kiedykolwiek zrosną i kiedy w końcu Ossi przestaną narzekać na swój ciężki los i zaczną cenić dobrodziejstwa zjednoczenia. – Dostrzegam różnicę w tonie tegorocznej debaty. To nas cieszy, bo mamy już powyżej dziurek w nosie zachodnich opinii, jacy to jesteśmy niezadowoleni, ciągle narzekamy, utyskujemy i z jaką nostalgią wspominamy dawne czasy – tłumaczy Thomas Schneider, emeryt z okolic Greifswaldu. Rozmawiamy w foyer berlińskiego Friedrichstadtpalast. Była to duma NRD.

[srodtytul]Teatr jak skansen [/srodtytul]

Friedrichstadtpalast szczyci się największą sceną teatralną świata (2,8 tys. mkw.). Pod sceną basen na hydraulicznych podnośnikach, wysuwana płyta lodowiska i najważniejszy rekwizyt, jakim są potężne schody, na których prezentują – niezmiennie od czasów NRD – swe długie nogi całe zastępy girls. NRD-owska świątynia rozrywki powstała ogromnym kosztem w ostatnich latach istnienia tego państwa.

Dzisiaj jest to prawdziwy skansen, w którym z każdego rogu wyziera nadal duch dawnego państwa robotników i chłopów. A to za sprawą takich bywalców jak Thomas Schneider i jego żona. On w nieco za dużym czarnym garniturze, ona w czarnej sukni z odpustową sztuczną różą na piersi. Podobnych par jest tutaj większość. Rewie w Friedrichstadtpalast są adresowane dla takiej właśnie publiki ściągającej na premiery z całych wschodnich Niemiec.

Tutaj czują się tak jakby nic się nie zmieniło, jakby czas stanął w miejscu, a na środkowym fotelu w pierwszym rzędzie siedział nadal Erich Honecker. Nowy dyrektor teatru robi co może, aby zerwać z tą tradycją i przyciągnąć innych widzów, młodzież czy turystów. Z miernym skutkiem. Starzy bywalcy oszczędzają ze swych rent na bynajmniej nietanie bilety, wyprawy do Berlina i noclegi, aby raz jeszcze odbyć podróż w przeszłość.

– Liczba sierot po NRD systematycznie maleje – twierdzi jednak Jochen Wolff, redaktor naczelny tygodnika „Super illu”, kolorowego magazynu, który jest dzisiaj obowiązkową lekturą co drugiej niemieckiej rodziny pomiędzy Odrą i Łabą. Dawniej był to „Neues Deutschland”, z którym po względem wierności ideom marksistowskim konkurować mogła jedynie moskiewska „Prawda”. „Neues Deutschland” ukazuje się nadal i to po niego sięgają ludzie ogarnięci nostalgią za komunizmem. Choćby tacy jak Thomas Schneider, który uważa, że nikt nie może mu zabronić myśleć tak jak myślał, gdy był funkcjonariuszem partii komunistycznej.

[srodtytul]Ukochany „Super illu” [/srodtytul]

Pozostali mieszkańcy wschodnich Niemiec sięgają po kolorowy magazyn „Super illu”. – Mamy więcej czytelników niż „Spiegel”, „Stern”, „Focus” i „Bunte” razem wzięte – mówi z dumą Jochen Wulff. W zachodnich Niemczech nikt o „Super illu” nie słyszał. Skąd taki sukces pisma, które powstało tuż przez zjednoczeniem Niemiec w 1990 roku?

– To proste. Nie piszemy ciągle o agentach Stasi jak „zachodnie” tygodniki, lecz dajemy wyraz uznaniu dla pracy tych ludzi, którzy żyli w NRD. Jesteśmy dla Ossi wiarygodni, rozumiemy ich troski, problemy i piszemy zrozumiałym dla nich językiem – tłumaczy Wulff. Sam jest Wessi, pochodzi z Bawarii i do NRD przybył już po upadku muru berlińskiego.

Otrzymał właśnie wysokie odznaczenie od prezydenta RFN za zasługi dla Niemiec. To Jochen Wulff polecił niedawno opakować Friedrichstadtpalast płótnem. Nie spodobało się to zaproszonemu do Berlina artyście Christo, który uznał, że jest to plagiat jego pomysłu sprzed lat. O Jochenie Wulffie i „Super illu ” piszą od tygodni niemieckie media jak o fenomenie ilustrującym sukces transformacji społeczności byłej NRD.