Prezydencki Medal Wolności jest najwyższym oznaczeniem cywilnym w Stanach Zjednoczonych. Przyznawany jest osobom mającym „szczególnie chwalebny wkład w sprawę bezpieczeństwa lub interesów narodowych Stanów Zjednoczonych, a także pokoju światowego, kultury lub innych znaczących osiągnięć publicznych lub prywatnych". Ustanowiony został w 1963 przez Johna F. Kennedy'ego.
Jeden z trzynastu
Tym razem wśród 13 nagrodzonych znalazł się Polak, Jan Karski (właściwie Jan Kozielewski, 1914 – 2000), który podczas wojny wędrował jako kurier między okupowaną Warszawą i Londynem, m.in. przedstawiając aliantom – także prezydentowi Franklinowi D. Rooseveltowi – raport na temat eksterminacji Żydów. Obama wczoraj wieczorem wręczył medal dla Karskiego byłemu szefowi MSZ Adamowi Rotfeldowi.
Obok Karskiego medale otrzymali też: była sekretarz stanu USA Madeleine Albright, były astronauta i senator John Glenn, powieściopisarz Toni Morrison, były trener koszykówki Pat Summitt i prezydent Izraela Szimon Peres.
– To, kto otrzymuje te odznaczenie, jest oczywiście sprawą polityczną. Nagrodzenie Jana Karskiego może w jakiejś mierze wynikać z chęci pozyskania przez Baracka Obamę głosów licznego przecież środowiska Polonii amerykańskiej – powiedział „Rz" prof. Stephen Schneck, politolog z Katolickiego Uniwersytety Ameryki. – Trzeba jednak podkreślić, że Prezydencki Medal Wolności ma w USA naprawdę ogromne znaczenie i przyznawany jest osobom, których dokonania są naprawdę wybitne – dodał.
Do tej pory medal otrzymało bardzo niewielu Polaków: papież Jan Paweł II (2004 r.), prezydent RP Lech Wałęsa (1989 r.), a także Jan Nowak Jeziorański (1996 r.), żołnierz i polityk, podobnie jak Karski – kurier, który podczas wojny wędrował pomiędzy Warszawą i Londynem. Medal otrzymał również Artur Rubinstein (1976 r.), urodzony w Łodzi wybitny polski pianista pochodzenia żydowskiego, od 1939 r. mieszkający w USA. Polskie pochodzenie ma inny nagrodzony, amerykański politolog Zbigniew Brzeziński (1981 r.) Warto przy tym zauważyć, że w USA istnieje jeszcze Medal Wolności Trumana–Reagana; otrzymała go m.in. słynna działaczka „Solidarności" Anna Walentynowicz. Bywa mylony z Prezydenckim Medalem Wolności, ale nadaje go Fundacja Pamięci Ofiar Komunizmu.