Trzynastkę dla wójta przyznaje rada

Zasady nabywania prawa oraz ustalania wysokości i wypłacania dodatkowego wynagrodzenia rocznego pracownikom jednostek sfery budżetowej określa ustawa z 12 grudnia 1997 r. Jej przepisy stosuje się m.in. do pracowników samorządowych zatrudnionych w zakładach budżetowych, jednostkach budżetowych oraz gospodarstwach budżetowych tych jednostek. Otrzymują je również pracownicy urzędów obsługujących organy władzy publicznej, a więc urzędu gminy, starostwa czy urzędu marszałkowskiego.

Prawo do trzynastek przysługuje wszystkim pracownikom samorządowym pracującym w tych jednostkach, które swoją gospodarkę finansową prowadzą na zasadach określonych w przepisach ustawy o finansach publicznych. Przysługują one zatem również i wójtom (starostom czy marszałkom). Co prawda osoby zatrudnione na tych stanowiskach na krótki okres prawo do tego wynagrodzenia straciły, ale na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 21 lutego 2006 r. zostało im ono przywrócone.

[srodtytul]W pełnej wysokości lub proporcjonalnie[/srodtytul]

Prawo do dodatkowego wynagrodzenia rocznego pracownik samorządowy może nabyć w pełnej wysokości. Nastąpi to, gdy u danego pracodawcy przepracował cały rok kalendarzowy. Natomiast pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego. W sytuacji, w której przepracował on okres krótszy, co do zasady tego wynagrodzenia jest pozbawiony. Wyjątki od niej zawiera przepis art. 2 ust. 3 omawianej ustawy.

Ponadto wójt (burmistrz, prezydent miasta), a także każdy inny pracownik samorządowy zostanie pozbawiony prawa do dodatkowego rocznego wynagrodzenia w przypadkach:

- nieusprawiedliwionej nieobecności w pracy trwającej dłużej niż dwa dni,

- stawienia się do pracy w stanie nietrzeźwym lub przebywania w pracy w stanie nietrzeźwym,

- wymierzenia mu kary dyscyplinarnej wydalenia z pracy,

- rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika.

Trzeba zaznaczyć, że dwie ostatnie przesłanki do członków organów wykonawczych jednostek samorządu terytorialnego zastosowania mieć nie będą.

[srodtytul]Wynagrodzenie przyznaje pracodawca[/srodtytul]

W przypadku samorządu terytorialnego będą to wskazane w przepisach ustawy o pracownikach samorządowych uprawnione podmioty działające „w imieniu pracodawcy”.

W stosunku do wójta będzie to zawsze rada gminy, która w tej sprawie powinna podjąć stosowną uchwałę.

Na gruncie poprzednio obowiązującej ustawy o pracownikach samorządowych z 1990 r. powstał spór, czy 13. pensję może obliczyć i przyznać wójtowi przewodniczący rady, działając z jej upoważnienia. Sprawa została ostatecznie rozstrzygnięta w dwóch wyrokach Naczelnego Sądu Administracyjnego. Z obu, zapadłych 17 października i 9 listopada 2007 r., jednoznacznie wynika, że przyznawanie trzynastek jest kompetencją organu stanowiącego.

Obecnie sprawa ta nie ma już takiego znaczenia. Ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych w art. 8 ust. 2 wyraźnie określa kompetencje rady gminy do ustalania wynagrodzenia wójta (burmistrza, prezydenta miasta), rezygnując jednocześnie z konstrukcji udzielania jej przewodniczącemu upoważnienia do dokonywania innych czynności z zakresu prawa pracy w stosunku do osoby piastującej funkcję organu wykonawczego gminy.

[srodtytul]Nie później niż do końca marca[/srodtytul]

Zasady ustalania wysokości dodatkowego wynagrodzenia rocznego są takie same dla wszystkich pracowników jednostek sfery budżetowej. Ustala się je w wysokości 8,5 proc. sumy wynagrodzenia za pracę otrzymanego przez pracownika w ciągu roku, za który trzynastka przysługuje. Przy jego obliczaniu uwzględnia się zarówno wynagrodzenie podstawowe, jak i wszystkie inne świadczenia ze stosunku pracy przyjmowane do obliczania ekwiwalentu pieniężnego za urlop wypoczynkowy.

Oznacza to, że[b] przy obliczaniu 13. pensji nie uwzględnia się m.in.:

- nagrody jubileuszowej,

- ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy, a także za czas innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy,

- wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wskutek choroby,

- odpraw emerytalnych lub rentowych.[/b]