Wyścig z flagą do Reichstagu

Wystawę o nieco pompatycznym tytule „Bitwa o Berlin. Bohaterski czyn chorążych" zbudowano w petersburskim pawilonie „Lenexpo". Projektant i szef ekipy budującej ją Dmitrij Posztarenko odtworzył część naturalnej wielkości fasady Reichstagu oraz jego okolice i scenę z wczesnego popołudnia 30 kwietnia 1945 roku.

Wtedy to około godziny 14.25 grupa zwiadowców porucznika Siemiona Sorokina przedostała się do bronionego cały czas przez Niemców budynku Reichstagu i zawiesiła na nim czerwony sztandar – w dniu, w którym Adolf Hitler popełnił samobójstwo i dzień przed kapitulacją niemieckiego garnizonu Berlina.

„Dima, udało ci się, wspaniała panorama, solidna" – powiedział prezydent projektantowi po przejściu przez sztuczne gruzy Berlina i sfotografowaniu się na schodach wystawowego Reichstagu. „Prezydent był zachwycony" – mówił z kolei Posztarenko.

Mimo zachwytu prezydenta zwiadowcy Sorokina uwiecznieni w petersburskim pawilonie zniknęli z oficjalnej historii radzieckiej i rosyjskiej. „Sztandar Zwycięstwa", czyli flaga zawieszona w 1945 roku na Reichstagu jest obecnie przechowywana w muzeum w Moskwie i jest czczona w rosyjskiej (a wcześniej radzieckiej) armii. Tyle że nie jest to chorągiew żołnierzy Sorokina.

Przed rozpoczęciem ostatniego ataku na Berlin tzw. rada wojenna I Frontu Białoruskiego rozdała szykującym się do walki radzieckim dywizjom 9 sztandarów, jakie miały zawisnąć nad najważniejszymi punktami miasta. Reichstagowi przypisano „sztandar nr 5".

A żołnierze Sorokina swój zrobili z poszewki na pierzynę znalezioną w piwnicy domu należącego do Heinricha Himmlera. Po południu 30 kwietnia zwiadowcy zameldowali o zawieszeniu jej na budynku parlamentu.

Dwaj generałowie (Szatiłow i Samsonow) dowodzący atakiem na Reichstag natychmiast przekazali wiadomość marszałkowi Żukowowi, a ten – Stalinowi. W sztabie Żukowa szykowano już szampana, a generałowie przygotowywali się na awanse i medale ale w międzyczasie flaga zniknęła znad wejścia do budynku, prawdopodobnie zestrzelona przez Niemców, cały czas siedzących w środku.

Generałowie wpadli w panikę na myśl, że trzeba będzie zameldować o tym Stalinowi i zażądali, by żołnierze za wszelką cenę powiesili kolejną. Ale do zmierzchu 30 kwietnia wszystkie ataki na Reichstag załamały się. Z powodu zatopienia przez Niemców części berlińskiego metra w pobliżu budynku utworzyła się ogromna wyrwa w ziemi w której utonął ostatni radziecki czołg wspierający piechotę. Żołnierze utknęli około 150 metrów od Reichstagu

Gdy generałowie kłócili się co dalej robić, po zmierzchu do budynku przedostała się po cichu pięcioosobowa grupa artylerzystów kapitana Władimira Makowa i po godzinie 22 powiesiła kolejną flagę.

Ci z kolei zrobili ją z jakiejś czerwonej tkaniny znalezionej w środku i chusteczkami przywiązali do metalowej rury wyrwanej ze ściany. Dwóch z nich wdrapało się nad wejście, wypisało na niej nazwiska żołnierzy z grupy Makowa i wywiesiło nad wejściem. Z powodu ciemności dowodzący generałowie nie widzieli flagi i zażądali od kapitana, by wyjaśnił gdzie ona jest. „Wetknęliśmy na głowę jakiejś niemieckiej k..." – flegmatycznie odpowiedział im artylerzysta przez radio.

Nad wejściem znajdowała się rzeźba Bogini Zwycięstwa; w dziurę wybitą w niej przez pocisk żołnierze wsadzili rurę z flagą.