Trudne czasy dla coffee shopów

Oto przykład: Włoch przybywa do Amsterdamu na wakacje i udaje się do jednego z coffee shopów. Niestety, naraża na ryzyko zarówno siebie, bo jest cudzoziemcem, jak i właściciela, bo od 1 stycznia  2013 roku powinien on zakazać wchodzenia do swego przybytku takim gościom – w tak obrazowy  sposób wyjaśnia rząd holenderski na swej stronie internetowej zmiany zasad korzystania z osławionych coffee shopów.

Tak brzmi eufemistyczna nazwa lokali, gdzie odbywają się handel i konsumpcja haszyszu i marihuany i gdzie od dziesiątków już lat kolejne pokolenia amatorów miękkich narkotyków raczyły się nimi w majestacie prawa i po przystępnych cenach.

Amsterdam się nie podda

Złoty okres już się jednak powoli kończy, co nie oznacza, że z nastaniem nowego roku przejdzie definitywnie do historii. Nawet dla zagranicznych turystów. Rząd premiera Marka Ruttego chce ich tego rodzaju przyjemności pozbawić, co ma być  jednym  z elementów polityki ograniczania swobodnego dostępu do miękkich narkotyków.

– Nie ma mowy o tym, aby 1,5 mln zagranicznych turystów odwiedzających co roku Amsterdam miało skonstatować, że nie ma tu już marihuany – ogłosił niedawno Eberhardd van der Laan, burmistrz Amsterdamu, zapowiadając, że nie podporządkuje się nowym regulacjom. Podobnie chce postąpić wielu innych burmistrzów z północy kraju.

Na południu jest inaczej, ale o tym za chwilę.

W samym Amsterdamie działa ok. 220 coffee shopów, a w całej Holandii jest ich nieco ponad 700. Jeszcze dziesięć lat temu było o co najmniej tysiąc więcej. Ich początek sięga lat 70. XX wieku, kiedy to władze kraju doszły do wniosku, że walka z niektórymi rodzajami narkotyków jest nie do wygrania. Tolerowano więc istnienie knajp handlujących haszyszem czy marihuaną, choć narkotyki twarde, np. heroinę, tępiono z całą surowością. Podziału dokonano przy okazji uchwalania ustawy dotyczącej zakazu posiadania i obrotu opium.

Podstawą tolerancja

Tak zaczęła się unikatowa polityka „gedoogbeleid", czyli tolerancji w dziedzinie konsumpcji narkotyków. Nastąpił rozkwit coffee shopów. Dorośli obywatele Holandii mogą w nich nabyć marihuanę czy haszysz, z czego korzysta ok. 400 tys. osób. Jest do tego niezbędny dokument tożsamości, czasami wpisanie do rejestru użytkowników czy coś w rodzaju zezwolenia, tzw. wietpas. Cudzoziemcy muszą udowodnić swą pełnoletność. To teoria. W coffee shopach można się jednak zaopatrzyć w niemałe ilości narkotyków. Na to rząd przymyka oko, podobnie jak i na to, w jaki sposób narkotyki trafiają do tych miejsc. Uprawa marihuany jest nadal w Holandii zakazana, tak jak import i eksport wszelkich narkotyków. Na własne potrzeby można jednak hodować kilka roślin.

Z badań wynika, że połowa konsumowanej marihuany trafia do Holandii przez Francję, co było przyczyną, że prezydent Jacques Chirac nazwał kiedyś liberalne przepisy holenderskie hańbą tego narodu. Nie tylko on nie był w stanie zrozumieć, jak to jest możliwe, że w środku Europy działa oaza niwecząca wysiłki wielu rządów w walce z narkomanią. To tak jak ze Szwajcarią będącą rajem dla nieuczciwych podatników. Alpejskie mocarstwo bankowe zostało już jednak zmuszone do zmiany swej polityki. Także Królestwo Holandii czyni pewne ustępstwa.

Amsterdam  nie chce stracić 1,5 mln turystów co roku próbujących trawki w coffee shopach

Wywołuje to dyskusję o tolerancji, jednej z podstawowych wartości akceptowanej powszechnie w Holandii. Obywatele tego kraju są dumni ze swego liberalizmu w sprawach społecznych i nikt nie myśli poważnie o całkowitej delegalizacji marihuany czy haszyszu. Niemal dwie trzecie Holendrów jest przeciw takim pomysłom. Ponad połowa opowiada się za całkowitą legalizacją miękkich narkotyków, co czyniłoby coffee shopy zbędnymi reliktami historii.

Pod kontrolą

Zwolennicy obecnego systemu udowadniają, że nie można od niego odejść, bo handel narkotykami zejdzie do podziemia i jeszcze trudniej będzie go kontrolować.