Zakłady budżetowe zostaną zlikwidowane

Po wakacjach Sejm zamierza się zająć przygotowaną przez rząd reformą finansów publicznych. Zmiany mają doprowadzić do konsolidacji funduszy publicznych w budżetach państwa i samorządów oraz wzmocnienia kontroli wydawania przez administrację wspólnych pieniędzy

Publikacja: 08.08.2007 01:01

Projekt nowej ustawy przewiduje zatem -jako drogę do integralności budżetowej -likwidację wszystkich zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz rachunków dochodów własnych. Zadania publiczne wykonywane za pośrednictwem tych względnie samodzielnych form gospodarki finansowej mają być przejęte przez powiązane wprost z budżetem jednostki budżetowe. Albo, jeśli mają charakter zbliżony do rynkowego, mogą być wykonywane w formie spółki komunalnej. Rząd proponuje też nową instytucję - agencję wykonawczą wzorowaną na unijnych agencjach zarządzających programami wspólnotowymi. Mają one zastąpić jedynie państwowe zakłady budżetowe, samorządowych już nie.

Zlikwidowane zostaną też wszystkie samorządowe, czyli gminne, powiatowe oraz wojewódzkie fundusze celowe (w tym ochrony środowiska i gospodarki wodnej). Ich dochody będą włączone do budżetów.

Proces likwidacji zakładów budżetowych oraz funduszy ma zakończyć się w 2008 r.

Projekt przynosi także zmiany dotyczące limitów zadłużenia samorządów. Zamiast granicy sztywno określonej dla wszystkich proponuje się indywidualnie ustalany dla każdego wskaźnik zadłużenia. Roczna wartość spłaty i obsługi zobowiązań nie będzie mogła przekroczyć średniej relacji dochodów bieżących do dochodów ogółem z trzech ostatnich lat (z tego limitu mają być wyłączone środki unijne).

Reforma obejmie także samorządowe budżety. Rząd chce je równoważyć. Dlatego wprowadza zakaz uchwalania wydatków bieżących wyższych od planowanych dochodów bieżących, ewentualnie powiększonych o nadwyżkę budżetową oraz wolne środki (z tego ograniczenia mają być wyłączone wydatki z funduszy UE).

Zgodnie z nową ustawą samorządową uchwała budżetowa składałaby się z budżetu, czyli planu dochodów i wydatków, planu przychodów i rozchodów, upoważnienia dla zarządu do zaciągania zobowiązań oraz z załączników: zestawienia planowanych kwot udzielonych dotacji, prognozy kwoty długu, wykazu podpisanych umów o partnerstwie publiczno-prywatnym i limitu wydatków na programy wieloletnie.

Nowe terminy przewidują przyjęcie uchwały budżetowej przed rozpoczęciem roku, nie później niż do 31 stycznia. W razie nieuchwalenia budżetu regionalna izba obrachunkowa do końca lutego ustalałaby go samorządowi w zakresie zadań własnych i zleconych. Te regulacje obowiązywałyby od 2009 r.

Zmiany dotyczyć mają także sprawozdawczości budżetowej. Sprawozdania z wykonania budżetu będą musiały ujmować dochody i wydatki, zmiany w planach wydatków na realizację projektów unijnych w trakcie roku, stopień zaawansowania realizacji programów wieloletnich. Termin na rozpatrzenie przez radę absolutorium z wykonania budżetu proponuje się przedłużyć z 30 kwietnia do 30 czerwca. Te nowości mają zacząć obowiązywać począwszy od budżetów na 2008 r.

Jako sposób na wzmocnienie kontroli nad wydatkami publicznymi proponuje się obowiązkowy audyt zewnętrzny rocznych sprawozdań finansowych samorządów gmin, powiatów i województw, których liczba ludności przekracza 40 tys. Audytorami będą regionalne izby obrachunkowe.

Organizacje samorządowe negatywnie oceniają pomysł likwidacji zakładów budżetowych. Zdaniem Związku Powiatów Polskich efektywnie gospodarują one finansami. ZPP proponuje, aby w ich miejsce również samorządy mogły powoływać agencje wykonawcze. Związek Miast Polskich chce utrzymać w oświacie rachunki dochodów własnych, na których dyrektorzy szkół gromadzą dochody z komercyjnego wynajmu sal. Zamiast likwidowanych zakładów budżetowych ZMP proponuje na wzór niemiecki tzw. zakłady publiczne z osobowością prawną i możliwością dotowania działalności. ¦

tyle funkcjonowało w 2006 r. samorządowych zakładów budżetowych

Projekt nowej ustawy przewiduje zatem -jako drogę do integralności budżetowej -likwidację wszystkich zakładów budżetowych, gospodarstw pomocniczych jednostek budżetowych oraz rachunków dochodów własnych. Zadania publiczne wykonywane za pośrednictwem tych względnie samodzielnych form gospodarki finansowej mają być przejęte przez powiązane wprost z budżetem jednostki budżetowe. Albo, jeśli mają charakter zbliżony do rynkowego, mogą być wykonywane w formie spółki komunalnej. Rząd proponuje też nową instytucję - agencję wykonawczą wzorowaną na unijnych agencjach zarządzających programami wspólnotowymi. Mają one zastąpić jedynie państwowe zakłady budżetowe, samorządowych już nie.

Pozostało jeszcze 82% artykułu
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Zawody prawnicze
Stowarzyszenia prawnicze chcą odwołania Adama Bodnara. Wnioskują do prezydenta
Prawo dla Ciebie
Operowana robotem da Vinci zmarła. Prawnicy tłumaczą, czym jest eksperyment medyczny
Prawo karne
Wyłudził od Romario miliony. Oszust z Biłgoraja wrócił do Polski
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku