Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dyrektor KIS) 10 kwietnia 2018 r. wydał interpretację dotyczącą kwestii zastosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia VAT w odniesieniu do inwestycji polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ) (sygn.0115-KDIT1-2.4012. 110.2018. 1.KSZ.
Interpretacja została wydana na wniosek gminy, będącej czynnym podatnikiem VAT. We wniosku gmina podała, że wykonując zadania własne z zakresu usuwania i oczyszczania ściekóJanina Fornalikw sukcesywnie rozbudowuje infrastrukturę wodociągową i kanalizacyjną. Niezależnie od tego, na terenie gminy w dalszym ciągu istnieją tereny nieskanalizowane, w związku z czym gmina realizuje inwestycje polegające na budowie POŚ. Inwestycja ta jest realizowana w ramach projektu współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich. POŚ budowane są na posesjach poszczególnych mieszkańców na podstawie zawartych z nimi umów, które regulują zakres wzajemnych zobowiązań gminy i mieszkańców. Zgodnie z umowami, mieszkańcy byli zobowiązani do wniesienia wkładu własnego, natomiast gmina zobowiązała się do wybudowania POŚ i ich udostępniania przez okres pięciu lat. Gmina podała również, że wystąpiła do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur przy Urzędzie Statystycznym w Łodzi z wnioskiem o potwierdzenie, że świadczone przez nią usługi należy zakwalifikować jako usługi związane z odprowadzaniem i oczyszczaniem ścieków, wskazane w grupowaniu 37.00.11.0 PKWiU.
Gmina wystąpiła z zapytaniem, czy świadczone przez nią przy pomocy POŚ usługi polegające na zapewnieniu oczyszczania ścieków mogą zostać opodatkowane preferencyjną stawką VAT 8 proc. oraz czy nabywając usługi budowlane związane z realizacją inwestycji będzie zobowiązana do ich rozliczania z zastosowaniem odwrotnego obciążenia.
Zdaniem gminy, wykonywane przez nią świadczenia powinny podlegać opodatkowaniu stawką 8 proc. i nie będzie ona zobowiązana do stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia do nabywanych usług budowlanych związanych z inwestycją polegającą na budowie POŚ. Na poparcie swojego stanowiska gmina przedstawiła obszerną argumentację. W pierwszej kolejności odniosła się do oceny rodzaju jej świadczenia na gruncie ustawy o VAT, wskazując, że nie będzie ono stanowiło dostawy towarów lecz świadczenie usług, gdyż gmina będzie jedynie udostępniała POŚ mieszkańcom i pozostanie w dalszym ciągu ich właścicielem. Przechodząc dalej, wnioskodawczyni odniosła się do kwestii klasyfikacji statystycznej usługi oraz jej natury. W tym zakresie wskazała, że świadczona przez nią usługa będzie miała na celu zapewnienie mieszkańcom odpowiedniej infrastruktury w zakresie odprowadzania ścieków. Gmina podała również, że na mocy zawartych z mieszkańcami umów, jej usługa obejmuje także przeprowadzenie całego procesu inwestycyjnego związanego z budową POŚ, jednak wszystkie jej świadczenia tworzą w istocie jedną niepodzielną, kompleksową usługę, której przeważającym elementem jest właśnie odprowadzanie ścieków, co uzasadnia zastosowanie stawki VAT 8 proc.
Odnosząc się do kwestii zastosowania odwrotnego obciążenia, gmina zauważyła, że potencjalnie mogłaby zostać uznana za generalnego wykonawcę działającego na rzecz mieszkańców, którzy występowali by w roli inwestorów, jednakże nabywane przez nią usługi budowlane nie będą refakturowane na mieszkańców, a co więcej, wybudowane POŚ będą wykorzystywane przez gminę do świadczenie usług odmiennego rodzaju, tj. oczyszczania ścieków. Jednocześnie wskazała, że w istocie to sama gmina będzie występowała w całej inwestycji w roli inwestora, gdyż to ona będzie odpowiedziana za zorganizowanie, sfinansowanie i przeprowadzenie całego procesu. Tym samym gmina uznała, że w analizowanym przypadku nie będzie zobowiązana do stosowania mechanizmu odwrotnego obciążenia.