Sondaż: Czy rozmawiać z Niemcami o reparacjach w czasie wojny? Polacy podzieleni

"Czy Pani/Pana zdaniem rząd powinien rozpoczynać rozmowy o odszkodowaniach bądź reparacjach za II wojnę światową w czasie, gdy trwa wojna na Ukrainie?" - takie pytanie zadaliśmy uczestnikom sondażu SW Research dla rp.pl.

Publikacja: 09.10.2022 07:51

Annalena Baerbock i Zbigniew Rau

Annalena Baerbock i Zbigniew Rau

Foto: AFP

Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau przed kilkoma dniami parafował i wysłał stronie niemieckiej notę w sprawie rekompensat dla Polski za straty i zniszczenia poniesione w czasie II wojny światowej. Treść noty nie została upubliczniona, ale z nieoficjalnych doniesień wynika, że słowo "reparacje" w niej nie padło. Jak jednak mówił sam minister „nota zawiera przekonanie, iż strony powinny podjąć niezwłoczne działania zmierzające do trwałego, kompleksowego, ostatecznego, prawnego i materialnego uregulowania kwestii następstw agresji i okupacji”.

- Polskie społeczeństwo wciąż odczuwa skutki niemieckiej napaści i okupacji. Czas się zmierzyć z tym problemem - mówił Zbigniew Rau podczas konferencji ze swoją niemiecką odpowiedniczką, Annaleną Baerbock, która 4 października przebywała z wizytą w Polsce.

- Wiem, że temat reparacji interesuje wielu Polaków. Niemcy poczuwają się do odpowiedzialności historycznej i ma świadomość strat, i krzywd, jakie spowodował w Polsce. Pamięć tego musimy przekazywać młodym ludziom w Niemczech. Wdzięczna jestem za rozmowy z ludźmi, bo obecność tego bólu jest odczuwalna do dziś. I to nie tylko wśród ludzi 90-letnich, ale i 9-letnich, bo pamięć tego bólu jest przekazywana z pokolenia na pokolenie - mówiła minister.

Annalena Bearbock powiedziała jednocześnie, że kwestia reparacji z punktu widzenia rządu federalnego jest zamknięta.

Czytaj więcej

Szefowa MSZ Niemiec: Dla rządu federalnego kwestia reparacji jest zamknięta

Wcześniej, 1 września na Zamku Królewskim w Warszawie przedstawiono raport Parlamentarnego Zespołu ds. Oszacowania Wysokości Odszkodowań Należnych Polsce od Niemiec za Szkody Wyrządzone w trakcie II wojny światowej. Pracami zespołu kierował Arkadiusz Mularczyk. Z raportu wynika, że Polska zamierza domagać się od Niemiec 6 bilionów 220 mld zł tytułem reparacji.

6,22 bln

O taką kwotę (w złotych) powinna ubiegać się od Niemiec Polska zgodnie z obliczeniami zespołu Arkadiusza Mularczyka

Niemcy uważają, że temat reparacji wojennych został zamknięty deklaracją z 1953 roku, w której Polska zrzekła się reparacji wojennych wobec Niemiec. Rząd Marka Belki w 2004 roku potwierdził to stanowisko. Jednak w 2019 roku premier Morawiecki, w rozmowie z dziennikarzami niemieckiej grupy medialnej Funke stwierdził, że deklaracja z 1953 roku była "układem między Polską a NRD", którego obecne władze nie uznają.

Temat reparacji ponownie pojawił się w polskiej debacie publicznej po konwencji PiS w Przysusze z 1 lipca 2017 roku, na której prezes PiS, Jarosław Kaczyński mówił m.in. że "Polska się nigdy nie zrzekła tych odszkodowań". - Ci, którzy tak sądzą, są w błędzie - dodawał.

Z niedawnego sondażu IBRiS na zlecenie „Rzeczpospolitej” wynikało, że 51,1 proc. respondentów uważa, iż Polska powinna domagać się od Niemców reparacji. Takiej potrzeby nie widzi 41,5 proc. ankietowanych.

Czytaj więcej

Sondaż: Polacy nie wierzą, że rząd wyegzekwuje reparacje od Niemiec

Uczestników najnowszego sondażu SW Research dla rp.pl spytaliśmy czy - ich zdaniem - rząd powinien rozpoczynać rozmowy o odszkodowaniach bądź reparacjach za II wojnę światową w czasie, gdy trwa wojna na Ukrainie.

Na tak zadane pytanie "tak" odpowiedziało 33 proc. Polaków.

Odpowiedzi "nie" udzieliło 39,7 proc. ankietowanych.

Zdania w tej kwestii nie ma 27,3 proc. respondentów.

- Odsetek badanych negatywnie oceniających rozpoczęcie negocjacji w sprawie reparacji w czasie, gdy na Ukrainie toczą się działania wojenne wzrasta razem z wiekiem respondentów (33% - badani do 24 roku życia, 43% - badani, którzy skończyli 50 lat). Krytycznie pomysł rozpoczęcie rozmów w trakcie wojny na Ukrainie ocenia ponad połowa respondentów (53%) z wyższym wykształceniem i co druga osoba o dochodach przekraczających 5000 zł netto. Rozpoczęcie rozmów w sprawie reparacji w trakcie wojny za niewłaściwe uważa co druga osoba z miast liczących od 200 tys. do 499 tys. mieszkańców - komentuje wyniki badania Piotra Zimolzak, wiceprezes zarządu agencji badawczej SW Research.

Metodologia badania:

Badanie zostało przeprowadzone przez agencję badawczą SW Research wśród użytkowników panelu on-line SW Panel w dniach 4.10-5.10.2022 r. Analizą objęto grupę 800 internautów powyżej 18. roku życia. Próba została dobrana w sposób losowo-kwotowy. Struktura próby została skorygowana przy użyciu wagi analitycznej tak, by odpowiadała strukturze Polaków powyżej 18. roku życia pod względem kluczowych cech związanych z przedmiotem badania. Przy konstrukcji wagi uwzględniono zmienne społeczno-demograficzne.


Społeczeństwo
Sondaż: Połowa Polaków za małżeństwami par jednopłciowych. Co z adopcją?
Społeczeństwo
Ponad połowa Polaków nie chce zakazu sprzedaży alkoholu na stacjach
Społeczeństwo
Poznań: W bibliotece odkryto 27 woluminów z prywatnych zbiorów braci Grimm
Społeczeństwo
Budowa S1 opóźniona o niemal rok. Powodem ślady osadnictwa sprzed 10 tys. lat
Społeczeństwo
Warszawa: Aktywiści grupy Ostatnie Pokolenie przykleili się do asfaltu w centrum