Pokochać mokradła

Dziś Światowy Dzień Mokradeł (Dzień Bagna). W Europie mokradła zajmowały kiedyś dość znaczne obszary, ale kiedy okazało się, że są siedliskiem roznoszących zarodźce malarii komarów, osuszono je

Publikacja: 02.02.2013 00:01

Bagna w okolicy Rainham. Fot. AndyRobertsPhotos

Bagna w okolicy Rainham. Fot. AndyRobertsPhotos

Foto: Flickr

Mokradła nazywane też bagnami, błotami, moczarami, trzęsawiskami, bajorami, grzęzawiskami, topielami i topieliskami, nie są przez ludzi kochane. Ten brak cieplejszych uczuć widzimy w starych legendach i ludowych podaniach. Tam czai się wszelkie zło dybiące na człowieka, a diabeł zabierający duszę, płaci budową grobli na okolicznym mokradle  i tylko pomysłowość ludzka, w ostatnie chwili przed pianiem koguta o świcie, ratuje kolejną duszę przed wiecznością diabelskich ogni.

A czym są tak naprawdę bagna? Są podmokłym terenem,  który okresowo lub stale jest podtopiony lub pokryty warstwą wody. Bagno charakteryzuje się o wysokim poziomem wód gruntowych (powyżej 1 m), mineralną lub organiczną glebą i roślinnością wodolubną (hydrofity). Po melioracji (osuszeniu) mokradło przekształcano w pastwisko lub łąkę, rzadziej w orne pole.

Dzisiaj w Polsce topieliska zajmują  ok. 43 tys. km kwadratowych (4,340,000 ha), co stanowi 13 proc. powierzchni kraju. Zazwyczaj znajdują się w obniżeniach terenu, w dolinach rzecznych, rynnach polodowcowych. Dzielimy je na cztery rodzaje, w zależności od typu zasilania w wodę. Są więc mokradła ombrogeniczne, topogeniczne, soligeniczne i fluwiogeniczne.

Ombrogeniczne

: ten typ mokradeł występuje w wysoko położonych miejscach, dysponuje niewielką zlewnią i zasilane jest głównie wodami opadowymi.

Topogeniczne

: występują na terenach równinnych, często obok jezior. Zasilane są głównie przez wodę z pobliskiego jeziora, która charakteryzuje się małą ruchliwością wód gruntowych. Są dobrze uwodnione.

Soligeniczne

: są mokradłami dolinowymi obszarów wyżej położonych. Zasilane są krótkotrwałymi zalewami wody lub są w ogóle pozbawionych zalewu.

Fluwiogeniczne

: mokradła obszarów przyrzecznych i przez te rzeki są zasilane. Jako tereny najniżej położone mokradła te są zabagnione przez intensywne zalewy rzeczne.

Długotrwała i uporczywa melioracja terenów bagiennych przyczyniła się do zubożenia siedlisk dla zwierząt i roślin. Przesuszone torfowisko jest też bardziej narażone na pożary. Płonący torf potrafi palić się nawet do kilkunastu metrów w głąb profilu glebowego. W Polsce, gdzie pokutuje wypalanie traw, co jakiś czas mamy do czynienia z wielotygodniowymi pożarami torfowisk, które stanowią śmiertelne zagrożenie dla zwierząt, ale nierzadko też ludzi.

W ostatnich latach doceniono rolę mokradeł, jako ostoi znajdujących się na granicy wymarcia roślin i zwierząt. Na listach ginących gatunków roślin i zwierząt na całym świecie dominują te, które związane są z siedliskami bagiennymi.

Szczególnie zagrożone są płazy, które tracą podczas melioracji miejsca rozrodu. Wszystkie płazy w Polsce rozmnażają się w wodzie a szczególnie cenne są dla nich małe, płytkie zbiorniki wodne, charakterystyczne dla mokradeł.

Urodę i szczególną rolę mokradeł doceniają miłośnicy ptaków. Bagna Biebrzańskie, fragmenty dolin Narwi, Bugu i Warty zamieszkiwane są przez bogaty zespół ptaków, należących głównie do rodzin: kaczkowatych, bekasowatych, mew, rybitw, chruścieli i nadwodnych ptaków śpiewających.

Utrata mokradeł, to też utrata związanych z nimi ptaków i płazów. Warto o tym pamiętać, szczególe w Światowy Dzień Mokradeł.

Mokradła nazywane też bagnami, błotami, moczarami, trzęsawiskami, bajorami, grzęzawiskami, topielami i topieliskami, nie są przez ludzi kochane. Ten brak cieplejszych uczuć widzimy w starych legendach i ludowych podaniach. Tam czai się wszelkie zło dybiące na człowieka, a diabeł zabierający duszę, płaci budową grobli na okolicznym mokradle  i tylko pomysłowość ludzka, w ostatnie chwili przed pianiem koguta o świcie, ratuje kolejną duszę przed wiecznością diabelskich ogni.

Pozostało 86% artykułu
Społeczeństwo
"Niewygodny i bardzo kosztowny" czas letni. Donald Trump chce go znieść w tej kadencji
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Społeczeństwo
„Niepokojąca” tajemnica. Ani gubernator, ani FBI nie wiedzą, kto steruje dronami nad New Jersey
Społeczeństwo
Właściciele najstarszej oprocentowanej obligacji świata odebrali odsetki. „Jeśli masz jedną na strychu, to nadal wypłacamy”
Społeczeństwo
Gwałtownie rośnie liczba przypadków choroby, która zabija dzieci w Afryce
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Społeczeństwo
Sondaż: Którym zagranicznym politykom ufają Ukraińcy? Zmiana na prowadzeniu