Amerykański medal dla Jana Karskiego

Barack Obama przyznał Prezydenckie Medale Wolności. W tym pośmiertnie Janowi Karskiemu

Aktualizacja: 30.05.2012 03:28 Publikacja: 30.05.2012 03:27

Amerykański medal dla Jana Karskiego

Foto: ROL

Prezydencki Medal Wolności jest najwyższym oznaczeniem cywilnym w Stanach Zjednoczonych. Przyznawany jest osobom mającym „szczególnie chwalebny wkład w sprawę bezpieczeństwa lub interesów narodowych Stanów Zjednoczonych, a także pokoju światowego, kultury lub innych znaczących osiągnięć publicznych lub prywatnych". Ustanowiony został w 1963 przez Johna F. Kennedy'ego.

Jeden z trzynastu

Tym razem wśród 13 nagrodzonych znalazł się Polak, Jan Karski (właściwie Jan Kozielewski, 1914 – 2000), który podczas wojny wędrował jako kurier między okupowaną Warszawą i Londynem, m.in. przedstawiając aliantom – także prezydentowi Franklinowi D. Rooseveltowi – raport na temat eksterminacji Żydów. Obama wczoraj wieczorem wręczył medal dla Karskiego byłemu szefowi MSZ Adamowi Rotfeldowi.

Obok Karskiego medale otrzymali też: była sekretarz stanu USA Madeleine Albright, były astronauta i senator John Glenn, powieściopisarz Toni Morrison, były trener koszykówki Pat Summitt i prezydent Izraela Szimon Peres.

– To, kto otrzymuje te odznaczenie, jest oczywiście sprawą polityczną. Nagrodzenie Jana Karskiego może w jakiejś mierze wynikać z chęci pozyskania przez Baracka Obamę głosów licznego przecież środowiska Polonii amerykańskiej – powiedział „Rz" prof. Stephen Schneck, politolog z Katolickiego Uniwersytety Ameryki. – Trzeba jednak podkreślić, że Prezydencki Medal Wolności ma w USA naprawdę ogromne znaczenie i przyznawany jest osobom, których dokonania są naprawdę wybitne – dodał.

Do tej pory medal otrzymało bardzo niewielu Polaków: papież Jan Paweł II (2004 r.), prezydent RP Lech Wałęsa (1989 r.), a także Jan Nowak Jeziorański (1996 r.), żołnierz i polityk, podobnie jak Karski – kurier, który podczas wojny wędrował pomiędzy Warszawą i Londynem. Medal otrzymał również Artur Rubinstein (1976 r.), urodzony w Łodzi wybitny polski pianista pochodzenia żydowskiego, od 1939 r. mieszkający w USA. Polskie pochodzenie ma inny nagrodzony, amerykański politolog Zbigniew Brzeziński (1981 r.) Warto przy tym zauważyć, że w USA istnieje jeszcze Medal Wolności Trumana–Reagana; otrzymała go m.in. słynna działaczka „Solidarności" Anna Walentynowicz. Bywa mylony z Prezydenckim Medalem Wolności, ale nadaje go Fundacja Pamięci Ofiar Komunizmu.

Poeta i miliarder

Wśród odznaczonych przez amerykańskich prezydentów są znani na całym świecie artyści, biznesmeni, politycy i sportowcy. Są poeci, jak T.S. Eliot, nazywany „najważniejszym anglojęzycznym poetą XX wieku", także – laureat Nagrody Nobla. Są filmowcy. Medal otrzymał na przykład Walt Disney, słynny amerykański producent filmowy, zdobywca licznych Oscarów, znany m.in. jako twórca Myszki Miki. Wśród innych jego odznaczeń jest Złoty Medal Kongresu USA i francuska Legia Honorowa. Grupę aktorów reprezentuje Gregory Peck, dostał Medal w 1969. Słynny aktor znany był jako zdecydowany zwolennik demokratów (namawiano go, by kandydował na gubernatora Kalifornii przeciwko Ronaldowi Reaganowi) i przeciwnik wojny wietnamskiej. Muzyków – Duke Ellington, kompozytor, pianista, zdobywca licznych nagród Grammy.

Najbardziej znani biznesmeni to m.in. Henry Ford II, szef Ford Motor Company od 1945 r. do 1960, najmłodszy wnuk założyciela imperium Fordów. A jednym z najbogatszych jest David Rockefeller, patriarcha rodziny, posiadający majątek szacowany na 2,2 mld. dolarów.

Prezydenci i premierzy

Wśród polityków jest sześciu byłych prezydentów USA (Ronald Reagan – dwukrotnie, John F. Kennedy i Lyndon B. Johnson – pośmiertnie, Gerald Ford, Jimmy Carter i George H.W. Bush), wśród zagranicznych szefów państw i rządów – b. premierzy Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher i Tony Blair, b. prezydent Czech Vaclav Havel, b. prezydent RPA Nelson Mandela i kanclerz Niemiec Angela Merkel.

Prezydencki Medal Wolności jest najwyższym oznaczeniem cywilnym w Stanach Zjednoczonych. Przyznawany jest osobom mającym „szczególnie chwalebny wkład w sprawę bezpieczeństwa lub interesów narodowych Stanów Zjednoczonych, a także pokoju światowego, kultury lub innych znaczących osiągnięć publicznych lub prywatnych". Ustanowiony został w 1963 przez Johna F. Kennedy'ego.

Jeden z trzynastu

Pozostało 90% artykułu
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1023
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1022
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1021
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1020
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Świat
Wojna Rosji z Ukrainą. Dzień 1019