Jeśli samorząd chce wstrzymać rekrutację w szkole musi zawiadomić o tym uczniów

W całym kraju trwa cicha likwidacja szkół. We wtorek Naczelny Sąd Administracyjny zajmował się jedną z nich. Zarząd Powiatu Strzelińskiego nie określił liczby klas i osób przyjmowanych do Liceum Ogólnokształcącego w Ludowie Polskim. Zdaniem wojewody wielkopolskiego, który zaskarżył uchwałę samorządu, zmierzał do cichej likwidacji szkoły, omijając ustawę o systemie oświaty.

Plaga zerowych naborów

– To nie jest odosobniony przypadek. W ten sposób likwiduje się wiele polskich szkół – mówi Sławomir Broniarz, prezes Związku Nauczycielstwa Polskiego.

Takie uchwały były podejmowane np. w Lublinie, w Nowym Mieście Lubawskim czy w Sieradzu.

Naczelny Sąd Administracyjny (sygnatura akt: I OSK 1778/14) stwierdził nieważność uchwały powiatu strzelińskiego w zakresie, w jakim nie ustalił on liczby uczniów rekrutowanych do liceum ogólnokształcącego w Ludowie Polskim.

Powiat nie wypełnił swojego obowiązku wobec jednej szkoły. Skoro liczba uczniów nie została określona, to tak jakby powiat określił ją na poziomie zero. Z orzecznictwa wynika zaś, że liczba oddziałów i uczniów klas pierwszych w danej szkole musi być liczbą całkowitą dodatnią nie mniejszą niż jeden.

– Wstrzymanie naboru to istotne zmniejszenie placówki. Można je uznać za przekształcenie, które powinno odbywać się w trybie przewidzianym przez ustawę o systemie oświaty – uzasadniał wyrok Leszek Kiermaszek, sędzia sprawozdawca.

W tym przypadku nie może być mowy o bezczynności organu wobec jednej ze szkół, jak wyjaśniały władze powiatu, lecz o istotnym naruszeniu prawa w części uchwały.

Wstrzymanie w szkole naboru do klas pierwszych może być dokonane wyłącznie w procedurze przewidzianej w art. 59 ustawy o systemie oświaty. Znajduje on zastosowanie nie tylko do likwidacji szkoły, ale też do jej przekształcenia.

Przepis ten wymaga, by na pół roku przed likwidacją zawiadomić o planowanym zamknięciu szkoły rodziców uczniów, a samych uczniów, gdy są dorośli.

Wprawdzie nie jest możliwe zawiadomienie osób z potencjalnego kręgu przyszłych uczniów, ale ci, którzy już uczęszczają do placówki, powinni zostać poinformowani o planach powiatu. Mogą przecież nie otrzymać promocji do następnej klasy. Samorząd powinien też zasięgnąć opinii kuratorium oświaty.

Kontynuacja nauki

Zgodnie z prawem w razie likwidacji szkoły organ prowadzący musi zapewnić uczniom możliwość kontynuowania nauki w innej placówce. Stopniowo wygaszając nabór, samorząd będzie miał ułatwioną sytuację. Tyle że prawo nie przewiduje stopniowej likwidacji szkół. Przewidziany jest tylko jeden tryb określony w 59 ustawy o systemie oświaty.