Sondaż: Czy rozmawiać z Niemcami o reparacjach w czasie wojny? Polacy podzieleni

Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau przed kilkoma dniami parafował i wysłał stronie niemieckiej notę w sprawie rekompensat dla Polski za straty i zniszczenia poniesione w czasie II wojny światowej. Treść noty nie została upubliczniona, ale z nieoficjalnych doniesień wynika, że słowo "reparacje" w niej nie padło. Jak jednak mówił sam minister „nota zawiera przekonanie, iż strony powinny podjąć niezwłoczne działania zmierzające do trwałego, kompleksowego, ostatecznego, prawnego i materialnego uregulowania kwestii następstw agresji i okupacji”.

- Polskie społeczeństwo wciąż odczuwa skutki niemieckiej napaści i okupacji. Czas się zmierzyć z tym problemem - mówił Zbigniew Rau podczas konferencji ze swoją niemiecką odpowiedniczką, Annaleną Baerbock, która 4 października przebywała z wizytą w Polsce.

- Wiem, że temat reparacji interesuje wielu Polaków. Niemcy poczuwają się do odpowiedzialności historycznej i ma świadomość strat, i krzywd, jakie spowodował w Polsce. Pamięć tego musimy przekazywać młodym ludziom w Niemczech. Wdzięczna jestem za rozmowy z ludźmi, bo obecność tego bólu jest odczuwalna do dziś. I to nie tylko wśród ludzi 90-letnich, ale i 9-letnich, bo pamięć tego bólu jest przekazywana z pokolenia na pokolenie - mówiła minister.

Annalena Bearbock powiedziała jednocześnie, że kwestia reparacji z punktu widzenia rządu federalnego jest zamknięta.

Czytaj więcej

Dyplomacja

Szefowa MSZ Niemiec: Dla rządu federalnego kwestia reparacji jest zamknięta

Polskie społeczeństwo wciąż odczuwa skutki niemieckiej napaści i okupacji. Czas się zmierzyć z tym problemem - powiedział szef polskiego MSZ Zbigniew Rau podczas wspólnej konferencji ze swoją niemiecką odpowiedniczką, Annaleną Baerbock.

Wcześniej, 1 września na Zamku Królewskim w Warszawie przedstawiono raport Parlamentarnego Zespołu ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II wojny światowej. Pracami zespołu kierował Arkadiusz Mularczyk. Z raportu wynika, że Polska zamierza domagać się od Niemiec 6 bilionów 220 mld zł tytułem reparacji.

Niemcy uważają, że temat reparacji wojennych został zamknięty deklaracją z 1953 roku, w której Polska zrzekła się reparacji wojennych wobec Niemiec. Rząd Marka Belki w 2004 roku potwierdził to stanowisko. Jednak w 2019 roku premier Morawiecki, w rozmowie z dziennikarzami niemieckiej grupy medialnej Funke stwierdził, że deklaracja z 1953 roku była "układem między Polską a NRD", którego obecne władze nie uznają.

Temat reparacji ponownie pojawił się w polskiej debacie publicznej po konwencji PiS w Przysusze z 1 lipca 2017 roku, na której prezes PiS, Jarosław Kaczyński mówił m.in. że "Polska się nigdy nie zrzekła tych odszkodowań". - Ci, którzy tak sądzą, są w błędzie - dodawał.

Z niedawnego sondażu IBRiS na zlecenie „Rzeczpospolitej” wynikało, że 51,1 proc. respondentów uważa, iż Polska powinna domagać się od Niemców reparacji. Takiej potrzeby nie widzi 41,5 proc. ankietowanych.

Czytaj więcej

Społeczeństwo

Sondaż: Polacy nie wierzą, że rząd wyegzekwuje reparacje od Niemiec

"Czy Pani/Pana zdaniem obecny rząd jest w stanie doprowadzić do wypłaty Polsce reparacji przez Niemcy?" - takie pytanie zadaliśmy uczestnikom sondażu SW Research dla rp.pl.

Uczestników najnowszego sondażu SW Research dla rp.pl spytaliśmy czy - ich zdaniem - rząd powinien rozpoczynać rozmowy o odszkodowaniach bądź reparacjach za II wojnę światową w czasie, gdy trwa wojna na Ukrainie.

Na tak zadane pytanie "tak" odpowiedziało 33 proc. Polaków.

Odpowiedzi "nie" udzieliło 39,7 proc. ankietowanych.

Zdania w tej kwestii nie ma 27,3 proc. respondentów.

- Odsetek badanych negatywnie oceniających rozpoczęcie negocjacji w sprawie reparacji w czasie, gdy na Ukrainie toczą się działania wojenne wzrasta razem z wiekiem respondentów (33% - badani do 24 roku życia, 43% - badani, którzy skończyli 50 lat). Krytycznie pomysł rozpoczęcie rozmów w trakcie wojny na Ukrainie ocenia ponad połowa respondentów (53%) z wyższym wykształceniem i co druga osoba o dochodach przekraczających 5000 zł netto. Rozpoczęcie rozmów w sprawie reparacji w trakcie wojny za niewłaściwe uważa co druga osoba z miast liczących od 200 tys. do 499 tys. mieszkańców - komentuje wyniki badania Piotra Zimolzak, wiceprezes zarządu agencji badawczej SW Research.