Biali ofiarą rasizmu w RPA

Brandon Huntley ma 31 lat i pochodzi z Kapsztadu. Jest Afrykanerem, czyli białym Afrykańczykiem. W swoim życiu siedem razy padł ofiarą brutalnych napaści ze strony czarnych współobywateli. Trzy razy pchnięto go nożem. Na ulicy często go wyzywano – określenie „biały pies” należało do najłagodniejszych. Wreszcie Huntley nie wytrzymał i wyjechał do Kanady. Tam wystąpił do Komisji ds. Imigracji i Uchodźców o przyznanie mu azylu. Zdaniem Huntleya przyczyną ataków był bowiem kolor jego skóry. Podkreślił, że nie mógł liczyć na pomoc policji kontrolowanej przez złożony z czarnych rząd. Ze względu na prowadzoną przez władze RPA akcję afirmatywną – która promuje kolorowych, nawet jeżeli mają gorsze kwalifikacje – nie mógł również dostać pracy.

[srodtytul]Czy biały może być uchodźcą[/srodtytul]

Komisja przyznała Huntleyowi rację i nadała mu status uchodźcy. – Przedstawione przez niego dowody wskazują, że władze RPA są obojętne i niezdolne (a może nawet niechętne) do obrony białych Południowych Afrykańczyków przed prześladowaniami ze strony afrykańskich Południowych Afrykańczyków – stwierdził szef trybunału William Davis, który rozpatrywał sprawę.

Decyzja ta wywołała oburzenie w RPA. Zdaniem rządzącego Afrykańskiego Kongresu Narodowego (ANC) jest ona „rasistowska”. „Traktujemy tę sprawę bardzo poważnie. Ona niszczy wizerunek naszego kraju i tylko utrwala rasizm. To pierwszy tego typu przypadek, żeby przyznano status uchodźcy białemu!” – napisał w specjalnym oświadczeniu rzecznik partii Brian Sokutu.

Decyzją Kanadyjczyków zaniepokojone jest również MSZ w Pretorii. Wczoraj ambasador RPA w Ottawie otrzymał od swojego resortu specjalne instrukcje. Dyplomata ma się zwrócić do kanadyjskich władz, aby wyjaśniły okoliczności „incydentu”.

Korespondent brytyjskiego BBC zrobił tymczasem sondę na ulicach Johannesburga. – Bandyci atakują ludzi, bo chcą odebrać ci twoją własność. W RPA panuje opinia, że biali ludzie mają przy sobie pieniądze. Może dlatego atakowano tego Huntleya – powiedział Diketso Lekhelebane. Innego zdania są biali: – Jako obywatelka RPA popieram ideę, jaka przyświecała twórcom akcji afirmatywnej, ale jako matka trójki dzieci martwię się, że nie dostaną pracy – powiedziała Tracey McKay.

[srodtytul]Tabu południowej Afryki[/srodtytul]

Sprawa Huntleya może przełamać tabu, jakim jest trudna sytuacja białych mieszkańców RPA pod rządami czarnych. I o problemie, który rzadko pojawiał się w zachodnich mediach, zrobi się głośno. Afrykanerzy skarżą się bowiem, że od 1994 roku, gdy upadł apartheid, czują się coraz mniej bezpieczni we własnym kraju.

Do największej liczby napadów dochodzi na ulicach dużych miast opanowanych przez gangi czarnoskórych. Bandyci coraz częściej wdzierają się do domów, także na prowincji, gdzie nadal żyje wielu białych farmerów. W efekcie blisko milion osób spośród liczącej 4 miliony społeczności opuściło ojczyznę. Według badań Instytutu Relacji Rasowych RPA, aż 87 proc. Afrykanerów uważa, że wymierzony w nich rasizm jest „poważnym problemem”.

Frustrację Afrykanerów – potomków Burów, którzy osiedlali się w Afryce w XVII i XVIII wieku – pogłębia coraz trudniejsza sytuacja ekonomiczna tej społeczności. W wyniku akcji afirmatywnej wielu z nich straciło pracę (lub nie może jej dostać) i żyje w biedzie. W wielu miejscach kraju, na przykład pod Pretorią, powstały dzielnice nędzy zamieszkane przez białych. Według szacunkowych danych poniżej progu ubóstwa żyć może nawet pół miliona białych obywateli RPA. Tylko w latach 1997 – 2002 bezrobocie wśród tej społeczności wzrosło o 106 procent. A co gorsze, jak twierdzą biali, wszystkie rządowe środki na zwalczanie biedy są przeznaczane dla czarnych. Afrykanerom pomagają organizacje prywatne, na czele z Solidarnością wzorującą się na polskim ruchu z lat 80.

– Murzyński Afrykański Kongres Narodowy niegdyś zwalczał dyskryminację rasową a dziś, gdy rządzi, stosuje dokładnie takie same metody. Niestety, wokół całej sprawy panuje zmowa milczenia – mówił w wywiadzie udzielonym „Rz” przedstawiciel afrykańskiej Solidarności Kobie de Villiers.

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autora:

[mail=p.zychowicz@rp.pl]p.zychowicz@rp.pl[/mail][/i]

[ramka] [b]Nomfanelo Kota[/b]

przedstawicielka MSZ Republiki Południowej Afryki

Decyzja urzędu imigracyjnego Kanady jest haniebna! To obraza dla mojego kraju, która bardzo zaszkodzi wizerunkowi Republiki Południowej Afryki na świecie. Kanadyjczycy powinni zadać sobie trochę trudu i zwrócić się do nas o wyjaśnienie sprawy. Zapytać, jak jest naprawdę, a nie wydawać arbitralne wyroki. Należy wysłuchać obu stron. Komu bowiem przyznaje się status uchodźcy? Osobie, której własne państwo nie jest w stanie zapewnić bezpieczeństwa, albo jeszcze gorzej: osobie, którą własne państwo prześladuje. Tymczasem nic takiego w RPA nie występuje. Wszyscy obywatele naszego kraju są równi i mogą liczyć na pomoc i opiekę państwa. Nasza policja ściga sprawców napaści, nie zwracając uwagi na kolor skóry ich ofiar. Wiem, że na świecie szerzą się plotki, iż ataki na białych obywateli RPA to skutek rasizmu czarnych. Jest to jednak wroga propaganda. To zwykłe napady rabunkowe bądź chuligańskie. I nie jest to tylko problem RPA. Przestępczość jest wszędzie. Czy na Zachodzie – na czele z Kanadą – nie ma dzielnic, do których lepiej nie wchodzić? Czy nie ma sytuacji, w których lepiej nie podróżować nocnymi pociągami czy metrem? Czy nie ma chuliganów? Tyle się na przykład słyszy o gangach angielskich kibiców piłkarskich. Wszędzie znajdą się przestępcy, wyrzutki społeczne, które atakują innych obywateli. To jednak jeszcze nie powód, żeby ich ofiarom przyznawać azyl. Zapewniam, że RPA nie jest krajem rasistowskim! [/ramka]

[ramka] [b]Adriana Stuijt[/b]