Uchwalona 13 września 2013 r. nowelizacja ustawy o drogach publicznych, wprowadzająca nowe zasady przekazywania dróg krajowych samorządom oraz możliwość kaskadowego ich przekazywania pomiędzy województwami, powiatami i gminami jest zgodna z konstytucją. Tak orzekł 26 maja 2015 r. Trybunał Konstytucyjny (sygn. Kp 2/13).
Zdania odrębne od tego wyroku zgłosiło dwóch sędziów TK: Maria Gintowt – Jankowicz oraz Zbigniew Cieślak.
Nie ma swobody
Trybunał Konstytucyjny uznał, że przewidziany w nowelizacji mechanizm, pozwalający uchwałą sejmiku województwa przekazać drogę samorządowi powiatowemu, a temu z kolei niżej, bo do gminy nie narusza ani art. 16 ust. 2, ani art. 164 ust. 1 i 3 Konstytucji.
– Takie uchwały nie oznaczają nałożenia na powiat, czy gminę nowych zadań tylko zwiększenie zakresu zadania już istniejącego – argumentował Mirosław Granat sędzia TK, sprawozdawca w sprawie. – Nie są też podejmowane zupełnie swobodnie, a to dlatego, że np. sejmik województwa podejmując uchwałę o dekategoryzacji drogi musi to zrobić na podstawie przepisów ogólnych ustawy o drogach publicznych, a więc uwzględnić m.in. funkcję, jaką ta droga pełni – przekonywał sędzia.
W ocenie Trybunału Konstytucyjnego za uznaniem kaskadowego mechanizmu za zgodny z konstytucją przemawia również fakt, że uchwały o pozbawieniu drogi kategorii wojewódzkiej (powiatowej), czy gminnej podlegają kontroli nadzorczej sprawowanej przez wojewodę.
