W budżetówce szefowie powszechnie mylą świadczenia

W pewnych sytuacjach premie i nagrody przysługują też samorządowcom, nauczycielom, urzędnikom czy lekarzom. Zwykle nazywają się nagrodami, ale w rzeczywistości mają charakter premii. Przysługują bowiem po spełnieniu obiektywnych warunków określonych nawet w przepisach powszechnie obowiązujących, a preferencje czy widzimisię szefa przy ich przyznawaniu nie ma żadnego znaczenia. Jednostki sfery budżetowej mogą też tworzyć fundusze premiowe w ramach posiadanych środków. W takiej sytuacji regulamin premiowania stanowi część składową płacowego.

Najlepszym przykładem jest dodatkowe wynagrodzenie przysługujące temu, kto faktycznie przepracował w jednej jednostce sfery budżetowej przynajmniej pół roku. Nazywane powszechnie nagrodą roczną lub trzynastką stanowi premię. Określa je ustawa z 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (DzU nr 160, poz. 1080 ze zm.). Wynosi 8,5 proc. sumy wynagrodzenia, jakie pracownik otrzymał w badanym roku. Do wynagrodzenia tego wliczamy te składniki, które wchodzą do podstawy wymiaru ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Dlatego też trzynastkę dla nauczycieli liczymy trochę inaczej, gdyż mają oni własne regulacje urlopowe.

W budżetach organów prowadzących szkoły są specjalne fundusze na nagrody za osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze nauczycieli. Zgodnie z art. 49 Karty nauczyciela fundusz ten to co najmniej 1 proc. planowanych rocznych wynagrodzeń osobowych nauczycieli. Z niego organy prowadzące oraz dyrektorzy szkół gratyfikują wyróżniających się pracowników, którzy przepracowali w danej placówce przynajmniej rok.

Kryteria i tryb przyznawania oraz termin wypłaty nagród ustalają organy prowadzące szkoły w regulaminach, biorąc pod uwagę:

- osiągnięcia w pracy dydaktyczno-wychowawczej, opiekuńczo-wychowawczej oraz w realizacji innych zadań statutowych szkoły,

- sposób podziału środków na nagrody organów prowadzących szkoły i dyrektorów szkół,

- tryb zgłaszania kandydatów do nagród.

Nauczyciel, który przepracował w szkole lub palcówce minimum dwa lata, może dostać nagrodę od kuratora oświaty. Wynika tak z rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 6 września 2001 r. w sprawie trybu i kryteriów przyznawania nagród dla nauczycieli za ich osiągnięcia dydaktyczno-wychowawcze (DzU nr 101, poz. 1093). Kurator udziela nagród do 14 października każdego roku z okazji Dnia Edukacji Narodowej, a w szczególnie uzasadnionych sytuacjach w innym terminie. Nagrody rozdaje też minister na wniosek:

- dyrektora szkoły lub placówki – dla nauczyciela tam zatrudnionego,

- organu prowadzącego – dla dyrektora.

Przysługują osobom z wyróżniającą oceną pracy pedagogicznej oraz spełniającym co najmniej pięć z następujących kryteriów:

- w pracy dydaktyczno-wychowawczej:

– osiąga dobre wyniki w nauczaniu potwierdzone w sprawdzianach i egzaminach uczniów, przeprowadzanych przez okręgowe komisje egzaminacyjne,

– podejmuje działalność innowacyjną we wdrażaniu nowatorskich metod nauczania i wychowania, opracowywania autorskich programów i publikacji,

– osiąga dobre wyniki w nauczaniu, potwierdzone zakwalifikowaniem uczniów do udziału w zawodach drugiego stopnia (okręgowych) lub trzeciego stopnia (centralnych) ogólnopolskich olimpiad przedmiotowych, zajęciem przez uczniów (zespół uczniów) I – III miejsca w konkursach, zawodach, przeglądach i festiwalach wojewódzkich i ogólnopolskich,

– ma udokumentowane osiągnięcia w pracy z uczniami uzdolnionymi lub z uczniami mającymi trudności w nauce,

– przygotowuje i wzorowo organizuje uroczystości szkolne lub środowiskowe, takie jak: nadanie szkole lub placówce imienia, wręczenie sztandaru, dni patrona szkoły lub placówki,

– prowadzi znaczącą działalność wychowawczą w klasie, szkole lub placówce przez organizowanie wycieczek, udział uczniów w spektaklach teatralnych, koncertach, wystawach i spotkaniach,

– organizuje imprezy kulturalne, sportowe, rekreacyjne i wypoczynkowe,

– prawidłowo organizuje i prowadzi letni lub zimowy wypoczynek dla dzieci i młodzieży,

– osiąga dobre wyniki w pracy resocjalizacyjnej z uczniami,

- w pracy opiekuńczej:

– zapewnia pomoc i opiekę uczniom lub wychowankom będącym w trudnej sytuacji materialnej lub życiowej, pochodzącym z rodzin ubogich lub patologicznych,

– prowadzi działalność mającą na celu zapobieganie i zwalczanie przejawów patologii społecznej wśród dzieci i młodzieży, w szczególności narkomanii i alkoholizmu,

– organizuje współpracę szkoły lub placówki z jednostkami systemu ochrony zdrowia, policją, organizacjami i stowarzyszeniami oraz rodzicami w zakresie zapobiegania i usuwania przejawów patologii społecznej i niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży,

– organizuje udział rodziców w życiu szkoły lub placówki, rozwija formy współdziałania szkoły lub placówki z rodzicami,

- w działalności pozaszkolnej: