Kwalifikacje samorządowców na celowniku

W DF z 11 kwietnia zamieściliśmy poradnik "Jak na nowo oceniać kompetencje urzędników gminnych". Opisaliśmy w nim nowe zasady sprawdzania kwalifikacji personelu gminnego, określone w rozporządzeniu z 13 marca br. (DzU nr 55, poz. 361). Weszło ono w życie 7 kwietnia. W związku z tym otrzymaliśmy dużo pytań od czytelników.

- W poradniku autorka uzasadnia wprowadzenie nowego modelu ocen kadr samorządowych potrzebą stworzenia wyspecjalizowanej elity. Mają ją głównie stanowić urzędnicy. Nie rozumiem jednego: skoro w strukturach gminnych urzędnicy funkcjonują od 1990 r., to dlaczego poddaje się ich okresowym ocenom dopiero teraz? -pyta czytelnik DF.

Z powodu błędu, jaki popełnił prawodawca u zarania tworzenia ustawy z 22 marca 1990 r. o pracownikach samorządowych (tekst jedn. DzU nr 142, poz. 1563 ze zm.; dalej: ustawa). Polegał on na poświęceniu większości regulacji wyłącznie pracownikom mianowanym przy równoczesnym ustaleniu bardzo skromnej ich grupy. Na podstawie mianowania są bowiem zatrudniane wyłącznie te osoby, które gmina wymieni w statucie jako obsadzane w tym trybie.

Sytuacja pogorszyła się jeszcze w 1998 r., kiedy to w ogóle nie przewidziano pracowników mianowanych w samorządach powiatowym i wojewódzkim. Nowelizacja art. 17 ustawy z października ubiegłego roku rozszerzyła oceny okresowe również na wszystkie stanowiska urzędnicze. Zasadniczo jest to krok w dobrym kierunku. Szkoda tylko, że tak dużo czasu upłynęło między datą jej wejścia w życie (10 października 2006 r.) a wydaniem rozporządzenia wykonawczego do art. 17 ust. 6. W okresie tym nie można było bowiem dokonywać ocen ani na starych, ani już na nowych zasadach.

- Od 1 września 1975 r. do 15 września 1985 r. jedna z naszych pracownic była zatrudniona w urzędzie gminy na podstawie mianowania. W ramach porozumienia między zakładami przeszła do innego urzędu, w którym pracowała od 16 września 1985 r. Trzymiesięczne wypowiedzenie dostała 29 grudnia ubiegłego roku na podstawie art. 32 § 1 pkt 3 kodeksu pracy z powodu likwidacji stanowiska pracy w związku ze zmianami organizacyjnymi w urzędzie. Podczas wymówienia szef zwolnił ją z obowiązku świadczenia pracy. Czy przysługuje jej odprawa pieniężna i czy za okres od 1 stycznia do końca marca br. przysługuje jej dodatkowe wynagrodzenie roczne?

Prawo do odprawy w razie utraty pracy na skutek likwidacji stanowiska przysługuje również pracownikom samorządowym. W tej sytuacji chodzi o trzymiesięczną odprawę, bo w urzędzie pracowała ponad osiem lat. Prawo do odprawy staje się wymagalne z dniem ustania stosunku pracy.

Przysługuje jej również dodatkowe wynagrodzenie roczne (trzynastka), ale w wysokości proporcjonalnej do ilości przepracowanych w bieżącym roku kalendarzowym miesięcy. Wprawdzie co do zasady prawo to przysługuje dopiero po przepracowaniu w danym roku sześciu miesięcy, ale to ograniczenie nie dotyczy osób zwalnianych w ramach redukcji z przyczyn leżących po stronie pracodawcy.

Podstawa prawna: art. 2 ustawy z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników sfery budżetowej

Nowy model weryfikowania kompetencji samorządowców nie jest doskonały. Oto przykłady.

- Pozostała z poprzednich przepisów niezręczność w sformułowaniu, że pracownika zwalnia się "po doręczeniu ujemnej oceny kwalifikacyjnej potwierdzonej ponowną ujemną oceną, która nie może być dokonana wcześniej niż po upływie trzech miesięcy".

Zwolnienie następuje tymczasem po doręczeniu drugiej, a nie pierwszej oceny.