Uprawnienia egzekucyjne gmin są za małe

Aktualnie obowiązująca [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0B44F9B27F6CED92A481C9500EE5D104?id=179915]ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (DzU z 2005 r. nr 229, poz. 1954 ze zm.) [/link]określa podstawowe zasady postępowania wierzycieli i organów egzekucyjnych w zakresie dochodzenia obowiązków podlegających egzekucji administracyjnej oraz ich zabezpieczania.

W obecnym stanie prawnym występuje szereg negatywnych zjawisk w obszarze egzekucji administracyjnej. Wpływają one na skuteczność egzekucji administracyjnej i niejednokrotnie uniemożliwiają organom egzekucyjnym wyegzekwowanie gminnych należności.

Warto przypomnieć, że większość gmin w Polsce korzysta z usług naczelników urzędów skarbowych w zakresie egzekwowania podatków i opłat lokalnych, tylko wybranym miastom zostały przyznane uprawnienia organów egzekucyjnych.

Przyznanie wszystkim gminom w Polsce kompetencji w zakresie egzekucji z pieniędzy czy z wynagrodzenia za pracę z pewnością usprawniłoby proces ściągania lokalnych należności podatkowych.

[srodtytul]Negatywne zjawiska[/srodtytul]

Przede wszystkim wskazać trzeba na przedawnianie się należności stanowiących dochód jednostek samorządu terytorialnego wskutek niemożności skutecznego zastosowania środka przerywającego bieg tego terminu.

Dotyczy to zwłaszcza egzekucji z pieniędzy – w przypadku braku środków i nieuregulowania należności przez podatnika u poborcy skarbowego uznaje się, że ten środek egzekucyjny nie został zastosowany, a w konsekwencji na mocy przepisów ordynacji podatkowej pięcioletni bieg terminu przedawnienia nie zostaje przerwany.

Kolejnym negatywnym zjawiskiem jest z pewnością przeciążenie pracą komórek egzekucyjnych w urzędach skarbowych. Głównie wskutek prowadzenia postępowania zabezpieczającego na rzecz wierzycieli będących jednocześnie organami egzekucyjnymi (głównie gminy), którzy nie posiadają kompetencji do dokonywania zabezpieczenia. Przyznanie miastom uprawnionym do prowadzenia egzekucji kompetencji do dokonywania zabezpieczeń z pewnością wpłynie na szybkość postępowania i skuteczność egzekucji.

Obowiązujące przepisy uniemożliwiają prowadzenie skutecznej egzekucji należności pieniężnych z majątku wspólnego małżonków oraz z rzeczy, na których ustanowiono zabezpieczenie rzeczowe. Przyczyną są wydłużone i skomplikowane procedury.

Straty finansowe gmin powoduje również brak możliwości dochodzenia kosztów egzekucyjnych po wygaśnięciu należności głównej, objętej tytułem wykonawczym. Zmiana powinna również wyeliminować dotychczasową praktykę bezpodstawnego przerzucania tych kosztów na gminy, które korzystają z usług naczelnika urzędu skarbowego jako organu egzekucyjnego.

[srodtytul]Dodatkowe wydatki gmin[/srodtytul]

Wprowadzenie postulowanych zmian z pewnością nie spowoduje zwiększenia wydatków budżetowych z tytułu egzekwowania należności. Przeciwnie, należy się spodziewać zwiększonej ściągalności podatków i opłat lokalnych, a co za tym idzie – zwiększonych dochodów.

Jest to główny powód, dla którego warto rozpatrzyć możliwość przyznania uprawnień organów egzekucyjnych wszystkim gminom w zakresie egzekucji z pieniędzy czy wynagrodzenia za pracę.

Należałoby także wyeliminować problemy w egzekucji z nieruchomości. Dostrzegło je również Ministerstwo Finansów.

[b]W piśmie z 10 lutego 2009 r. skierowanym do przewodniczącego Rady Krajowej Związku Zawodowego Pracowników Egzekucji Administracyjnej (AP7/066/11(2)/ASX/09/428) [/b]czytamy: „należy stwierdzić, że wydawanie dla celów egzekucji administracyjnej z nieruchomości decyzji określającej wysokość zadeklarowanego zobowiązania podatkowego nie znajduje oparcia w przepisach ordynacji podatkowej”.

Jest to spowodowane tym, że do przeprowadzenia egzekucji z nieruchomości niezbędne są ostateczne decyzje podatkowe, a część gminnych podatków jest oparta na tzw. samowymiarze, tj. deklaracji podatkowej, na podstawie której możliwe jest wystawienie tytułu wykonawczego i przymusowe wyegzekwowanie należności.

[ramka][b]Opłata komornicza[/b]